Geçen yüzyılın başlarında, Bulgaristan kendi bağımsız gelişimine girdiğinde Marco Bliznakoff adlı genç bir Bulgar, Çar Ferdinand tarafından eğitimini devam etmek üzere İtalya'ya gönderildi.O zamanlar, modern Bulgaristan'ın inşa edilmesine tecrübeleriyle katkıda bulunmak amacıyla, devlet yöneticileri yetenekli Bulgar gençlerini yurtdışında gönderirdi, bu bir gelenekti. Sanat bilimcisi Raina Damiani’nin sözlerine göre bu geniş bilgili Bulgarlar, gerçek bir kültürel diplomasi geliştirdiler:

“Marco Bliznakoff, Vazov portrelerini andıran yakışıklı, asil ve stil bir adam.Stara Zagoralı uyanış döneminde ün kazanmış eski bir aileden gelir. Ailesi Bulgar gemi inşa sektörünün kurucuları kabul edilir. İtalya'da, Bliznakov genç asil Petronila Veneziani'nin cazibesine kapılır, kalbi fethedilir ve onunla evlenir.İkisi Bulgaristan'a gelir, Burgas şehrine yerlaşirler ve Bliznakoff liman inşaatına katılır. Bir sıra sonra aile İtalya’ya döner, Marco bu defa Petronila’nın kızkardeşi Liviya’nın eşi yazar İtalo Zvevo ile Triest şehrinde Veneziani ailesinin tersanesini yönetir. Orada iki ailenin çocuklarına İngilizce öğretmek üzere davet edilen İrlandalı yazar James Joyce ile de tanışır.”

Bu, ciddi bir diplomasi yolu haline gelen tarihi bir yaşam öyküsü, diye anlatıyor Raina Damyani, çünkü Bliznakoff  zaman içinde İtalya'ya bir çok sayıda diplomat kazandıran bir aile babası olur. İtalya'da, Bliznakoff, Fahri Bulgaristan Konsolosu görevindedir. 1920'li yılların başlarında Bulgar tarihinin farklı etnografya, kültürel ve coğrafi parçalarını içeren özel cam plakaları illüstrasyon olarak kullanarak Bulgaristan hakkında dostlar çevresinde kısa konferanslar verir.

“Bu cam plakaları, diplomatlara, aydınlara, politikacılara, dost çevresine film olarak gösterir. Bu şekilde, Bulgaristan'ı biraz romantik, ancak uydurulmuş değil tam gerçek şekilde tanıtır.”

Yaratılışından yaklaşık bir yüzyıl sonra, 37 cam plaka, Marco Bliznakoff'un torunu Nadejda sayesinde Bulgaristan'a geri döner. Nadejda onları bir Bulgar müzesine bağışlamaya karar verir. Daha sonra oğlu Silvio de Michieli Vitturi, annesinin niyetini yıllarca birlikte çalıştığı Bulgar bir kadın olan Irina Dilkova ile paylaşır. Ailesinin eski eserlerini , o sırada Bulgaristan Cumhurbaşkanı Petar Stoyanov'un eşi Antonina Stoyanova’nın yönetimindeki “ Tsennosti” -“Değerler” Vakfı'na bağışlamayı teklif eder.

Yirmi yıl sonra, Bliznakoff ailesinin tarihi ile özdeşleşmiş geçmişimizden parçacıklardan oluşan belgesel , Ulusal Sanat Galerisi'nin prestijli "Kare 500" galerisinde Bulgar izleyicisine gösterilecek. Serginin küratörü Raina Damiani , projenin koordinatörü gazeteci Magdalena Gigova'dır. Bu “Zamanın camından Bulgaristan” başlıklı olağandışı sergide bağışı yapan Nadejda Bliznakoff da yer alır. 95 yaşında olması nedeniyle gazeteci  Milena Kaneva ve Irina Dilkova İtalya'ya gidip onunla ilgili bir film çekti.Nadejda'nın dedesinin hikayesini anlattığı belgeselin bir kısmı sergide gösterilecek. Ünlü fotoğrafçı Ivo Hadjimishev eski kareleri dijitalleştirildi, alt metinler etnolog Anelia Miluşeva tarafından hazırlandı.

Orijinal cam plakalar özel bir vitrinde, Marco Boznakoff'un torununun hikayesiyle paralel olarak izlenebilecek. “Tsennosti” - “Değerler” Vakfı tarafından tasarlanan proje burada bitmeyeceğini belirten Raina Damiani şunu ekliyor:

"Bulgaristan’ın hatıralarının parçalarını sunuyoruz. Hedefimiz bu sergiyi seyyar projesine dönüştürmek, yurtiçinde , yurtdışı kültür merkezlerimizin ve kurumlarımızın kültürel takviminde yerini bulmak. Avrupa müzelerinde, milli kütüphanelerde sergilenebilir ve her seferinde farklı görüneceğini düşünürüm.”

Serginin resmi açılışı 8 Şubat'ta ve 7 Nisan 2019'a kadar açık kalacak.

Fotoğraflar: özel arşiv

Türkçesi: Müjgan Baharova