Bilgi, dezenformasyon, propaganda... Gerçek arayışında ve olayların olduğu gibi aktarılmasında Bulgaristan'ın yeri nedir?

Her yıl 180 devletten medya kuruluşlarını değerlendiren "Sınır Tanımayan Gazeteciler" örgütünün bu yıl çıkardığı "İfade Özgürlüğü Endeksi" sıralamsında ülkemiz, "prestijli" 91. sırada yer aldı.

Bundan sadece bir yıl önce 112. sırada yer alan Bulgaristan'ın endekste öne geçmesi sevince vesile veriyor mu?

Bu soru üzerine gazeteci Petko Georgiev, şu cevabı verdi:

“ Bulgar medyası ile ilgili sevince yer olmadığını düşünüyorum. Bir devletin diğer devletlere göre belirli bir sıraya getirilmesi konusunda her zaman kuşkucu oldum. Bulgaristan'ın bu derece yükselmesi için büyük ilerleme kaydetmesi gerekmiyor, yeter ki önünde yer alan devletler gerilesinler. Öte yandan bu araştırma, algıya ve meslek temsilcileri ile uzmanların görüş ve hislerine dayalıdır. Bulgaristan gibi bir devlette demokratik toplumun beklentileri yüksek olursa yapacakları değerlendirmenin, verecekleri notun düşük olması gayet doğal. Otoriter rejimlerin olduğu ülkelerde ise beklentiler çok daha az olduğu için değerlendirme ve notun yüksek olması, beklenen bir durumdur."

"Sınır Tanımayan Gazeteciler" örgütü tarafından açıklanan araştırmanın dikkat çeken bir sonucu da dünya çapında bilgi kaosu bağlamında izlenen kutuplaşmanın iki kat artmış olduğudur.

Medyalardaki bu kutuplaşma, devletlerin içinde olduğu gibi aralarında da bölünmenin artmasına yol açmakta.

Hal böyle olunca gazetecilere düşen görevler nedir? Gaztecilik mesleğinin diğer bir temsilcisi Mihail Mitev'in cevabı şöyle:

“ Bizim bir misyonumuz var, o da olayları, gerçekleri anlatmaktır. Bulgaristan'da gazeteciliğe duyulan güven çok düşük. Biz, toplum için çalışan insanlarız, siyasetçiler ve egemen arasındaki bağlantıyı sağlıyoruz. Biz kamuyu ilgilendiren soruları soruyoruz ve aynı zamanda bir kez daha yanılttığımızı da halka anlatmak zorundayız. Bu hep devam edecek bir mücadeledir. Zor olsa da yürütülmeye değerdir. Bir insan bu misyonundan vazgeçince bu mesleği yapmasının hiçbir anlamı kalmıyor" diyen Mihail Mitev'e göre siyasetçilere yönelik eleştirel sorular gittikçe azaldığı ve yönetimden hesap soran eleştirici bir toplum olmadığı için gazetecilik mesleği yokolacak. .

Gazeteci Petko Georgiev, bilgi ve dezenformasyon akışı bu kadar yoğun olurken profesyonel medyanın ve gazeteciliğin gittikçe büyük sorumluluk taşıdıkları görüşünü paylaştı.

“ Somut olarak Bulgaristan'I konuşursak medyaları birkaç gruba ayırmamız gerekir. Büyük bölümü aslında medya değil, nüfuz ticareti yapan kuruluşlardır. Şefin ve parayı veren kişi ne derse, onu yazarsın. Maalesef medyanın büyük bölümünde bu durumu izliyoruz. Neyse ki bunlar küçük olanlardır. Diğer kutupta yer alan ulusal medya kuruluşlarında ulusal çapta yayın yapan 3 televizyon ve BNR'de gazetecilerin büyük bir bölümü işini profesyonelce yapıyorlar. Demokratik bir Avrupa ülkesinde medyayı yüzsüzce kontrol altında tutmaya çalışmak, bindiğin dalı kesmek demektir.

Bilgi denizinde Internet alanının gazetecilerin işini daha da zorlaştırdı. Resmi medyaya duyulan güven azalarak sosyal medyaya kaydı ve bu durum gazetecinin rolünü değiştirerek kısıtladı.

Düzenleyen: Darina Grigorova /BNR Plovdiv Radyosu'ndan Lyudmila Sugareva ve BNR-Vidin'den Georgi Jivkov'un demeçleri üzerine/

Çeviri: Tanya Blagova