Siyasi ve iş çevrelerinin seçim hakkımızın ne satın alalım, kimin için çalışalım ve kime oy verelim şeklinde sınırlandığına ikna ederken, “Özerklik Fabrikası” adlı sosyal merkezi bize bir yudum nefes imkanı sunuyor. Ekonomik gelişmeler için alternatif seçenek ve uygulamalar sunan merkez yeni açıldı. “Özgürlüğün sadece büyük şirketler, sınırların ise yalnızca insanlar için olduğu fikrini kabul etmiyoruz”. Bu satırları okuyoruz kolektifin web sitesindeki tanıtımından. “Politika bir avuç idarecilerin tekeli değil, her birimizin yükümlülüğüdür” diyor ekip.

Sosyal merkezin faaliyetlerini Sofya Üniversitesinde Kültür Bilimleri öğretim üyesi ve merkezde gönüllü olan Valentina Georgieva ile konuştuk.

“Fabrika bize miras kaldı. Merkez Lıvov Most- Aslanlı Köprüye yakın eski bir tekstil fabrikası varmış. Özerklik fabrikası diyoruz, çünkü bu yer iki temel prensibe uygundur. Bu yerde 10-15 kişilik ekip var ve her biri söz sahibidir, her biri yöneticidir. Bu ekip kendi yasalarını kendisi belirler, hiçbir şekilde dış finansmana bağlı değil, sivil örgüt, siyasi partiler, belediyeye vs bağlı değil. Kendimizi finanse etmek için kendi modelimizi kuruyoruz ve ay sonunda üyelerimizden bağışlar toplayıp, kiramızı ödüyoruz ”.

Özerklik fabrikası, paylaşılan bir ekonomi yöntemi bazında gelişiyor. Bu bir topluluktur ve aralarında mal ve hizmet değişimi yapıyor, üretici ve tüketici bağlantısından bağımsız olarak hareket ediyor. “Bizim amacımız kabul edilen rutin piyasa yöntemleri dışında, para ve bedelden farklı yöntemler de olduğunu göstermektir. Bizim ihtiyacımız olmayan bir şeyi birine verebiliriz, ondan başka bir şey alabiliriz. Mülteciler ve yabancılar için Bulgar dili kursları başlattık, bilişim kursları açıyoruz, Fransızca ve İngilizce kurslara başlayacağız. Bu da paylaşılabilecek bilgi yöntemine giriyor. Bu çalışmalar, serbest iş alanı verdiğimiz gönüllüler tarafından yürütülüyor”.

Her hafta merkezde film gösterimleri yapılıyor, sosyal konulu filmler, belgeseller ve daha sonra da tartışmalar düzenleniyor. Burada da giriş ücreti yok, bilet yok. Filmler, Bulgaristan’da ve dünyada farklı sosyal ve aktivite hareketlerini gösteriyor.  

Bu merkez ne tür ihtiyaca cevap veriyor? “Serbest alan eksikliğine cevap veriyor. Bu bir ağ değil, teşkilat değil, burası farklı sosyal aktivite, hareket ve grupların buluşabileceği bir alandır, bir serbest saha. Bazen farklı hareketler birbirinden çok soyutlu çalışıyor ve mesafeli kalıyor. Oysa farklı gruplar iletişime geçince, aralarında temas ve tartışma olunca, çok daha güçlü ve dayanışmalı bir sosyal hareket ortaya çıkabilir. Hayvan haklarını Koruma Birliği, Özerk İşçi Sendikası, online dВерсия kolektifi gibi gruplarla ortak çalışıyoruz.

Faaliyet programında merkez pratik ve teori ilişkilerini inceliyor. Her hafta Petır Piperkov “Ekonomi için kritik kursa” konulu dersler veriyor. Orada ekonomideki geleneksel modelleri, neoliberal ekonomi model alternatifleriyle kıyaslıyor.

Çeviri: Sevda Dükkancı