Europeana dijital fotoğraf sitesinin siyah beyaz karelerinden aydın ve meraklı bir bakışla, Bulgar kültürünün en enteresan kadınlarından birisi bize bakıyor. Bu Dora Gabe! Edebiyat eserleri milli kültür değerlerimizi aşarak, Avrupa ve dünya edebiyat ve kültürel mirasına adını altın harflerle yazmış bir isim. Şair kadının hayatı da bir roman gibi, aşklar, ihtiraslar, ayrılıklar, kavuşmalar, yolculuklarla dolu bir ömür. Yaklaşık bir asır süren bir hayat. Dora Gabe 1888 doğumlu olup, 1983 yılında hayata veda eder.
Dora Gabe edebiyat hayatında büyük Bulgar yazarı Peyo Yavorov'un himayesinde yetişir. Yavorov "Siz şair olmak için doğdunuz" diyerek, lisedeki şiirlerine bile hayranlık duyduğunu ifade eder. Dora Gabe Sofya'da şair Elisaveta Bagryana ile beraber yaşar. Yıllar içinde sıkı dostlukları olur, yıllar sonra Dora şunu itiraf eder: "İnsanın tek büyük aşka ihtiyacı var. Ben bütün ömrüm boyunca sadece Yavorov'u sevdim".
„Bir gün şair Katya Nençeva, gel beraber Halk Kütüphanesine gidelim, Yavorov ikimizi davet ediyor, dedi. O zamanlar Yavorov kütüphanenin sekreteriydi. Nençeva, benden saklı olarak Yavorov'a benim karalama defterlerimi ve şiirlerimi götürdüğünü itiraf etti. Yavorov incelemiş eserlerimi, umut var, diyerek, gelsin tanışalım demiş. Gittik. "Sizi bekliyordum" deyince, çok şaşırdım. Yavorov beni bekliyor. Yavorov'un gençlik yıllarımdan beri eserlerime bıraktığı etki, benim bundan sonraki edebiyatımın tarzını belirledi, derin izler bıraktı. Çocuk şiirlerimde olduğu gibi, diğer eserlerimde de uzun ifadelerden kaçınmak, kısa ve öz yazmayı ondan öğrendim. Yavorov'a teşekkürlerimi ifade etmek için bir ömür yetmez".
Hayatının diğer önemli erkeği, edebiyat eleştirmeni Boyan Penev olur. İlk şiir kitabı "Temenugi" kitabını düzenleyen kişi olur. Daha sonra Dora Gabe onunla evlenir. 1911 yılında 1932 yılına kadar Gabe Polonya, Almanya, İsviçre, Avusturya, Çekya, Fransa, İngiltere gibi yerlerde, yurtdışında kalır. Dora Gabe ömrünün sonuna kadar Çekçe, Rusça, Fransızca ve Yunanca'da şiirler tercüme eder. Dora Gabe'nin çocuk edebiyatı da çok önemli izler bırakır. 1921 yılında çocuklar için yazmaya başlar. Günümüze kadar Dora Gabe'nin çocuk eserleri Bulgar edebiyatının en köklü klasiği haline gelir.
Türkçesi: Sevda DükkancıÖteki Bulgaristan - bunlar 9 Eylül 1944 senesindeki Sovyet yanlısı devrimden sonra yurtdışına kovulan binlerce Bulgaristan vatandaşı. Bütün dünyaya yayılmış, vatanın hasretini çekiyor, vatanın tartışılacak geçmişi, trajik gerçeği ve bilinmeyen..
Giuseppe Verdi bir mektubunda şöyle yazdı: 'Sessanatçısına şarkı söylemeyi öğretmeyen. Bir şeytan varsa sırtında o işi bilir'. Bu sözler bir nevi udünya sahnelerini Verdi'nin müziği ile fethetmiş olan Bulgar opera divasıGena Dimitrova için söylenmiş...
'Benim okulda notlarım hep çok düşüktü, Bulgar dili ve edebiyat derslerinde notlarım hep üçtü. O da yazdığım eserlerde 'önsöz, esas muhteva ve netice' gibi kurallara uyamadığımdandı. İstediğim gibi başladım, istediğim gibi tamamladım yazılarımı'. İşte..