Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Shoqata bullgaro–zvicerane “Kanatica” ndërton një Bullgari të vogël jashtë atdheut

Program i veçantë për 1 nëntor, Ditën e Iluministëve të Popullit

7
Foto: Pllamen Ivanov

Zvicra, ose nëse duhet të jemi historikisht dhe gjeografikisht korrektë, Konfederata Zvicerane, është një nga shtetet më të vogla të Evropës Qendrore në Kontinentin e Vjetër. Përbëhet nga njëzet e gjashtë kantone me popullsi rreth 9 milionë banorë, sipas të dhënave të fundit të vitit 2024 nga Eurostat. 41% e banorëve që jetojnë në shtet janë shtetas të huaj, gjë që është plotësisht e natyrshme, duke pasur parasysh faktin se qendrat e shumë organizatave dhe institucioneve ndërkombëtare janë të vendosura në Gjenevë, Lozanë, Cyrih dhe Bern. Sipas të dhënave të ambasadës bullgare, në qytetin federal Bern deri në vitin 2024 numri i bullgarëve të regjistruar, që jetojnë dhe punojnë në Zvicër, është mbi 13 000 persona. “Statistika ndryshon dhe është dinamike, gjë që përcaktohet si nga pozicionet e punës me mandat që shumë prej bashkatdhetarëve tanë mbajnë, ashtu edhe nga puna sezonale e të tjerëve” – shpjegoi në një intervistë për Radio Bullgarinë Pllamen Ivanov, krijues dhe nënkryetar i një prej organizatave tona më të reja jashtë vendit – Shoqata bullgaro–zvicerane “Kanatica” dhe shkolla bullgare e së dielës me të njëjtin emër pranë saj në qytetin Veve, kantoni Vo. 



Pllamen Ivanov jeton dhe punon në shtetin me një nga ekonomitë më të zhvilluara në botë dhe me standard të lartë jetese për plot 12 vjet. Ai erdhi për dashuri, duke ndjekur zhvillimin profesional të bashkëshortes së tij. Të dy u vendosën fillimisht në Gjenevë dhe filluan të ndërtojnë jetën e tyre atje.



Krijuan shtëpi, u bënë prindër, gjetën miq dhe iu bashkuan komunitetit bullgar në qytetin e dytë më të madh të Zvicrës. Në vitin 2019 Pllamen Ivanov u bë një nga themeluesit, e më vonë edhe kryetari i dytë i Bashkësisë Fetare Ortodokse Bullgare “Lindja e Hyjlindëses” në Gjenevë. Pak më pas familja u zhvendos në Lozanë për shkak të arsimit të djalit të madh. Pikërisht aty bullgari dhe bashkëmendimtarët e tij vendosën të themelojnë Shoqatën “Kanatica”, me qëllim ruajtjen dhe përhapjen e gjuhës, kulturës dhe traditave bullgare. Viti ishte 2021.



Vetëm një vit pas krijimit të saj, më 3 shtator 2022, në qytetin Veve dëgjohet edhe zilja e parë shkollore në shkollën bullgare pranë organizatës, e cila mban të njëjtin emër – “Kanatica”.



Vitin e parë filluam me 16 fëmijë dhe me dy mësuese. Tani tashmë në vitin e katërt me radhë fëmijët tanë flasin gjuhën bullgare, mësojnë histori dhe gjeografi, programi pedagogjik zhvillohet sipas normave dhe standardeve të Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës së Bullgarisë, kemi tre mësues, drejtor, udhëheqës të shkollës bullgare. Falë udhëheqëses së shkollës bullgare zonjës Milena Brutier, prej dy vitesh fëmijët e klasës së parë mësojnë, përveç gjuhës bullgare dhe letërsisë, gjithashtu histori dhe gjeografi. Kjo nuk është sipas standardeve të sistemit arsimor në Bullgari, por në vend u konstatua që fëmijët tanë kanë nevojë të dëgjojnë për Vasil Levskin, Hristo Botevin, Han Asparuhun, për territoret, kufijtë e Bullgarisë, për Detin e Zi, Danubin, për të gjitha këto koncepte gjeografike, pasi ata janë vërtet të largët nga Bullgaria, nga bashkëmoshatarët e tyre, dhe u konstatua që kjo është shumë pozitive dhe ata me interes ndjekin këto lëndë.”



Një veçori tjetër e shkollës bullgare “Kanatica” në Veve, Zvicër, është edhe lënda “Traditat, folklori dhe kultura bullgare”, e cila është në programin e tyre bazë dhe i njeh fëmijët me vallet tradicionale, zakonet, instrumentet muzikore dhe rajonet folklorike të Bullgarisë. Fëmijët e vegjël bullgarë tashmë kanë pasur mundësinë të marrin pjesë në një orë të hapur mësimore, të udhëhequr nga këngëtaret e “Misterit të Zërave Bullgarë”.



E me rastin e njërës prej festave më të dashura dhe më të pritura për bashkatdhetarët tanë në Zvicër – 1 nëntorin, Ditën e Iluministëve të Popullit, Shoqata “Kanatica” po përgatit një program të veçantë për të vegjël dhe të rritur. Në vetë ditën e festës, nga ora 10:00 në qytetin Veve, do të jetë mysafir Teatri i Kukullave “Karlson” me shfaqjen “Princi i vogël”, dhe pas saj do të ketë një punëtori të organizuar për krijimin e vetë personazheve të kukullave me ndihmën e aktorëve. Po atë ditë nga ora 15:00, në bashkëpunim me ambasadën e Bullgarisë në Bern dhe me mbështetjen e znj. Desisllava Çakërova, e cila përkohësisht drejton misionin tonë në Zvicër, dhe shkollës “Zora”, Bern, shfaqja do të luhet për herë të dytë. Hyrja është plotësisht e lirë. Nga ora 13:00 më 1 nëntor në Veve do të ketë edhe një shfaqje të veçantë të filmit dokumentar “Emri im është Minko” – një film për rrugëtimin e prof. Minko Ballkanskit. Mysafire e veçantë e ngjarjes është Vlladina Cekova, skenariste dhe autore e filmit. Hyrja është përsëri falas për të interesuarit, ndërsa nga Shoqata saktësojnë se do të ketë edhe titra në gjuhën frënge.



E me afrimin e festave të Krishtlindjes, Shoqata “Kanatica” që tani fton të gjithë bashkatdhetarët tanë në Zvicër dhe rrethina të jenë pjesë e Krishtlindjes Bullgare tradicionale në Veve. Këtë vit mbledhja është planifikuar për më 13 dhjetor dhe në të pritet të marrin pjesë mbi 150 bashkatdhetarë tanë dhe familjet e tyre.


Përgatiti në shqip dhe publikoi: Sindi Nikollofski

Foto: të ofruara nga Plamen Ivanov, Shoqata Bullgaro–Zvicerane për Kulturë, Tradita dhe Arsim “Kanatica”



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

“Krijuesi i vitit” shpërblen mjeshtrit dhe zejtarët më të mirë bullgarë

Më 8 nëntor, në orën 19:00, në Sallën 11 të Pallatit Kombëtar të Kulturës, për herë të tretë do të shpërblehen mjeshtrit dhe zejtarët më të mirë të Bullgarisë. Krijues dhe frymëzues i nismës “Krijuesi i vitit” është Nikollaj Trajkov, i cili ishte i ftuar..

botuar më 25-11-04 8.00.MD

Galeria Kombëtare prezanton Christo dhe Jeanne-Claude me “Reichstagun e Paketuar”

Galeria Kombëtare ("Kuadrat 500") hap për herë të parë më 4 nëntor në orën 6:00 pasdite një ekspozitë të Christo-s dhe Jeanne-Claude, duke shënuar 90-vjetorin e lindjes së tandemit krijues. Vepra historike e Christos, pjesë e koleksionit të muzeut - "..

botuar më 25-11-04 4.50.PD

Ekspozitë për “Iluministet e patrembura” – gratë bullgare që u thanë “jo” rregullave

Më 1 nëntor – Ditën e Iluministëve Kombëtarë, sheshi “Gina Kunçeva” në Sofje gjallërohet në një mënyrë të pazakontë. Që nga ora 12:00, Bashkia e Rajonit “Oborishte” dhe Fondacioni “Iluministet” hapin muzeun e parë interaktiv në ambient të hapur në vend,..

botuar më 25-11-01 8.00.PD