Evlatlık sırrı kalksın! Bu talebi destekleyen 1500 kişi, Internet üzerinden yapılan imza toplamasına artık katıldı. Ancak kökenleri ve biyolojik ebeveynlerini bilme hakkından yoksun olan kişilerin sayısı, çok daha büyüktür. Şu anda geçerli olan mevzuata göre evlat edinilen kişinin, bu konularla ilgili bilgiye erişim imkanını bulması gayet zor. Bu tür bilginin açıklanması ancak mahkeme kararı ile mümkündür, lakin bunun için evlatlık sırrının kaldırılmasını gerektiren çok önemli hususların ortada olması şarttır. “Bu yöndeki talepleri tatmin edilen insanların sayısı çok küçüktür. Evlatlık dosyasının açılması için ağır hasta veya ancak organ nakli ile yaşayabilecek biri olmak mi gerekir” diye soruyor Svetlana. Bundan 9 ay önce mahkemeye başvuru sunan ve celse tarihini hala bekleyen Svetlana, kökenlerini bilmek neden önemlidir sorusu üzerine şu cevabı veriyor:

“Kalıtsal hastalıklarımızın olup olmadığını bilmek lazım. Bunlar temel insan haklarıdır. Ayrıca akraba evliliklerinden de korkuyoruz. Biz veya çocuklarımızın kiminle karşılaşağımızı bilmiyoruz. Dünya küçüktür” diyor Svetlana.

Kamu denetçisi Konstantin Pençev evlatlık sırrının kaldırılması talebini destekledi ve Halk Meclisine yasaya değişiklik getirilmesi teklifini sundu. Diğer Avrupa ülkelerindeki durum nedir? Svetlana anlatıyor:

“Çoğu Avrupa ülkesinde ergenlik yaşına gelenlere kökenlerini öğrenme imkanı sağlanıyor. Bu bağlamda Romanya iyi bir örnektir. Oradaki evlatlık yasası ebeveynelere uzmanların desteği ile çocuklara en küçük yaştan beri çocukları evlatlık olduklarına dair bilgilendirme zorunluğunu getiriyor. Bu da ısrar ettiğimiz şeylerden biridir. Yasanın hem evlat edinilenleri, hem evlatlık edinenleri, hem de biyolojik ebeveynleri koruyacak bir şekilde düzenlenmesi mümkündür”.

Birçok yasal engelden dolayı kökenlerini öğrenmek isteyen insanların büyük bir bölümü, detektif misali geçmişin bıraktığı kıt izlerin peşine düşüyorlar. Bundan 2 yıl kadar önce Svetlana dahil üç kişinin kurduğu Facebook’ta “tarsim se” (birbirimizi arıyoruz) sayfasının 14 000 ziyaretçisi var artık. www.tursimse.com adresli özel sitede ise biyolojik ebeveyn arayışı içinde olan 2000 kadar kişi kayıtlıdır.

“Bize umutla başvuranlar kendileri hakkında bilgi veriyorlar. Evlat edinilen bir kişi ise doğum tarihi ile yeri ve biyolojik evebeynin koyduğu isim gibi doğumu ile ilgili bildiklerini paylaşıyor. Bazen aradıkları kişi ile benzerliğin olması ihtimalinden dolayı resimlerini de gönderiyorlar. Biz de bu bilgiye dayanarak facebook ve sitede bir yazı yayımlıyoruz ve bu bilginin mümkün olduğu kadar çok kişi tarafından paylaşılmasını ve böylece bu konudan haberdar olan birine ulaşmasını ümit ediyoruz. İlk başta ne ses ne seda çıkıyordu, geri tepki olmuyordu, ancak son bir yılda birbirini bulan insanlar olmaya başladı” diyor Svetlana.

Maalesef evlatlıkla ilgili herşey gizli saklı olduğu için aradıklarını bulanların sayısı hiç te büyük değil. Evlatlık çocuklar ve biyolojik annelerin dışında sık sık eskiden devlete bırakılan bir kardeşinin olduğunu anlayanlar da detektifliğe soyunuyorlar. Bu arada evlat edinilenler en faal oluyorlar. “Sayfamızı izleyen yüzlerce annenin olduğuna eminiz, diyor Svetlana ve şunu da ekliyor: Ancak bir zamanlar kendilerine çocuklarını bıraktıran önyargılardan dolayı ve bu sırlarını yeni aileleri ile paylaşmamış olmaktan dolayı her şey gizli olmaya devam ediyor”.

Vaska Bratanova’nın arayış hikayesi, mutlu son buldu. Bundan birkaç yıl önce evlatlık olduğunu tesadüfen öğrenen Vaska, olayı şöyle anlatıyor: “İlk çocuğuma hamileyken zor bir gebelik yaşadım. Hastaneye kaldırılıp kan nakline muhtaç olduğumda kan grubumun anne ve babamınkileri ile örtüşmediğini öğrendim” diyen Vaska o zaman yaşadıklarını paylaşırken şunları belirtti:

“Bu duyguyu sözle anlatmak mümkün değildir. Seni yetiştiren, her şeyini verip seni sen eden insanların biyolojik anne ve baban olmadıklarını anlayınca bir anda derin bir yerlere kaybolup gidiyorsun. Kendi kendine sorular sormaya başlıyorsun, arayıp soruşturuyorsun”.

Vaska, geçen yılın Ocak ayında “Tursim se” sayfasına başvurdu. Mahkemeye sunduğu başvuru üzerine ret cevabı gelince ne yapacağını bilemeyen Vaska facebook üzerinden 5 ayda biyolojik ebeveynelerine ulaştı. Annesinin 2005 yılında vefat ettiğini, ancak ağabeyi ve kızkardeşi olduğunu öğrendi. Sosyal paylaşım medyası üzerinden kız kardeşi ile bağlantı kurduğunu anlatan Vaska “Önce korkup deli olduğumu düşündü, ama o ilk şokun ardından aslında her zaman bir ablası olmasını istediğini paylaştı. Şimdi üç kardeş devamlı irtibat içindedir, bayramlarda ise birbrlerine misafir oluyorlar.

Çeviri: Tanya Blagova