Paskalya efsaneleri ve inançlar

Eklenme 28.04.2016 11:13]

БНР Новини

Photo: BGNES

Paskalya, en önemli Hıristiyan Yortusu olmakla birlikte asırlardır da en önemli halk yortulardan bir tanesidir. Bilim adamları, çok açık şamanizm kaynaklı olup dini ve efsanevi anlamı olan birçok emaneti araştırmıştır.

“Hristovo vızkresenie”- yorum Daniel Spasov ve Milen İvanov

Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.

Paskalya öncesi yapılan tüm yortu kutlamalarının temelinde kıştan bahara geçiş yatıyor. Bu, halkın görülür ve görülmez tüm doğa güçlere yüz çevirdiği zamandır. Bu zaman, iyi güçlerin korumasını kazanmak amacıyla yapılan rütüel zamanıdır. Bu dönem çerçevesinde herhangi bir enstrumandan müzik sesi yankılanmamalıdır. Birçok şarkı ve efsane, perileri kaval sesleriyle uyandıran kavalcı oğlanlara adanmıştır, ki periler daha sonra bu gençleri çezalandırır.

“Mela e Gergana dvorove po Velikden i Gergövden”- yorum Veliçka Zlateva

Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.

En fazla halk inancı, Paskalya`da boyanan kırmızı yumurtalarla ilgilidir. Hele hele Kutsal Perşembe sabahı, Güneş doğmadan boyanan kırmızı yumurtların sihirli güce sahip olduğu inanılır. Halk inançlarına göre, Perşembe günü tavuk folları ellenmez, ancak Kutsal Perşembe bir istisnadır. Ünlü etnografya uzmanı Dimitır Marinov şöyle belirtmiştir “Kutsal Perşembe günü foldan alınan yumurtalar bir tarafa kaldırılır. Çünkü onları ilkten sayacaklar, kıyacaklar ve boyayacaklardır. Diğer yumurtalar ardından gelir.“ İlk yumurtlanan yumurta en büyük güce sahiptir. Boyaların karıştırıldığı su „suskun“ sudur, yani „temiz“ kızlar tarafından üç farklı pınardan şafak sökmeden önce suskunluk içinde getirilen sudur. İşte bu suyla Kutsal Perşembe günü getirilen ekmek mayası yenilenir. İlk kırmızıya boyalı yumurtalar temiz bir bez üzerindeki bir elek içine konur – Güneş onları görsün ve onlara gülümsesin diye. Bu yumurtalar çok özel bir güce sahiptir, mesela tedavi ederler.

Снимка

Hazreti İsa`nın Dirildiği Paskalya Yortusuyla birlikte birçok yasağı da son getiriliyor. Bu yortunun özelliği ve simgesi olan salıngaçların da sihirli bir anlamı vardır. Sallangaçların sallandığında çalınan şarkılar ejderhaya, perilere, suyun açılmasına, berekete ve gelecekteki nikahlara adanmıştır. Bugün „kumiçene“ geleneğinin kutlamalarına katılan kızlar ilk defa gerçek bir kız kıyafeti giyiyorlar – beyaz dokuma gömlek, yeni elbise, boynunda dizi, başında çiçek demeti, bilezik ve elinde bir çiçek demeti. Paskalya horosu kurulmuştur. Dünya, yeni bir başlangıcın kapısındadır, törensel daire dansı ise Güneşin şeklini sembolize eder – bu, da kadim zamanlardan gelen evrensel bir külttür.