Bir çiçek ismini taşımak ne demek? Bu sorunun cevabını Tsvetnitsa Yortusunda isim gününü kutlayan birçok Bulgar biliyor. Günlük hayatımıza yabancı kelimelerle birlikte yabancı isimler de girmiş olsa da hala Tsvetan, Tsvetanka, Nevena, İglika, Ralitsa, Kalina, Zdravko vs gibi eski isimler hala çok yaygın. Bu günde çiçek, ağaç isimleri taşıyanların isim günüdür.

Çiçekler, canlanan doğanın sembolü olarak her mevsimde sevgiyi beraberinde getirseler de, baharda onların güzelliği bambaşkadır. Ki çiçekler tüm Bulgar geleneklerinin bir parçasıdır. Özel günler için hazırlanan çöreklerin üzerinde “çiçek” adı taşıyan bir süs alır. Bu süs bazen gül, bazen de ağaçların bahar çiçeklerini andırır. Sembol halindeki süs, ekmek üzerine, gençlik, bereket, yeni bir başlangıç dilekleriyle konulur.

“Bir zamanlar bir erkek ve bir kadın yaşarmış. Onların gül gibi güzel bir kızları varmış...” Hemen hemen tüm masallar hep bu sözlerle başlıyor. Halk inançlarında çiçekler, sadece güzelliğin değil, aynı zamanda da zerafetin, doğurganlığın sembolüdür. Tsvetnitsa Yortusunda çiçeği burnunda gelinler ve evlilik çağına gelen kızlar, söğüt dalları ve çiçekler toplar, demet ve taç yaparlar. Bu demetlerle ikonları ve su getirdikleri kapları süslerler.

Bulgar geleneklerinde daha fazla kadınlara çiçek isimleri verilir. Ama erkeklerde de bu isimler hiç de az değildir. Mesela Yavor (Çınar) ve Yasen (Dişbudak) isimleri foklorda koruyucu güce sahiptir. Aynı zamanda Sedef, Trendafil (Gül), Rosen (gazel otu, girit otu veya geyikotu), Vırban (Söğüt) vs. gibi erkek isimlere de rastlanıyor.

Çiçekler aynı zamanda hem “iyiliklere”, hem de “kötülüklere” alet olabilirler. İşte bundan dolayı onların özelliklerinin bilinmesi şart. Mesela perilere karşı kırmızı gül, meyan ve gazel otu kullanılırken ejderhalara karşı ise Kalendula çiçekleri (Aynısefa çiçeği olarak da bilinir) kullanılır. Kızın bahçesinde yetişmiş veya kırda toplanmış çiçekler, efsane, şarkı ve hekimlikte özel yere sahiptir. Tsvetnitsa Yortusunda ise bu çiçeklerin çok daha bol olması gerek, çünkü bu gün, bahar kız oyunlarının oluşturduğu zincir sona eriyor.

Çeviri: Şevkiye Çakır