Yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın gözünde – 2023’te Bulgaristan nasıl görünüyordu? Geçen yılın son günlerinde, Bulgaristan Radyosu ekibi, kaderlerini İtalya'ya bağlamayı seçen ancak anavatanı ile ilişkisini koruyan yurttaşlarımızla tanışmak için Roma'yı ziyaret etti. Muhataplarımızın çoğu ülkemizdeki olayları takip ettiklerini itiraf ediyor. Bulgaristan için yılın anlaşmazlıklar, çelişkiler ve kaos ile işaretlenmiş, zor bir sene olduğunu kabul ediyorlar. Buna rağmen, özellikle kültür alanında birçok başarı var.

"Bana göre meslektaşlarım çok zor bir yoldan geçiyor. Bazen düşüp ayağa kalkamayacağımız hissine kapılıyoruz. Ancak Bulgar sinemasının, güzel sanatlarımızın, edebiyatımızın başarılarına tanık olduk ve bunlar sadece "beyaz kelebekler" değil – diyor Roma'daki Bulgar Kültür Enstitüsü'nün yıllardır müdürü olan Jana Yakovleva ve şunları ekliyor:

"İtalyan Sinema Festivali'ne katılma şansım oldu ve jürinin büyük ödülünün Stefan Komandarev'in "Urotsite na Blaga" ("Blaga’nın dersleri") filmine verildiğinin açıklandığı o anı yaşadım. Nasıl bir duygu olduğunu tarif edemem! Bana büyük sürpriz oldu, adeta mutluluk çığlıkları attım. Böyle zamanlarda birlik olalım istiyorum ve küçük şeylere takılmayalım."

24 yaşındaki Georgi Dimitrov İtalya'da doğdu. La Sapienza Üniversitesi'nde öğrenci ve aynı zamanda Roma'daki "Bratya Asen i İliya Peykovi" Bulgar Okulu'nda öğretim görevlisi.

Yurttaşımız, "Özellikle gençlere bir güvence sağlanmayan bu belirsizlik döneminin bitmesini istiyorum" dedi.

"Hiçbir şeyimiz yok! Geleceğimiz yok, somut bir şey yok! Olayları görüyorsunuz! Değişiklikler o kadar keskin, o kadar köklü, insan yarın ne olabileceğini bilmiyor. Yurtdışında yaşayan bir Bulgar vatandaşının bakış açısından konuşuyorum, ama bu sadece beni ilgilendirmiyor! Bu dünya çapında bir trend. Bu öngörülemezlik, birçok gencin geleceğe yönelik planlarını engelliyor. Ve şu anda durumdan herhangi bir çıkış yolu görmüyorum.

Doktor Evgeniya Vukadinova 30 yılı aşkın bir süredir Roma'da yaşıyor ve çalışıyor.Ancak ülkemizdeki durumu yakından takip ediyor ve olanlardan dolayı kaygısını gizlemiyor:

"Bulgaristan yerinde sayıyor. Öncelikle, siyasi partilerin hiçbir şeyi anlaşılamıyor. Kafam karışık. Siyasette tam olarak neler olduğunu anlayamıyorum. Benim için Bulgaristan’ın Avrupa yanlısı siyaset yürütmesi çok önemli. Avrupa Birliği bize ve çocuklarımıza seyahat etme, kendimizi gerçekleştirme ve dünya vatandaşı olma fırsatını veriyor" - diyor Doktor Evgeniya Vukadinova.

Yıllardan beri Roma’da yaşayan yönetmen ve fotoğrafçı Boris Slavçev için 2023 yılı hiç kolay değildi:

"2023 yılını Bulgaristan'da çok büyük bölünme ile, insanların kutuplaşmasıyla özetleyebilirim. Neredeyse aşırılıkçılığa dayandık. Bizler de dünyanın ve Avrupa’nın bir parçasıyız, bu yüzden Avrupa'yı ve dünyayı etkileyen sorunların ülkemizdeki kamuoyunu etkilememesi imkansız.

Hepimizin insan olduğumuzu fark etmemizi istiyorum ve eğer ülkemizin iyiliğini istiyorsak, farklı görüşlere saygı duymalıyız. Bulgaristan'daki insanlar son derece ayrılıyorlar, birbirlerini dinlemiyorlar ve bu durum toplumumuz için daha da ciddi sonuçlara yol açacaktır. Diyalog elde etmeliyiz. Ve Bulgaristan için ortak bir ideal bulmamızı umuyorum."

Otuz yılı aşkın bir süredir Roma’da yaşayan İrina Stoilova şunları söyledi: "2023 yılı geçmişimizi yeniden düşünme ihtiyacı konusunda bize değerli bir ders verdi."

Endişeleniyorum, seviniyorum. Toplumumuz için önemli konuların kriminal haberlerle örtülmesi veya çok uzun zaman mikrofon uzatılan politikacıların propagandası beni bazen öfkelendiriyor. Örneğin, Sovyet Ordusu Anıtı vesilesiyle, Komünizm travmasını yaşayan bir toplumun, tek bir görüş sahibi olmaması bence normal.

Kendimize diğer tüm eski sosyalist ülkelerde bu tür anıtlara ne olduğunu soralım? 40 yıllık özgürlük eksikliğine sebep olan, totaliter bir rejime ve binlerce insanın kamplarda ölümüne yol açan işgalci Sovyet ordusuna ait bir anıt var mı? Hayır, kalmadı. Prag'da, Sovyet tankları pembeye boyandı ve bir artefakta dönüştü ... Geçmişin silinmesi gerektiğini söylemiyorum, fakat yeniden düşünülmeli. Bu yapılmazsa, geçmiş bizi geri çeken bir yük haline gelir, geleceğe bakmamıza ve onu gelecek nesiller için daha iyi hale getirmemize izin vermez."

Yazı: Veneta Nikolova ve Elena Karkalanova

Çeviri: Zöhre Hamzova