Temmuz sıcağına rağmen 2023 bütçesi ile ilgili hararetli tartışmalar devam ediyor. Halk Meclisin nihayet devletin mali çerçevesini oylaması gereken 25 Temmuz'a kadar, bütçe alanında gelir artışı konusunda bir karara varılması gerekiyor.

Maliye Bakanı Asen Vasilev’in öngördüğü yüzde 10’luk artış, “dört nala koşan” elektrik ve ısı fiyatlarının baskısı altında kelimenin tam anlamıyla boğulan, nitelikli ve "çalışan yoksulların" beklentilerini karşılamıyor. Sadece bir yılda birçok gıda ürününün fiyatı enflasyona ayak uyduramayan gelirler pahasına arttı.

Bulgaristan Bağımsız Sendikalar Konfederasyonu KNSB lideri Plamen Dimitrov, BNR’ye verdiği demecinde “Devlette para var ve bu para ciddi şekilde geride kalan maaşlara yönlendirilebilir. Bu nedenle KNSB, bütçe alanındaki çalışanlara verilen ödeneğin gözden geçirilmesi talebiyle Halk Meclisi önünde bir dizi protesto düzenledi” dedi ve şunları ekledi:

„Uzun zaman önce mali kaynakların nereden alınabileceğini söyledik. Sermaye harcamaları abartıldı. Uygulamada, 1 Ağustos'ta kabul edilecek bütçede 8,2 milyar sermaye harcaması öngörülüyor. 1 Nisan itibariyle, sermaye programı 1,8 milyar leva olarak tamamlandı. Önümüzdeki beş ayda yaklaşık 6,5 milyar leva harcanabileceğini hangi normal insan düşünebilir ki? Ya aceleyle harcanacak ya da harcanmayacak, ki bu büyük olasılıkla olacak ya da en azından bir kısmı kullanılmayacak. Bu nedenle, 500 milyon levanın kalabileceğini düşünüyoruz, ancak bunların sermaye maliyetlerine yatırılmasını istemediğimiz için değil. Bu kaynaklar, ekonomi için önemlidir, ancak zaman yeterli olmayacak ve planlanan onarımların ve diğer maliyetlerin uygulanmasına ilişkin prosedürler, bunun yıl sonuna kadar olmasına izin vermeyecektir.”

“ Podkrepa” Emek Konfederasyonu ayrıca, gelirleri hazineye garanti altına almak için fazla kazançlar üzerinden vergi talep edilmesi, kurumlar vergisinde artış, vergiden muaf bir asgarinin getirilmesi, restoranlar ve spor salonları için KDV'nin standart seviyelere döndürülmesi vb. talepleriyle protesto düzenledi.

“Podkrepa ”Emek Konfederasyonu ekonomi danışmanına göre, iki ulusal sendikanın taleplerinde farklılık var ve bu nedenle sadece “Podkrepa” Emek Konfederasyonu devlet bütçesini desteklemedi.

Bulgaristan Radyosuna konuşan Vanya Grigorova „Bulgaristan'dan milyarlar çalarken sadece biz, ek 200 milyon leva ile bizi aldatmamaları  konusunda ısrar etmeye devam ediyoruz. Sofya Bulgaristan değil, bu yüzden ülkede de protestolar düzenledik” dedi ve şunları ekledi:

„Bulgaristan işletmelerini kapatması ve çalışan Bulgaristan vatandaşlarının işsiz bırakılması politikasının iyi bir şeye yol açmayacağını, milletvekillerinin anlayacağını umuyor, ısrar ediyoruz, sonuna kadar savaşacağız. Bizler, yüzde 3'lük bütçe açığına karşı değiliz ama halkın zararına da olamaz. İşte bu bütçede görülen de tam olarak budur”.

BSP milletvekili ve Meclis Medya Komisyonu üyesi İvan Çençev, Bulgaristan Radyosuna özel olarak verdiği demeçte “bütçe alanında çalışanların gelirlerini artırma fırsatı var” dedi ve şunları belirti:

„Elbette ücretlerde bir artış olmalı ve gerçekte ne kadar kolay olduğunu hayal bile edemezsiniz. Kolay, çünkü sadece bir teklif yapılır, ilk okumada oylanır, ikinci okumada oylanır ve iş biter. Burada söz konusu olan her milletvekilinin vicdanına kalmasıdır. Umarız yine de genel kuruldaki meslektaşlarım vicdana sahip olur, en azından vicdanı olmayanlar bile, maaşları artırmak için siyasi bir karara sahip olurlar.

İşin kötü yanı, kamuda işler o kadar ihmal ediliyor ki, her alanda insanlar gerçekten yoksul düşüyor, bu da ancak salonda aşılması gereken bir durumdur. Senede 70 milyar bütçesi olan bir maliye bakanının işi önce memleketin insanına bakmaktır, biz de bunu parti olarak yapıyoruz.” dedi.

Sendikaların kamu sektöründe çalışanların gelirlerini artırma fırsatı olduğu yönündeki iddialarına yanıt olarak Maliye Bakanı Asen Vasilev, BNR'ye gerçekte bütçede ek fonlar olduğunu doğruladı:

„Gerçekten rezervler var. Nihai Avrupa programları için tüm kaynaklar, projelerin tamamlanıp tamamlanmayacağına bakılmaksızın taahhüt edildi.

NATO gerekliliklerine göre, belirli projeleri olsun ya da olmasın, Savunma Bakanlığı'nın sermaye programı da dahil olmak üzere, tüm fonlar taahhüt edildi. Bir miktar rezerv var, ancak her ücret artışı talebi yeni taleplere yol açıyor ve reform yapılmamış bir kamu sektörüne giderek daha fazla kaynak akıtmaya başlıyoruz.“

Sözüm ona reformlar çok görecelidir. Devlet destekli birçok kurumda sözüm ona optimizasyon politikaları, işten çıkarılan işçi  "sayısının", İş Kanunu'nda öngörüldüğü gibi, emeklerinin ödenmesini düzgün bir şekilde etkilemeden işçiler arasında dağıtılacağı ölçüde. Hatta maaşın düşük olması nedeniyle emeklilerin yerinde kalifiye uzmanların bulunamadığı bile oluyor. Bu, 1.000 levalık bir maaş için kalifiye mühendis bulmanın hiçbir yolunun olmadığı Bulgaristan Ulusal radyosu BNR'de de geçerlidir. Dolayısıyla mesele, devletin işleyişinin bağlı olduğu tüm bu yapıların sadece hayatta kalması değil, aynı zamanda ülkenin geleceğinin önemli bir parçası olarak geliştirilmesidir.

Türkçesi: Şevkiye Çakır