Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

"130 vjet Muzeu Kombëtar" – një pamje e re "prapaskenë" e muzeut të parë etnografik në Bullgari

Ekspozita mbresëlënëse kushtuar personaliteteve dhe koleksioneve që ata kanë studiuar, mbledhur dhe prezantuar do të mirëpresë vizitorët deri në maj 2024

19
Foto: Desisllava Semkovska

Ideja e krijimit të një muzeu për të ruajtur historinë e Bullgarisë frymëzon mendjet dhe zemrat e rilindësve tanë të shquar që para Çlirimit (1878). Ideja u realizua në vitin 1892, kur u krijua Muzeu Kombëtar në Sofje. Në vitin 1906, ai u nda në Muzeun Arkeologjik dhe Muzeun Etnografik Kombëtar, (MEK). Drejtor i parë i tij ishte babai i etnografisë bullgare, Dimitër Marinov.

Për shumë vite me rradhë, specialistë ishin duke e ndërtuar muzeun sipas modelit të muzeve të Evropës Perëndimore dhe arritën të mblidhnin një koleksion të madh, të konsideruar si një nga më të pasurit dhe më të larmishmit në Ballkan. Ekspozita “130 vjet Muzeu Kombëtar” tregon për objektet e koleksioneve, të ndërthurura me biografitë e njerëzve që i kanë studiuar, mbledhur dhe prezantuar.

Modeli i kalasë „Baba Vida“ prej argjendi – dhuratë për Mbretin Ferdinand nga qytetarët e Vidinit

“Ekspozita u kushtohet themeluesve të muzeut – shpjegon As. Dr. Iglika Mishkova, me idenë e së cilës u realizua ekspozita mbresëlënëse. - Vizitorët do të mësojnë më shumë për njerëzit që lidhën jetën dhe rrugën e tyre profesionale me punën në muze. Ne u përpoqëm të dilnim përtej kornizës së paraardhësve tanë, themeluesve të muzeut, të cilët mblodhën dhe prezantuan në radhë të parë bullgarët, për më tepër popullsinë ortodokse. Ne vendosëm të përfshinim edhe komunitetet e tjera që jetojnë në territorin e vendit, si dhe një koleksion modest të artefakteve të huaja”.

Ekspozita paraqet një pamje të re “prapaskenë” e punës së muzeut, sepse aty kanë punuar ndër vite studiues dhe figura publike të shquara, përfaqësues të inteligjencës bullgare, shkrimtarë, poetë, kompozitorë, piktorë.

Përpjekjet e tyre në kërkimin dhe mbledhjen e objekteve për muzeun pas Luftës së Dytë Botërore janë të jashtëzakonshme. Më 30 mars 1944, Sofja përjetoi bombardimet më të rënda në historinë e saj. Predhat shkatërruan edhe godinën e Muzeut Etnografik Kombëtar. Objektet nga ekspozita, arkivi dhe biblioteka u zhdukën, vetëm një pjesë e koleksioneve u evakuuan dhe arritën të shpëtoheshin.

Drejtori i asaj kohe - etnografi Hristo Vakarellski ishte përgjegjës për restaurimin e trashëgimisë kulturore të shkatërruar.  Filluan të mblidhen drithëra dhe materiale të gatshme fabrike, të cilat etnografët i ngarkojnë në kamionë dhe fillojnë udhëtimet e tyre nëpër fshatra për të mbledhur sende për koleksionet e ardhshme të muzeut. Ata shkëmbejnë grurë, pëlhura, çorape etj. për kostume, mbulesa, rrugica dhe tapete.

Mësuesit dhe piktorët e dërguar në MEK gjithashtu luajnë një rol të madh:

“Të gjithë piktorët pas luftës kthehen në muze, ndjekin një kurs special të drejtuar nga Hristo Vakarellski dhe më pas dalin në terren për të dokumentuar dukuritë kulturore në pjesë të ndryshme të vendit. Ndërsa secili prej objekteve të muzeut është pikturuar me veprat e tyre përrallore të punuara me bojëra uji - "pasaportat" e artefakteve të mbledhura, të mbushura nga etnografët dhe të vulosura me vulën personale të drejtorit - tha Dr. Mishkova në një intervistë për Radio Bullgarinë. - Vizitorët e ekspozitës mund të njihen me 130 histori personale, të lexojnë tregime të shkruara prej personave në fjalë, të lexojnë gjithashtu histori interesante për këta njerëz, të shkruara nga bashkëkohësit e tyre, të fitojnë pak më shumë njohuri në lidhje me jetën dhe përditshmërinë e tyre”.

Në vitin 1954, Muzeu Kombëtar Etnografik u vendos në ish-Pallatin e Princit- një nga ndërtesat më të vjetra dhe me historinë më interesante në Sofje. Muzeu edhe sot e kësaj dite ndodhet në krahun lindor, ku ndodheshin dhomat e gjumit, dhomat e pritjes dhe zyrat personale të familjes mbretërore. Ndërsa stafi i muzeut vazhdon të ruajë objektet dhe kërkon mënyra sa më tërheqëse për t'i paraqitur ato para publikut.

Vula personale e Hristo Vakarellskit, vula e drejtorit të MEK dhe Muzeut Etnografik Kombëtar

Lexoni më tepër:

Përgatiti në shqip: Kostandina Bello

Foto: Desisllava Semkovska




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Prof. Nikollaj Ovçarov

Në nekropolin e Perperikonit, arkeologët zbuluan një varr të dytë të një "vampiri"

Gjatë gërmimeve të fundit arkeologjike në qytetin shkëmbor Perperikon, u zbulua varri i një të ndjeri, me rituale kundër vampirëve të kryera në trup, tha për BTA kreu i hulumtimeve, Prof. Nikollaj Ovçarov. Gjetja shfaqet mes pothuajse 250 varreve dhe..

botuar më 24-10-23 5.05.PD
Romain Gary (1914-1980)

Shkrimtar, diplomat dhe humanist - Romain Gary dhe jehona e qëndrimit të tij në Bullgarinë e pasluftës

Shkrimtar, hero i Luftës së Dytë Botërore, aviator, gazetar, regjisor dhe diplomat - personaliteti i Romain Gary (1914-1980) është shumështresor dhe enigmatik. Dhe Bullgaria zë një vend të veçantë në jetën dhe veprën e një prej autorëve francezë më të..

botuar më 24-10-21 2.05.MD

Falsifikimi i vlerave historike dhe kulturore "ndot" shkencën

A ndodh që nëpër muze të ketë edhe disa eksponate të falsifikuara aq mirë sa nuk dallohen fare nga origjinalet - ka zëra dhe spekulime për këtë temë, por për momentin një seri e tërë falsifikimesh historike janë pjesë e një ekspozite në Muzeun Kombëtar..

botuar më 24-10-19 9.10.PD