Kötü hava şartlarından dolayı bu yıl gül hasadı 10 gün geç başladı. Gül Vadisi'nde toplam 10 tane gül damıtma tesisi çalışıyor. Bundan 4 yıl önce bölgede kilogram gül çiçeği 3.50 levadan satın alınıyordu. Ancak fiyatların devamlı artırılması gül yağının pahalılaşmasına neden oldu. Diğer tarafta ise küçük gül bahçe sahipleri var. Damıtma tesis sahipleri tarafından verilen düşük fiyatlar, bırakn kar etmeyi gül üreticilerinin masraflarını bile karşılamıyor. Hatırlatmak gerekiyorsa, geçen sene gül üreticileri, düşük fiyatları protesto etmek amacıyla yollara gül döktüler ve ana yolları kapattılar. Bazıları ise hiç güleri toplamak zahmetinde bile bulunmadı. Bütün bu sorunların aşılması amacıyla gül üreticileri kendi birliğini kurup, “De minimis” programından yararlanmak istiyor. Gül bahçe sahipleri, dekar başına 150 leva Avrupa sübvansiyonu talebinde bulunacak. Yeni birliğin Karlovo bölgesinden toplam 10 bin dekar gül bahçesine sahip 100’ün üzerinde gül üreticisinin çatısı altında toplaması bekleniyor.

Gül hasadının başladığı Begovo ve Otets Paisiyevo köyünden gül üreticileri, teslim edilen kilogram güle 1.50 leva fiyat aldılar. Onların bugün itibarıyla aldıkları devlet desteği dekar başına 30 ile 60 leva arasında değişiyor ve diğer çiftçilere nazaran kat kat daha düşük. Örneğin sebze üreticilerine verilen Avrupa desteği dekar başına 130 levayı buluyor.

Pevtsite köyünden Bogdan Bogdanov’a göre, bu yıl gül üreticileri için zor bir yıl olacak. Bir çoğunun henüz damıtma tesisleriyle imzalanmış anlaşması yok. Böylece gül üreticileri ve tüccarlar, gül damıtma tesisi sahiplerinin toplanan gül çiçkelerinin satın alınması sırasında monopol uyguladıklarından şikayetçi. Büyük ihtimalle bu yıl çok daha az gül çiçeği satın alınacak, çünkü geçen yıldan kalan ve satılmayan büyük miktarda gül yağı mevcut. Bu durum da, düşük alım fiyatlarına neden oluyor. Geçen Nisan ayında Halk Meclisi yeni Gül Yasasını kabul etti ve kanun gereğince tesis sahipleri sadece kayıtlı gül üreticilerinden gül satın almak zorunda.

Gül Vadisi’nden gül üreticilerine göre bu yıl, gül çiçeğinin kalitesi açısından gül hasadı geç başlamakla birlikte kısa ve kötü geçecek. Soğuk bahar aylarından, sağnak yağmurlardan ve görülen ani sıcaklık değişiminden dolayı gül hasadı geç kaldı. Güller, kaliteli çiçek açamadı. Gül Vadisi’ndeki diğer önemli sorun da gül toplamak için işçi bulmak. Aradan bir haftanın geçmesine rağmen gül hasadı genel olarak sönük geçiyor. Gül ürünü beklenenden yüzde 20 ile yüzde 40 arasında daha düşük.

Yine bir gül üreticisi olan Hristo Nikolov “Şu anda sonuçlar, bahçelerimize gösterdiğimiz özen ve yaptığımız yatırımlara dayanarak, öngördüğümüz verim olarak belirlediğimizden daha düşük.” Dıbene köyünden 120 dekar gül bahçesine sahip Hristo Nikolov, 2019 yılının gül üreticileri için son derece zor bir yıl olduğunu paylaşırken “Her türlü doğa afeti bizi vurdu – kuraklıktan kötü hava şartlarına kadar, geceleri görülen düşük hava sıcaklıkları, kırağı, dolu yağışları ve işgücü piyasasında benzeri görülmemiş kriz. Bu yıl birçok yeni gül bahçe ilk defa çiçek verecek. Fakat 300 kilogram gül ürünü ülke geneli için ortalama olarak kabul edilirse, bu yıl bu verimden çok uzak olacağız. Şu anda gül damıtma tesisi sahipleri gül yağının maliyetini düşürme çabasında, ki bu durum daha düşük  alım fiyatından geçiyor. Birçok gül bahçesi bu yıl zarara çalışacak. Tek çaremiz, gül ürünlerinin dünya piyasalarında rekabet gücünün yüksek olması amacıyla, devlet ve gül damıtma tesisi sahipleriyle birlikte çalışarak ürünümüzün mağliyetini düşürmek gerek.”

Geçen yıla nazaran damıtma tesisleri bu yıl daha normal çalışıyor ve aşırı gül ürünü ile karşı karşıya kalmadılar. Bir hafta önce gül hasadı, 1.50 leva alım fiyatıyla başladı. Bugün ise yeni fiyat olarak 2.50 leva belirlendi. Hristo Nikolov, “Bizler gül üreticisi olarak, zor bir yılın ardından, kötü hava şartları ve düşük ürün kartşısında damıtma tesislerinden hoşgörü davranışı bekliyor ve fiyatların en azından yüzde 10 ile yüzde 20 arasından artırılmasını bekliyoruz. Çünkü 3 levanın altında bir fiyat karşısında bir çiftçi, güllerini zor yetiştirebilir”dedi.

Ayrıca düşen aşırı miktarda yağmurlardan dolayı güllerde küf hastalığı belirdi.

Kiraz sezonundan beklentiler

Ülke genelinde görülen sağnak yağmurlardan ve düşük seyreden hava sıcaklklarından dolayı kiraz rekoltesi geçikti. Şumen bölgesinden kiraz üreticisi olan Vesko Kirov, “sorunlara rağmen Bulgaristan’da yeterince kiraz bahçesi mevcut. Güney Bulgaristan’da birçok kiraz bahçesinden gerek kırağa, gerekse zirai dondan dolayı ürün alınamayacak. Örneğin Şumen, Ruse ve Silistra bölgelerinden meyve bahçelerindeki zararlar yer yer çok fazla. Son günlerde görülen soğuk hava ve sağnak yağmurlar, kirazların geç kalmasına ve buradan da fiyatların artmasına neden oldu” diye konuştu. Vesko Kirov, şu anda Yunanistan’dan geterirlen kiraz miktarı çok fazla. “Fiyatlar çok yüksek, fakat yerli kirazların pazara satışa sunulmasıyla birlikte çok kıza sürede düşecek. 31 Mayıs ile 4-5 Haziran günlerinde yerli ürünümüz pazarda bol miktarda olacak. Silistra Bölge Tarım Dairesinin haberine göre, bölgede dekar başına kiraz ürünü 400 kilogramı buluyor. İstatistiklere göre, Silistra bölgesinde 4 bin dekar kiraz bahçesi var. Kiraz diyarı olarak bilinen Köstendil’de geçen seneye nazaran daha az kiraz alım yeri açılacak. Çünkü her geçen yıl, belirsiz piyasa ve düşük alım fiyatlarından dolayı Köstendil bölgesinden üreticiler kiraz üretiminden vazgeçip yerine elma ve erik dikiyorlar. Geçen yıl kirazın alım fiyatı kilogram başına 70 stotinka iken bu yıl 80 stotinkayı geçmiyor.

2019 tütün rekoltesinin yüzde 90’ı tarlada

“2010- Ulusal Tütün Üreticileri Derneği”nin haberine göre, dört farklı tütün cinsi olmak üzere 2019 tütün rekoltesinin yüzde 90’nı tarlaya dikildi. 

Küçük yapraklı “Kaba Kulak” ve “Basmi” şark tütün çinslerinden yüzde 97 ile yüzde 100 arasında tarlaya dikilmiş bulunuyor. İri yapraklı “Burley” tütün cinsinden yüzde 85 ve “Virjiniya”cinsinden de yaklaşık yüzde 75’şi artık tarlada. Haziran ayının ilk haftasında tütün dikiminin tamamlanması bekleniyor.

Geçen yıl ülkemizde tütün yetiştiricilerinin tütün yerine lavantayı yoğun bir şekilde tercih ettikleri gözlemlendi. Bu yıl tütün mü, yoksa lavanta mı  ağır basacak, sonbaharda göreceğiz.