Bulgaristan, Romanya ve Türkiye’den ekologlar, Karadeniz kıyılarında son zamanlarda giderek daha fazla yönünü şaşırmış yunus balığı ile karşılaşıyorlar.
Bazı uzmanlara göre, bunun sebebi Ukrayna savaşının etkileri, bazı askeri operasyonlar denizde yürütülüyor ve yunus balığı habitatlarını kuzeyden güneye değiştiriyor.
„Yeşil Balkanlar” organizasyonundan Dimitır Popov, BNR Burgas’a verdiği söyleşide şunları belirtti:
“Daha Şubat ayında Türkiye’den meslektaşlarımız balık ağlarına dolaşarak ölen yunusların sıklaştığı konusunda alarm verdiler. Temel sorununun onlar için tipik olmayan bir sezonda popülasyonlarının artması olduğu anlaşıldı. Bunun da savaşın başlaması ve ses kirliliğinin artmasına bağlı olduğunu düşünüyoruz.
Denizde yaşayan memelilerin duyma yetisine çok bağımlı olduğunu hatırlamalıyız, duyma onlarda oryantasyon için temel araç. Bunun sayesinde etraflarında ne olduğunu anlıyor ve yiyecek de bulabiliyorlar.”
İnsanda körlüğün nasıl kötü etkisi varsa, yunus balıklarında da duyma yetisi kaybolunca onlar oryantasyonunu da kaybediyor ve bu da ağır sonuçlara ve hatta ölüme bile neden oluyor.“
Dimitır Popov sözlerine şöyle devam etti: “Onların ekosistemi için en verimli kıta sahanlığı da orda. Bu da Karadeniz’in bu bölgesindeki yunus popülasyonu yoğunluğunu belirliyor. Ses kirliliğinden dolayı yaşam alanlarının kötüleşmesi onların av bulmasını zorlaştırıyor ve oryantasyonlarını kaybetmelerine neden oluyor. Tabi ki bu da Karadeniz’in daha güney bölgelerinde daha sakin yerler aramalarına neden oluyor.
Denizin derinlerine dönmeye çalışmaları onlara yardım etmiyor, aksine ek olarak streslerini artırıyor. Onlar daha sakin yer arıyor, o nedenle sebep tespit edilmeden, geri dönmeleri iyi çözüm değil.” Askeri operasyonlar dışında, yunusların bu hareketi bir hastalığa bağlı da olabilir.
Balıkçılık ve Su ürünleri Ajansı’ndan Yordan Raev’e sebepler çok fazla olabilir:
“Doğal ölüm olabilir, ayrıca bir virüse de bağlı olabilir. Yaklaşık 2 – 3 yıl önce yunuslarda bir salgın vardı ve onların bir tür çiçek hastalığı veya suçiçeğine yakalandıkları anlaşıldı. Tahminimce bu savaş, güçlü patlamalar yunuslara kötü etki ediyor. Onlarda son derece gelişmiş sonarlar var. İnsan faktöründen etkilenen ölüm vakaları da var. Yakınlarda bir bilimsel araştırmaya katıldım. Bu araştırma mikro plastik parçacıklarının yunus popülasyonlarına son derece kötü etkisi olduğu görüldü” diye belirtti Yordan Raev.
Redaktör: Darina Grigorova
Çeviri: Özlem Tefikova
Foto: arşiv, pixabay, Yeşil Balkanlar31 Ocak 2025 tarihinde yurt dışındaki Bulgar Ortodoks topluluklarına yönelik “İnanç köprüsü” başlıklı podcast yayını başlıyor. Bulgaristan Ulusal Radyosu (BNR)’nun yurtdışı yayınlar ekibinin fikri üzerine başlatılan podcast Bulgar Ortodoks..
Bugün (30 Ocak 2025) Sofya “Sveti Kliment Ohridski” Üniversitesi’nin INSAIT Bulgar Bilgisayar Bilimleri, Yapay Zeka ve Teknoloji ler Enstitüsü ’nün EXPLORER programının yeni dönem adaylıkları ve başvuru süreleri açıklanacak. Bu..
Bulgaristan Ulusal Radyosu’nun 1936 yılında kısa dalga üzerinden başlayan Yurtdışı yayınlarının tarihi, dinleyicilerimiz için ilginç ve neredeyse bilinmeyen bilgilerle doludur. Bu bilgileri günümüz Bulgaristan Radyosu programlarının dil ve konu..
Bulgaristan’ın özgür, bağımsız ve hoşgörülü bir devletin savunucusu olan kıymetli evladı Vasil Levski’yi kaybetmesinden 152 yıl sonra, şahsiyeti Bulgar..