Aleksandrina beş yıl önce genç bir öğretmen olarak küçük bir şehirde birinciden beşinci sınıfa kadar çocuklara eğitim vererek, iş hayatına atıldı. Öğrencilerinin büyük kısmının okuma yazması olmadığını ve alfabenin sadece birkaç harfini bildiklerini görünce çok şaşırdı. Ayrıca Bulgarca hiç bilmeyen çocukların olduğunu da tespit etti ve buna çözümler aramaya başladı.  

Aleksandrina benzeri mesleki zorlukla karşı karşıya kalan tek öğretmen değil. “Derste beraber” adlı STK’nın gayrı resmi bilgilerine göre, Bulgaristan’da ilk okul öğrencilerin yüzde 20’sinin anadili Bulgarca değil. 

Bunlar Roman ve Türk öğrenciler veya mülteci ailenin çocuklarıdır. Bu oran aslında tahmini, çünkü gerçek verileri saptamak zor.  

Nüfusun çoğunun azınlık mensubu olduğu bölgelerde Bulgarca sorunu ortaya çıkıyor.  

Aleksandrina: “Uzun zaman çocukların beni derste anlamadığı hissine kapılmıştım. O yüzden düşünmeye, çözüm aramaya başladım” dedi. Genç öğretmenin ondan sonra yurtdışından da olmak üzere, iki dilli öğrencilere eğitim kılavuzluğu yapacak kaynaklar aramaya başladı.  

Yenilikçi öğretmenin azmi sayesinde iki öğrenci dışında, tüm sınıflar başarıyla ders yılını tamamladı. Okuma- yazmayı öğrenmeyen iki öğrenci ise, devamsızlıktan dolayı bir üst sınıfa geçemedi.

Anadili Bulgarca olmayan öğrencilerin okulda karşılaştıkları sorunları kurumlar uzun zaman gözardı etti.

Bu çocuklara öğretmenlik yapan kişilerin problemleri de göz önüne alınmadı. Oysa burada tek bir gerçek var- bu çocuklaırn genç yaşta Bulgarcayı öğrenmesi onların ileride dışlanmasına karşı en önemli kalkan olacaktır.  

“İki dilli çocuklar” olarak tanımlanan bu öğrenciler, aslında çok şanslı, diyor EducArt iki dilli eğitim merkezi uzmanı Vyara Mihaylova. Uzmana göre, birden fazla dili bilmeleri çocukların okulda kullanabileceği bir potansiyel ve bir zenginlik teşkil edebilir.  

Anadili Bulgarca’dan farklı olan öğrencilere ilk Bulgarca Alfabe ders kitabı hazırlandı. Okula başlarken Bulgarcayı iyi bilmeyen, yeterli dil becerisi olmayan veya yurt dışında yabancı dil ortamında yaşayan çocuklar bu kitaptan yararlanıyor.  

Ders kitabı, Bulgar alfabesinin birinci ve son harfiyle başlayan isimler kullanarak “Da çetem s Asya i Yavor” olarak adlandırdı.  

Kitap prepodavame.bg sitesinden ücretsiz sağlanıyor ve yeni ders yılında öğretmenler onu dil öğrenme ve okumakaynağı olarak ek ders kitabı olarak kullanabilir.  

Bu yardımcı ders kitabının yazarlarından da olan Vyara Mihaylova “Okulun dilini anlıyor musun” ve“Derste beraber” ile “Sosyal seçenekler” ortaklığında ilkokulda ek Bulgarca dil destekleri üerinde yoğunlaştıklarını anlattı.  

Çocukların başarıyla dersi anlamalarını ve okula devam etmelerini sağlamayı hedefliyoruz, dedi Mihaylova:  

"Üçüncü ve dördüncü sınıfa kadar olan öğrencilerin okuma zorlukları çektiğini paylaşan öğretmenlerimiz vardı. Onların ihtiyaçlarını araştırdık. Genelde Roman veya Türk çocuklarla çalışıyoruz. Onların birçoğu 5, 6 yaşında olduktan sonra Bulgar çocuklarla iletişime geçiyor. Bir dil, anadili konuşulmaya başladıktan sonra öğrenmeye başladığında, süreçler farklı oluyor ve çocuklara okulda başarabilmek için ek dil dersleri desteği gerekiyor. Meslektaşım Dr. Anastasiya Novekova ile Almanya’da eğitim gördük ve bu dalda çalıştık. Şimdi uluslararası üniversitelerde öğrendiğimiz bilgi ve motivasyonu Bulgaristan’daki okullara aktarmayı amaçlıyoruz. Bizler, Bilim ve Eğitim Bakanlığı’nın partnerliğinde çalışıyoruz”. 

Derleyen: Gergana Mançeva

Çeviri: Sevda Dükkancı