‘İnsan hayat boyunca Sofya’da yaşayınca beğeni konusunda biraz tereddütlüyüm. Bazen pek enteresan da bulmuyorum şehri. Fakat her zaman onu sevdiğimi bir şekilde hatırlatma yolu buluyor, küçücük sevimli sokaklarıyla , tiyatro, kahvehane ve müzeleriyle, parklarıyla … ‘ Bunları Dimitır Stefanov anlatıyor . Ve Sofya’nın çağdaş fotoğraflarıyla eskilerini bir araya getirip harika kolaj sunuyor. Projenin ismi ‘Kayıp Sofya’, Dimitır, Peyo Kolev’in ‘Kayıp Bulgaristan’ internet sitesinden ilham alıyor. Dimitır arşivlerden şehrin resimlerini alıyor ve günümüzde çektiği fotoğraflarla kombine ediyor. İşte anlattıkları :

‘Benzer fotoğraflar Berlin için görmüştüm. İkinci Dünya Savaşında yapılan ve aynı yer günümüzde çekilmiş. Paris için de var. Neden Sofya hakkında böyle bir şeyler yapılmadığına şaşırdım. Ve sevdiğim şehir için bunu ben yapacağıma karar verdim. Önce eski fotoğrafları seçtim , telefonuma yükledim. Aynı açıdan çekmek için bu lazımdı. Tam açıyı bulmak istedim. Ondan sonra resimlerin işlenmesi aslında çok keyifli bir iş. Yıllar içinde bekleyen bir yap boz gibi bir şey. Resimleri yan yana değil de bir biri içinde olmasını istedim , geçmiş ve günümüz arasında farklıkları ve benzerlikleri üzerinde odaklanmak için.‘

Günümüzde “Graf İgnatiev” sokağı. Sağda Koca Derviş Mehmed Paşa camii(Kara camii olarak da bilinir) görülmektedir. Daha sonra camii “Sv. Sedmoçislenitsi” adlı kiliseye dönüştürülüyor.

Dimitır insanların kolajlara şaşkınlıkla baktığını , yıllar içinde mekanların ne kadar az değiştiğini görünce çok şaştığını anlatıyor. ‘Kayıp Sofya’ bir başka şey üzerinde de odaklanıyor:

‘En önemlisi şehrimizde hala çok güzel binanın bulunduğunu değerlendirip, ancak bu güzel binaların bazılarının acilen korumaya, restorasyona ihtiyacı olduğunu kavramak. Başka Avrupa şehirlerinden farklı olarak bizim başkentimizin merkezinde binaların çehresi bir stilde değil, çok değişik bu benim çok hoşuma gidiyor.‘

 En eski binaların yanında sosyalizm dönemine ait inşaatlar var, onların yanı başında en modern binalar. Maalesef biz çok nadir başımız kaldırıp çevremize bakıyoruz. Düşünmüyoruz. Günden güne azar azar Sofya’nın binaları yıpranıyor, yıkılıyor, yok oluyor. Kültür mirasımız da böylece yok oluyor. Şehrinizdeki sevdiğiniz mekanın durumunu hiç düşündünüz mü? Torunlarınız onu hiç göremez ise üzülmez misiniz?

Dimitır Stefanov’un en sevdiği yerler Graf İgnatiev sokağı ve Slaveykov meydanı:

‘Burada eski Sofya’nın ruhu çok güzel bir şekilde yansıyor. Yeni binaların sayısı en az, mimari stil korunmuş. Başkentimizin eski bölgesini çok severim’

Fotoğraflar: dimitarstefanov.blogspot.bg

Türkçesi: Müjgan Baharova