45. Halk Meclisi resmi olarak çalışmaya başladı. Yeni Meclis’te iki tamamen yeni parti ve 240 kişilik milletvekilleri arasında 177 yeni milletvekili bulunmakta. Buna rağmen yeni Meclis’te yapılan ilk oylamalardan birisi son derece fazla oy aldı. 163 “evet” oyu ile Meclis Başkanlığı Konseyi üyeleri ve “İma takıv narod” partisinden İva Miteva Meclis Başkanı seçildi.

Kültür Antropolojisi uzmanı Prof. İvaylo Diçev’in sözlerine göre, bu tür bir çoğunlukla Hükümet de seçilebilir. Bu kulağa umut verici geliyor, ancak mümkün mü?

Şu ana kadar Parlamento’da temsil edilen partilerin belirttikleri tutumlara göre, sayıca en çok milletvekili sandalyesi kazanan GERB-SDS koalisyonu büyük ihtimal Hükümet teklif etse de gerekli desteği almayacak. O nedenle siyasetçilerin ve siyaset bilimcilerin bakışları Parlamento’da en fazla sayı ile temsil edilen ikinci parti olan “İma takıv narod” partisine yönelik. Ancak “İma takıv narod” partisi, Cumhurbaşkanı tarafından önerilen “teknokrat hükümet” konusunda düşüncelerine yönelik henüz bir açıklık getirmiyorlar.

Geçen saatlerde birçok analizci dört yıllık görevini tamamlayabilecek bir hükümet kurulması için her hangi önkoşulların meydanda olmadığını belirttiler.

Daha muhtemel varsayım ise kurulacak bu hükümetin daha kısa vadeli, ancak belirli bir çizgi ve amaçlar doğrultusunda ilerlemesidir. Eski Avrupa milletvekili ve Parlamento üyesi Svetoslav Malinov’a göre, bu tür bir hükümetin görevleri şöyle sıralanmalı:

“Bulgaristan’ı krizden çıkarmak, aşılama sürecini hızlandırmak, ekonomik sonuçlar ile ilgili belirli kararlar almak ve Onarım Planı kapmasında Bulgaristan için Avrupa finansmanı taleplerini iletmek.”

BNR Blagoevgrad Radyosu’na verdiği söyleşide, “Bunun yeni seçimlere varılmadan yapılabilir” dedi ve şöyle devam etti: “Seçim yasası da Hükümet’in doğal olarak temel öncelikleri arasında olmalı. Diğer bir ihtimal ise, 5-6 hafta sonra teknokrat hükümeti ile karşı karşıya kalmamız ve yaz aylarında yeni seçimler düzenlenmesi. Ben, Bulgaristan vatandaşlarının çoğunun bunu istemediğinden eminim.”

Çoğu tarafından istenmese de teknokrat hükümet kurulması da ihtimaller arasında, çünkü şimdiki Halk Meclisi üyeleri arasında istikrar kurulması ihtimali düşük:

“Bir yere kadar bu Parlamento, 2020 yazında meydana gelen protesto hareketlerinin temsilcilerinden oluşmakta. Bu protesto hareketlerinin bütün “kesimleri” Parlamento’da yerini buldu, ancak bu “kesimler” son derece farklı ve çalışan, “bağdaşık” olabilecek bir bütün oluşturmaları zor.” diye paylaştı Prof. İvaylo Znepolski ve sebebini de şu sözlerle açıkladı:

“GERB karşıtı protestoların üç bölümden oluştuğunu söyleyebilirim. Bir bölümü, sadece Bulgaristan fenomeni olmayan şimdiye kadar temsili demokrasinin işlevinden memnun olmayan “sistem karşıtı” bir protestoydu. İkinci bölüm, kendilerini sisteme daha yakın, ancak yönetim modeline karşı memnuniyetsizliklerini dile getiren ve devletin anayasal “onarımında” ısrar edenlerin protestosuydu. Ancak sinirlenen siyasetçilerden oluşan bir bölümde var, ki bu siyasetçiler çok uzun zaman iktidardan uzak kaldı ve iktidardaki yerlerini tekrar almak istiyorlar. Bunlar arasında bazı siyasi “maceraperestleri” de görüyorum ve bunlardan ne zaman tribün almak istediklerine bağlı olarak farklı tutumlar beklenebilir.”

Ülkemizde ve yurtdışında seçmenlerin aktif olmasında itici güç olarak vatandaşlardaki değişim umudu gösteriliyor. Şimdi önümüzde bu değişimin çok “bölünmüş” bir Parlamento ile mümkün olabilecek mi sorusu durmakta. Profesörün verdiği cevap, “hırsları ve duyguları dizginleyerek” “değişim” kavramına başka açıdan bakmamızı sağlıyor:

“Bu kelimenin ardında tam olarak neyin gizlendiğini kimse bilmiyor. Halk, farklı sosyal katmanlardan oluşmakta. Bu katmanlardan her birinin de neyin daha iyi yapılmasını istediği yönünde görüşü var. Öyle ki, değişim kelimesi daha ziyade ardından kesin bir siyasi vizyon bulunmayan belirgin olmayan bir tanım.”

Eski milletvekili Petır Slavov da bu parlamentonun ne kadar uzun çalışacağı konusuna olumlu bakmıyor. Ancak farklı partiler tarafından talep edilen Seçim Yasası’nda acil değişikliklerin yapılması için en azından bu konuda konsensüse varılmasını umuyor.

“Bu hızlı değişimler oylara daha büyük temsil ve dürüstlük kazandırabilir. Yargı sistemi gibi alanlarda daha ciddi yasa değişiklikleri için şimdiye kadar muhalefet tarafta olan farklı partilerin beyan ettiği talepler doğrultusunda destek verip vermeyeceğini, bu taleplerin belirli adımlara dönüşüp dönüşmeyeceğini henüz göreceğiz.”

Kaynak: Snejana İvanova ve Lüdmila Jelezova (BNR “Horizont” Programı), Jivko İvanov (BNR Stara Zagora Radyosu), Rayna Vançeva (BNR – Blagoevgrad Radyosu)

Bulgaristan Radyosu için uyarlayan: Yoan Kolev

Çeviri: Özlem Tefikova