İngiltere'nin Leeds şehrinde yaşayan Bulgarların sayısına dair net bir istatistik yok. Ancak İngiltere’nin diğer şehirlerinde olduğu gibi orada da "Vasil Levski" adını taşıyan bir Pazar okulunun bulunduğunu biliyoruz. 2016 yılında kurulan okulun bugün komşu şehir Hull'da şubesi bulunmaktadır. Her iki okulda öğrencilerin toplam sayısı 110.

Yurtdışındaki benzer Bulgar merkezlerinde olduğu gibi, buradaki okul yönetimi de Bulgar geleneklerin korunmasına, önemli günlerin, yıldönümlerin kutlanmasına ve değerli şahsiyetlerin anılmasına büyük özen gösteriyor. Bunlar arasında elbette, Bulgaristan'ın özgürlük ve egemenliği uğruna hayatını feda eden Özgürlük Havarisi de var. Pazar okulunun müdürü Svetlana İvanova,okulun yıllardan beri Havari'ye adanan resim ve makale yarışmaları düzenlediğini belirterek, okul etkinlikleri ile ilgili şunları paylaşıyor:

"Geçen yıl farklı bir şey yaptık. Vasil Levski'nin ölüm yıldönümünü münasebetiyle etkinlikler düzenleyen tüm yurtiçi ve yurtdışı okulların çalışmalarını tanıtmak iseteyen Karlovo’daki “Vasil Levski” Lisesi’nin girişimine katılım daveti aldık.Katılımızı,okullar arası spor yarışmaları şeklinde gerçekleştirildi. Birkaç turda ayrıca beden ve zeka oyunları da vardı. Takımlara ayrılan çocuklar çok eğlendiler ve tüm aktiviteler Vasil Levski'nin hayatı ve davası ile ilgiliydi. En uzun atlama ve Vasil Levski’nin en ünlü portresini sergilemek amacıyla yap boz hız yarışmaları düzenlendi. Diğer bir oyunun amacı, Vasil Levski'nin farklı parçalara ayrılmış çeşitli düşüncelerini birleştirmek ve bilgileri eksik olan metinleri tamamlamaları gerekiyordu. Çocuklar eğlenerek harika bir iş çıkardılar, çünkü Vasil Levski hakkındaki bilgilerini göstermek için fiziki ve entelektüel araçları kullandılar".

Okula 5 ila 12-13 yaş arası çocuklar geliyor vе öğretmenler yaşlarına göre en anlaşılır şekilde Vasil Levski'nin kişiliği ve davası hakkında bilgiler vermeye özen gösteriyorlar. Svetlana, çocukların ilgisini en çok  Levski’nin ölümü konusu  çektiğini dile getiriyor ve devamla:  

"Çocukların ilgisini en çok Vasil Levski'nin cesedinin nerede olduğunun bugüne dek bilinmemesi konusu çekiyor. Bunun yanı sıra küçükler için video bağlantısıyla da olsa canlı olarak Levski’nin saçından bir tutam görmeleri çok ilginçti. Bu gibi küçük detaylar onlar için ilgi çekicidir. Miniklere kim olduklarını anlatmamız ve Levsiki’nin benimsediği büyük ideallerini anlamaları güçtür."

Önümüzdeki hafta, öğrenciler “Levski olsaydım onun yerinde ne yapardım” konulu yazılarını teslim edecekler.

Svetlana öğrencilerle konuşmalarında, ara ara öğrencilerin Bulgaristan ile ilgili en çok neyi  özledikleri konusunu gündeme getiriyor. Halihazırda farklı cevaplar alıyor- meyveleri, sebzeleri, sıcak havayı, dışarda geç saatlere kadar oynama özgürlüğü gibi…

İngiltere’de doğan veya karma evliliklerden doğan çocuklar da var ve onlar için vatanlarını belirlemeleri son derece zordur. Okul müdürü kendi kızını örnek veriyor:

"Babası ve ben Bulgar olmamıza rağmen, Bulgaristan'ı her yıl ziyaret etmemize ve onu Bulgar değerleriyle yetiştirmeye çalışmamıza rağmen, sınıftaki öğretmeninin memleketlerini anlatan bir poster yapmalarını istedğiğnde çok şaşırdım. Kızım ani bir şekilde şunları söyledi: “Memleketim burası, Leeds”. Bazı çocuklarda ikileme izleniyor. Anne ve babalarının vatanını biliyorlar ama onlar için orası onların vatanı değil. Çocuklarımıza, vatanın bize neşe, mutluluk verdiğini, oraya gittiğimizde, Bulgarca konuştuğumuzda, bayramları, gelenekleri kutladığımızda anne ve babayı gülümseten şey olduğunu anlatmaya çalışıyoruz."

Velilerin bazıları Bulgaristan’a geri döneceklerini, hatta bunun tarihini belirlediler

Ebeveynlerden bazıları zaten Bulgaristan'a döneceklerini açıkladılarve hatta bir tarih bile belirledilerr, ancak gerçek şu ki, çocukların vatanlarını tanımaları için ebeveynlerin onlara bu konuda daha fazla açıklamalar yapması, anlatması ve teşvik etmesi önemlidir sağlamak.

Çeviri: Ergül Bayraktar

Foto: Leeds, Vasil Levskİ Bulgar Pazar Okulu