D vitamini kemiklerde kalsiyum birikmesini desteklediğinden dolayı kemik sağlığı için en önemli vitaminlerin başında gelir. D vitamininin yüzde 90’ı güneş ışınlarının etkisi altındayken vücut tarafından üretilir. Güneşin az olduğu aylarda vitamin gıda takviyesi olarak da alınabilir.

D vitamini eksikliği ve yetersizliği riski fazla kilolu kişilerin yanı sıra karaciğer, mide ve böbrek hastalığı olan kişilerde gözlemlenmektedir. Kanser hastalarının çok yüksek düzeyde D vitamini alması gerekir.

“Sofiamed” Üniversite Hastanesi Endokrinoloji Kliniği Başkanı Prof. Anna-Mariya Borisova’ya göre insanlar, D vitaminin uygulamalarını bilmiyor, bu nedenle soruna yüzeysel bakıyor. Borisova tüm yaş gruplarına, Ekim ayından başlayarak Paskalya’ya kadar D vitaminini önleyici tedavi olarak alınmasını öneriyor:

“D vitamini takviyesi yapın, yararını göreceksiniz. Sadece kemiklere faydası açısından değil, aynı zamanda iltihap önleyici etkisi de var.  D vitamini immünomodülatör, yani bağışıklık düzenleyici rolü var. Ayrıca otoimmün hastalıklar için tavsiye edilir. Bu vitamin şeker hastalarına, doğurganlık sorunu olan kişilere, hem erkek, hem de kadınlara tavsiye edilir. D vitamini bizim için son derece faydalı bir vitamindir ve hap veya damla ile alımı çok kolaydır.”

Prof. Borisova’ya göre D vitamini tüm yıl boyunca alınabilir ve dozun 1500-2000 uluslararası birimden 4000’e kadar olması gerekir.

Bulgaristan Ulusal Radyosu BNR’ye konuşan uzman D vitamini eksikliğinin dünya genelinde sorun olduğuna dikkat çekti. Prof. Borisova, “D vitamini seviyeleri, giyinik olduğumuz ve onu sentezleyecek serbest cilt yüzeyinin olmadığı kış aylarında en düşük seviyededir. Sonbahar ve kış geçiş dönemleridir. Farklılıklar gözlemlenebilir, ancak aynı zamanda cinsiyete de bağlıdırlar. Yaz aylarında erkekler kadınlara nazaran daha fazla D vitamini biriktirirken, gençler ise yetişkinlere kıyasla daha fazla biriktirmekte” dedi ve şöyle devam etti:

“Ülkemizde nüfusun yaklaşık yüzde 25-30’u yeterli D vitaminine sahip, yaklaşık yüzde 25’i ciddi düzeyde D vitamini eksikliği yaşıyor, geri kalan yüzde 50’si ise “ortalarda bir yerde” eksiklik yaşıyor. D vitamini eksikliği kentlerde kırsal kesime göre daha sık görülüyor” diye belirtti Prof. Borisova ve bunun nedenlerini başkenti örnek göstererek açıkladı:

“Sofya, ultraviyole ışınlarının nüfuz etmesini önleyen duman, dumanlı sis, kül, buharlaşmadan oluşan beyaz bir battaniye ile kaplıdır. Bu bezin içinden sadece kızılötesi ışınlar geçer ve kendinizi sıcak ve hoş hissedersiniz ancak ultraviyole ışınlar yeterince geçemez ve sentezi yetersiz olur.”

Bulgaristan’da D vitamini sonbahar aylarında azalmaya başlar ve Mart ayına kadar devam eder. Ancak Nisan ayında yeniden D vitamini depolama süreci başlar.

Prof. Anna-Mariya Borisova D vitamini alımında aşırıya kaçılmaması gerektiğine de vurgu yaparak, 20 000 birimin üzerinde alımın toksik etkisi olduğunu belirtti.

Kaynak: BNR – Horizont Programı

Türkçesi: Bedriye Haliz