Başbakan Boyko Borisov, Karadeniz kıyısında gaz dağıtım merkezinin kurulmasına ilişkin yatırımcıların katılımı ile düzenlenen yuvarlak masa toplantısında konuşurken gaz güzergahlarının Bulgaristan’ın etrafından geçmesine müsaade edilmeyeceğine dair kesin konuştu. Başbakanın favorisi olan proje büyük ölçüde belirsiz olmakla birlikte sürekli gündeme getiriliyor, özellikle de Rusya’dan Bulgaristan üzerinden Orta Avrupa’ya gaz nakline ilişkin Güney Akım projesi, bundan iki sene önce iptal olduktan sonra. O sırada transit ücretinden büyük gelir elde etmeyi ümit eden Bulgaristan, Brüksel tarafından kapıyı Rus şirketi Gazprom’un yüzüne kapatmaya mecbur edildi. Kıtanın ucunda yer alan ve Ukrayna üzerinden gelen Rus gazından başka bir gaz temin imkanı neredeyse hiç olmayan ülkemizin Avrupa’ya gaz nakli yapma hevesini yine de sönmedi.

Karadeniz kıyısında “hub” yani gaz dağıtım merkezinin kurulması için öncelikle ortada dağıtılacak bir şeyin olması, ayrıca da o şeyin onlara doğru dağıtılacağı birilerinin olması lazım. Oysa şu an itibari ile her ikisi de yok. Buna karşın hevesli fikirler var. Bol miktarda bulunan bu fikirlerin hepsi, iyi niyetten fazlası değil, bunların hayata geçirilmesi yönünde gözle görülür önlemler de alınmıyor. Gaz Azerbaycan’dan, İran’dan, Yunanistan, Türkiye ve saire yerlerden gelebilirmiş, hatta ülkemizin Karadeniz açıklarında gaz yataklarının bulunması da ihtimaller dahilindeymiş. Evet, doğru, ihtimal çok, lakin bu ihtimallerin hepsi fazlası ile belirsiz ve gerçeğe dönüşmesinin alabileceği zaman da öngörüye gelmezken gaz dağıtım merkezi konusu neredeyse önümüzdeki yılda kurulmaya başlayacakmış gibi önümüze servis ediliyor.

Brüksel, Bulgaristan’ın bu azimli isteğine ilk başta pek sıcak bakmazken Sofya’nın tutkusu makul argümanlardan ağır basmış olacak ki AB Komisyonu ister istemez projeye destek vererek bir miktar para da vaadetti. Pazartesi günü yapılan konferansta bu destek, yaklaşık 1,5 milyar avroluk hub ile ilgili Bulgar ortakları tarafından düşünülen dört farklı varyantın ne olduğunu dinlemeye gelen yabancı yatırımcıların önünde de teyit edildi.

İyi de aynı gün uzak Rusya’dan yine soğuk esti ve Gazprom şefi Aleksey Miler, Enerji Bakanı Alexander Novak’tan sonra sert çıkış yaparak başında bulunduğu şirketin Karadeniz’in dibi üzerinden Bulgaristan’a gaz teslimi yapmak niyetinde olmadığını bildirdi. Yani bu sefer Brüksel “tamam” derken Moskova isteksiz. Bu üçgende Sofya yine kaybeden taraf durumunda, fakat bu sefer suçlular başka – şimdi Bulgar planlarını suya düşüren Brüksel değil, Moskova. Boyko Borisov’un çağrısı üzerine üçlü görüşmenin düzenlenmesi halinde durum belki değişir. Ancak böyle bir görüşmenin gerçekleşmesi ihtimali zayıf görünüyor, çünkü Gazprom bugünlerde yapılan yatırımcılar toplantısına bile katılmayı reddetmekle Bulgaristan’ın gaz projelerine tamamen kayıtsız olduğunu açıkça gösterdi. Oysa Gazprom olmayınca bu projelerin hiçbir şansı yok.

Çeviri:Tanya Blagova