Boşanma, sadece yetişkinlerin değil, çocukların da hayatında zor bir aşamadır. Psikolojik açıdan bakıldığında, ebeveynler ayrıldığında veya boşandığında çocuklar güvensizlik hissetmeye başlar. Kaybolmuş ve terk edilmiş hissederler, ne bekleyeceklerini bilemezler, ayrılan ebeveyni sonsuza kadar kaybedeceklerinden korkarlar. Çocuklar sıklıkla ebeveynlerinin sorunlarının kaynağı olduklarını hissederler ve bu nedenle yoğun bir suçluluk duygusuna kapılırlar ve sorumluluğun kendilerine ait olduğu düşüncesiyle ıstırap çekerler. Bazen durumu tek başlarına halledemeyeceklerini gördüklerinde, evle, kardeşleriyle ve hatta anne babalarıyla kendilerinin ilgilenmesi gerektiğini hissederler. Başka bir deyişle, genellikle yaşları ve yetenekleri için beklentilerin çok ötesinde sorumluluklar alırlar.

Ebeveynler boşandığında, boşanma sebebinin çocuklar değil, sadece yetişkinler olduğunu vurgulamak çok önemli. Ebeveynlere bu süreci çocuklarına en doğru ve uygun dilde nasıl yapabileceklerini gösteren kitaplardan biri “Boşanma Sorunu. Çocuklar ve Ebeveynler İçin” başlığı altında çıktı. BNR’ye konuşan kitabın yazarlarından biri psikoterapist Kalina Yordanova şunları paylaştı:

“Kitap, zor konular hakkında konuşma fırsatı veriyor. Ebeveynlere, çocuğun anlayabileceği kelimeleri kullanma fırsatı veriyor. Kitap bu konuda evde çalışmayı desteklemek amaçlı bir araçtır, ancak bir uzmanla görüşmenin yerini alamaz.”

Kitabın diğer yazarı psikoterapist Borislava Meçeva ise şunları söyledi:

“Çocukları en iyi tanıyanlar ebeveynleridir. Bizler sadece konuşmayı daha senkronize ederek, çocuğun kendi deneyimini daha kolay dile getirmesine yardımcı olarak kolaylaştırabiliriz. En önemli noktalardan biri, çocuğun kendisini sorumlu hissetmesini ortadan kaldırmak.”

Yordanova, ebeveynlerin çocuklarına yönelik özgün olmak için kendilerini rahat hissettikleri bir anlatı şekli oluşturmalarını hedeflediklerini ifade etti ve şöyle devam etti:

“Ebeveynler konuşmayı seçse de seçmese de bir içeriğin gizlenmesi mümkün değil, çünkü bu içerik jestlerde, duygusal tepkilerde, sessizlikte gizlidir. Böyle durumlarda çocuklar gerçek olanları akıllarında canlandıramaz ve olup bitenler hakkında kafalarında farklı şeyler oluşturmaya başlarlar. Bazen bu düşünceler çok daha korkutucu şeyler olabilir. Bu nedenle yaşananları kelimelere dökmek, açıklaması olmayan ham bir duyguyu deneyimlemek yerine, çocuğun onu sembolize etmesine izin verir”

Meçeva, çocukların her şeyi hissettiklerinden dolayı anlatılanların mümkün olduğunda gerçeği yansıtması gerektiğinin altını çizdi ve şunları söyledi:

“Çocuklar tüm bunların bir parçası ve bunu hissediyorlar. Eğer aile içi iletişim zor konular hakkında konuşmaya meyilli değilse, boşanma sürecinde bunu değiştirmek zor olacak. Zarar veren boşanma ya da kayıp değil, bu sürecin içinden nasıl geçtiğimizdir."

Ebeveynlerin unutmaması gereken en önemli noktalardan biri, çocukların bu süreci en az hasarla, en sağlıklı şekilde atlatmasını sağlamaktır.

Kaynak: BNR – Horizont Programı

Düzenleme ve çeviri: Bedriye Haliz