Ortodoks dünyasında,  Noel gecesinde aile içinde paylaşılan umut ve sevgi anlarına götüren en güzel Aralık ayı yortuları başlıyor.

"Varvara kaynatıyor, Sava pişiriyor, Nikola misafirleri ağırlıyor" - Bulgar halkı, yılın son ayının başındaki üç yortuyu bu bilge sözlerle tanımlıyor.

Aralık ayındaki ilk yortu Varvara'dır, ya da diğer bilinen adı ile Kadın Noeli. Ortodoks Kilisesi 4 Aralık'ta, IV. yüzyılın başlarında Hıristiyan inancı nedeniyle başı kesilen ve yüce şehit kabul edilen Varvara'yı anıyor. Kadın Noeli adı, güzel giyinip kuşanan bekar ve genç kızların, omuzlarında torbalar ile ev ev dolaşmaları, sağlık ve bereket dilekleriyle şarkılar söyledikleri Batı Bulgaristan'daki bir gelenekten geliyor. İnanışa göre, Azize Varvara yortusunda gece ve gündüz buluşuyor, eşitleniyor ve bu günden itibaren İgnajden (20 Aralık)'e kadar gün bir iğne ucu gibi "yükseliyor". 

Halk inanışına göre Azize Varvara, Aziz Sava ve Aziz Nikola arasında akrabalık bağı bulunuyor. 5 Aralık'ta yortusu kutlanan Aziz Sava kadındır ve Varvara'nın kız kardeşidir, Aziz Niкоla ise onların erkek kardeşidir. Halkımız Varvara'yı çocuk hastalıklarının(çiçek hastalığı) koruyucusu olarak kabul ediyor, Aziz Sava ise vebayı yönetiyor. Bulgaristan'ın bazı bölgelerinde kız kardeşleri kızdırmamak için bu günde makas, iğne, bıçak vb. dokunlmaması gerektiğine inanılıyor. Bazı yerleşim yerlerinde Aziz Sava gününde kadınlar buğday kaynatıyor ve ölüler anılıyor. Doğurganlık ritüeli de yapılıyor - çocuğu olmayan kadınlar güneş doğarken unu ters çevrilmiş bir elekten geçiriyorlar. Daha sonra tören ekmeğini yoğurup pişiriyorlar ve bunun şanslarını "çevireceği" inancıyla bir kavşakta dağıtıyorlar.

• Varvara’dan Nukulden Yortusuna kadar- gelenekler, ibadetler ve ritüel yemekler