Her yeni eğitim-öğretim yılının ilk haftaları, özellikle öğrencilerin kaygısız yaz günlerinden ayrılıp, okula dönüş sürecinin coşkusu ile son derece hızlı geçer. Öğretmenlerin ve öğrencilerin bir kısmı için okul yılının başlaması umut demek, bilginin yeniden keşfedildiği ve eğitimin geleceğe açılan kapı olduğunu görmek demek.

Öğrenme sürecini son derece olumlu etkileyen şeylerden biri ise ortamda yapılan değişikliklerdir. Bulgaristan Radyosu’na konuşan mimarlar Violetka Slavova ve Mariya Staynova çevredeki değişiklikler hakkında şunları paylaştı:

"Projelerimizin tamamı genellikle 15 Eylül tarihinde görücüye çıkar. Tam o zaman öğrenciler ve ebeveynleri müdahalemizin çevre üzerindeki etkisini görürler. İnsanlar iyi örnekleri görüp, takdir ettiklerinde bunların sadece belli okullarla sınırlı kalmayıp, daha çok okulu kapsamasını istemeliler. Aynı zamanda yaptıklarımızla daha fazla öğretmeni farklı bir şekilde öğretmeye teşvik etmeyi umuyoruz, çünkü yarattığımız ortam çoğu zaman eski ders verme modeli ile çelişmekte. Böylece çocuklar okulu zil çaldıktan sonra da kalabilecekleri bir yer olarak algılamaya başlayabilirler."

Violetka ve Mariya bazı okullardaki fen, teknoloji, mühendislik, matematik odaklı öğrenme anlamına gelen, STEM-merkezleri ile ilgili düzenlenen bir yarışma sonrası mimarlık ofisindeki çalışmalarını ülkemizdeki eğitim sisteminin bir parçası olan binaların yapımı ve iyileştirilmesine adamayı seçer.

Mimarların projeleri oluşturma yöntemleri birçok meslektaşlarını şaşırtabilir. Tasarladıkları her alan için, çoklu algılamaya yönelik uygun malzemeler kullanılmakta.

“Bu tasarım türü genellikle daha özel ihtiyaçları olan çocuklara yöneliktir. Bu çocukların uyum sağlamalarında ve başkalarıyla daha sakin iletişim kurabilmelerinde, içinde bulundukları ortam son derece önemli rol oynar. İşte tam bu noktada devreye çoklu algılamaya yönelik tasarım girer ve böylece aydınlatma, renklerin parlaklığı, yüzeylerin görünümü ve dokusunda çeşitlilik, ses seviyesi gibi farklı imkanlar sağlanmış olur. Ayrıca ihtiyaçları ne olursa olsun tüm çocuklar böyle bir ortamdan yararlanabilir” dedi mimarlar.

Violetka ve Mariya, birlikte çalıştıkları ilgili okulun hem öğretmenleri hem de öğrencileri ile tam olarak ne istediklerini anlamak adına birçok görüşme gerçekleştirip, fikir alışverişinde bulunduktan sonra kendi yorumlarını katarak arzu edileni yarattıklarını paylaştılar.

"Bir keresinde öğrenciler bizden zemini su geçirmeyen ve ortasında büyük lavabosu olan bir oda istediler. Öğrenciler suya sürekli erişimlerinin olmasını istediler ve bunun harika bir şey olacağını dile getirdiler. Normal koşullarda sürekli azar işitecekleri bir istek bu. Benzer bir odayı daha önce yapmadık ama projelerimizde okulun farklı noktalarına içme suyu muslukları yerleştirmeyi planlıyoruz ve böylece okuldakiler kantinden su almak zorunda kalmayacak. Öğrenciler bulundukları ortamda üzerlerine oturabilecekleri yumuşak bir şeyler istiyor, farklı oturma imkanları, farklı hareket etme olanağı sağlayan şeyler istiyor” diye anlattı ikili.

Ülkemizdeki okul binaları ve bahçelerinin, bir gün ihtiyacı olan herkes tarafından kullanabilecek bir kaynak olarak görülmeye başlayacağı umudu ile hayal kurmaktan asla vazgeçmeyen Violetka ve Mariya şunları paylaştı:

“Hayal ettiğimiz ideal bir dünyada, okul binaları semtteki tüm insanlar tarafından kullanılabilmekte. Okul binaları ve bahçelerinin yaz aylarında kapalı olması ve erişilememesi bizim için büyük bir kayıp. Bu konuda şu ana kadar okul müdürleri ile sadece birkaç görüşmemiz oldu, ancak henüz somut bir şey yok. Ancak önemli olan müdürlerin sorumlu oldukları alanların mevcut asfalt alandan farklı görünebileceğinin bilincindeler.”

Okulların hem öğrenciler, hem de çevrede yaşayanlar tarafından tercih edilen yerlere dönüştürülmesi mümkün, fakat bunun için öğrenme ortamının tamamen yeniden düşünülmesi gerekiyor.

Foto: özel arşiv

Çeviri: Bedriye Haliz