Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Özgürlük Havarisi’nin ölümünün 150. yılı

Vasil Levski’nin devrim dışındaki kişiliği

16
Karlovo'da Vasil Levski Ulusal Müzesi'ndeki sergi salonu
Photo: vlevskimuseum-bg.org

Bulgaristan tarihinin puzzle parçaları parça parça diziliyor. Bu tarihteki beyaz boşlukları ise yeni ve beklenmedik bulgular dolduruyor, olaylara ve Bulgaristan’ın en ünlü kişilerinin tarih portrelerine daha fazla berraklık kazandırıyorlar.

2018 yılında önceden bilinmeyen Levski’nin bir fotoğrafı sensasyon yarattı, bundan sadece iki yıl sonra Bulgar tarihçi ve Osmanlı tarihi  uzmanı ve Vasil Levski’nin hayatı ile davasını araştıran en ünlü uzmanlardan biri olan Dr. Grigor Boykov, o yıllarda Karlovo’da erkek nüfusun kaydını buldu.

Bu kayıtta Vasil İvanov Kunçev’in 1840 yılında doğduğu görülüyor, yani tarih kitaplarında yazdığı gibi 1837’de değil, bundan üç yıl sonra doğduğu anlaşıldı.

Karlovo “Vasil Levski” Ulusal Müze’de küratör Nadejda Petrova, şöyle konuştu: “Ne yazık ki, vaftiz belgesi veya küçük Vasil’in de yer aldığı kilisede  korunan bir kayıt defteri yok. Bu da Özgürlük Havarisi’nin doğum yılı ve tarihi ile ilgili geçişmelerin en büyük sebeplerinden biridir.

18 Temmuz 1837 tarihi, Sofya’da 1895 yılında heykeli açılırken ailesinin üyeleri ile istişareler ardından kabul edildi.

Vasil Levski'nin akrabaları, 1895 г.

Nedejda Petrova şöyle konuştu: “Tabi ki, belge olunca bu belgeye dayanmak lazım ve belki de yavaş yavaş Levski’nin doğum yılı olarak 1840 yılı kabul edilmeye başlayacak”.

Vasil Levski, kardeşi Hristo ve Hristo Ivanov-Golemiya ve Gina Karaivanova Kunçeva, torunları Naço Andreev Naçev ile birlikte
Geleceğin Özgürlük Havarisi’nin çocukluğu ve ergenlik yılları ile ilgili başka enteresan bilgiler ise geniş kitle tarafından çok az biliniyor.

Vasil, İvan ve Gina Kunçevi ailesinin beş çocuğundan ikinci çocuğu. Baba tarafı az araştırılmış, anne tarafı ise Karlovo’nun büyük, ünlü ve varlıklı ailelerinden Karaivanovi ailesindenden olduğu bilinmekte.

Levski'nin kız kardeşi Yana (oturan, sağda), kızı Gina ve ailesi

Vasil, öğrenciyken, kaftancılık zanaatı öğrenmek için bir ustanın yanına gönderildi. Babasının ölümünden sonra, doğduğu yıla ait yeni bilgilere göre sadece 10 yaşındayken Hilendar Manastırı’nda amcası Vasiliy’in yanında göreve başladı.

Nadejda Petrova sözlerine şöyle devam etti: "Amcası onu kilise şarkıları öğrenmek için Karlovo’nun en ünlü öğretmeni Rayno Popoviç’in yanına gönderiyor. Rayno Popoviç, Bulgaristan topraklarında ilk okulları açan kişidir. Vasil’in sesi çok güzelmiş, kilise şarkıları dışında annesinden öğrendiği halk şarkıları, sonra da öğretmenlik yaptığı Voynyagovo köyünden şarkılar söylediği bilinmekte.”

Karlovo’dan bir rivayete göre, çocuklar sıkça yarışlar düzenliyormuş. Tabi ki, herkesten en yükseğe ve en uzağa atlayan çocuk Vasilmiş. O nedenle ona “Levski” derlermiş. Yani Bulgarca’da "lev, lıv" olarak telaffuz edilen aslan kelimesinden "aslan gibi atlayan" anlamında. Bazı kaynaklara göre, Levski 1862 yılında Birinci Bulgar Lejyonu esnasında bu lakabı aldığını anlatır:

“Ayrıca Levski’nin resim çizmede de iyi olduğu biliniyor. İki aslan çizerek bunları yeleğine diktiği ve Levski adının da buradan geldiği söylenir. Daha sonra Levski’nin faaliyetleri zenginleşiyor, farklı rollere giriyor- bazen zengin bir tüccar, bazen dilenci, bazen bir Türk ve daha kimbilir kaç role bürünüyor. Bunlar da çok ciddi oyunculuk yetenekleridir. Öyle ki, sanata da ilgisi varmış.”

Faklı halk hikayeleri ise Levski’nin gönül dünyasına da değinir. Nadejda Petrova’yı dinliyoruz:

"Bu halk hikayelerinde nekadar gerçeklik vardır veya Levski ile akraba olmak isteyen insanların hayal ürünü müdür, yüzde yüz bilemeyiz. Evet, bu hikayeler çok güzel, onu etten kemikten oluşan gerçek bir insan yapıyor, ancak başka bir şeyi de göz önünde bulundurmak gerek. Onun din görevlisi olarak, rahiplik yemini vermesi. Bu yeminde ise mal sahibi olmayacağı, itaatlı olacağı ve kadınla ilişkisi olmayacağı yer alıyor. Bunlar ömürlük yeminler, kişi ister din görevlisi olarak çalışsın isterse Levski’nin hayatında olduğu gibi başka bir işle uğraşsın”.

Bütün bu gerçekler, devrimci Levski’nin portresini tamamlıyor, onun sevinçleri ve endişelerini gösteriyor, bize devrim dışındaki Levski’yi tanımamız için yardımcı oluyor.

Proje, Vasil Levski’in ölümünün 150. yılını Anma Ulusal Programı kapsamında Kültür Bakanlığı' nın maddi katkılarıyla hayata geçirildi! 

Foto: Vasil Levski Ulusal Müzesi- Karlovo

Çeviri: Özlem Tefikova 




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Paleontologlar Trın yakınlarında dinozorlar zamanından kalma 30’un üzerinde hayvan fosili bulular

Bulgaristan Bilimler Akademisi(BAN) Ulusal Doğa Bilim Müzesi’nden paleontologlar, günümüz Trın şehri bölgesinde 80 milyon yıl önce hayvanlar dünyasının nasıl göründüğü sorusuna yanıt arıyor. Trın yakınlarında bu yıl yedincisi düzenlenen..

Eklenme 06.10.2024 06:35

Cuma öğleden sonra

Cuma öğleden sonra dini konulardaki sohbetimizde Vedat Ahmet ile birliktesiniz.

Eklenme 04.10.2024 14:00

Çar III. Boris doğumunun 130. yıldönümü münasebetiyle Sofya’da sergi

Ulusal Tarih Müzesi’nin, merkez lobisinde Çar III. Boris’in doğumunun 130. yıldönümüne adanan “Çar III. Boris Şahsiyet ve Devlet Adamı” başlıklı sergi açılac ak. Sergide, Çar Boris’in yaşam yolunu gözler önüne seren, Bulgaristan tarihi için..

Eklenme 03.10.2024 05:40