Bugünlerde Pazarcik’te Uluslararası Uygulamalı Satranç Birliği kuruldu. ABD, Almanya, İspanya, Polonya ve İngiltere’nin uzmanların katılımı ile kurulan Birlik, bilimsel araştırmalar, tedavi ve eğitim olmak üzere üç ana yönde faaliyet yürütecek. Amaç, uluslararası düzeyde deneyim paylaşımı ve satrancın bilinmeyen uygulamaları konusunda toplumun bilgilendirilmesidir. Yönetim Kurulu Başkanı ve “Vasil Levski” Ulusal Spor Akademisi’nde öğretim üyesi olan Radislav Atanasov ayrıntıları aktarırken şunları belirtti:

“Pazarcik Belediyesi nezdinde kurulan ve psikiyatrik teşhisli insanlarla çalışılan “Çovekolübie” merkezi, ruh sağlığı uzmanı dr. Emil Markov’un tedavi, profilaksi ve sosyalleşme metodlarını satrançla birlikte uyguladığı tek tedavi merkezi durumundadır. Girişimin sübjektif unsuru bu oldu. Objektif gereksinim ise satrancın yüzyıllardır tek anlamlı olarak tanımlanamaması ile ilgilidir. Bazıları için satranç oyun, bazıları için sanat, bazıları için ise spor olmaktadır. Birçok insan satranç oynamaktan büyük zevk duyuyor. Aynı zamanda farklı alanlara satrancın çeşitli unsurlarını katan uzmanlar var.”

Örneğin strateji, taktik ve devamlılık öğrettiği için satrancın sporcular hazırlanırken büyük faydaları var. Tıpta da bunama (demans) hastalığı bulunan veya uyuşturucu bağımlısı olan kişilerin tedavisinde, aile problemlerinin giderilmesinde ve mahkumlarla yapılan çalışmalarda da satrancın faydası var.

Radislav Atanasov devamla şunları anlattı:

“Psikoterapinin dışında satranç bütün dünyada eğitim süreçlerinde teşvik amaçlı uygulanıyor. Eğitim alanında son dönemde okul hazırlığı konusu gündemde, yedi yaşını tamamlayan değil, belirli sosyal ve eğitimsel becerileri bulunan bir çocuk, kuralların belirlediği bir ortamda çalışma kabiliyeti bulunan bir çocuk okula hazırdır. Bu yönde kurallara bağlı olan bir oyun olduğu için satrancın büyük faydası var.”

Fransa’da örneğin Sosyal Politika Bakanlığı, emekliler arasında yazışmalı satrancı destekliyor, çünkü elektronik posta yolu ile oynanan yazışmalı satranç emeklilerin sosyal dışlanmışlık durumunu gidermelerine katkı sağlıyor.

Satrancın bilinmeyen diğer uygulama alanları ise su satranç ve satranç – boks olmakta. Suya batmayan satranç figürleri ile oynanan su satrancı, su tedavisinde suda kalınan süreyi çok daha zevkli hale getiriyor. Çocuklara verilen yüzme eğitiminde ise küçük derinlikte bulunan figürlerle satranç oynarken çocuklar dalış yapmayı da öğrenirler.

Radislav Atanasov satranç-boksun nasıl oynandını da anlattı:

“Satranç-boks disiplininin dünyada 20 yıllık tarihçesi var. Avrupa ve Dünya Şampiyonaları düzenleniyor. Hatta Bulgar olan Tihomir Dovramaciev bu disiplinde ilk şampiyonlardan biridir. Satranç-boksta 11 raund var. Tek olanlarda 4 dakika satranç, çift olanlarda ise 3 dakika boks oynanır. Böyle bir maçta yer almak için çok iyi hazırlıklı olmak gerekir. Çok görkemli bir oyun olur”.

Fotoğraflar: Miglena İvanova

Çeviri:Tanya Blagova