27 Ekim erken genel seçimler sonrası, geçici hükümetin 2025 yılı Bütçe taslağını ay sonuna kadar Parlamento’ya sunması gerekmektedir. Bulgaristan’daki bazı ekonomi analistlerine göre, devletin 2024 yılı bütçe planının durumu son on yılın en kötü durumu. Ekonomi uzmanları, hazineyle ilgili sorunların daha ilk altı ayın sonunda hissedildiğini ve geleneksel olarak yılın son iki ayında en büyük harcamaların yapıldığını, hatta Aralık ayında genellikle 10 milyar levayı aştığını hatırlattı.

Eylül ayının sonunda bütçe açığı 2,8 milyar levayı aştı ve önceki birkaç aya kıyasla daha hızlı arttı. Böylece gelecek yıl için bütçe gelirlerinin artırılması gündeme geldi. Vergilerin artırılıp artırılmaması konusu sendika ve işverenleri karşı karşıya getirdi. Bir taraf vergilere dokunulmaması, sadece maliyetlerin optimize edilmesi gerektiği yönünde görüşünü savunurken, diğer taraf ise ülkede göze çarpan sosyal eşitsizliklerin olduğunu ve yetersiz finanse edilen kamu sektörlerini desteklemek için servet ve kara vergi getirmenin zamanının geldiği görüşünü paylaştı.

Sofya’daki Liberal Stratejiler Merkezi’nden ekonomi uzmanı Georgi Ganev, “Bütçenin yüzde 38-39’u vergilerden oluşuyor” dedi ve “Manager” dergisi tarafından düzenlenen Yedinci Bankacılık ve Finans Forumu “Paranın Geleceği” çerçevesinde yapılan bir müzakere sırasında hükümetin kemerinin sıkılmasını tavsiye etti.

“Hükümet harcamalarının azaltılması gerekiyor, çünkü idarenin çevresinde bir ekosistem yetişiyor ve birileri işleri optimize etmeye çalışınca buna güçlü bir şekilde direniyor. Örneğin sosyal sistemimizin herkesi nasıl eşit bir şekilde desteklediğine hayret ediyorum. Ne oluyor? İnanılmaz derecede zengin insanların sosyal emeklilik şeklinde yardım alma hakları var. Devlet sigortasındaki açık, ölçülmeyen ve amaçsızca dağıtılan devlet yardımlarından kaynaklanmakta. Bu yardımlar ne eşitsizliğe ne de yoksulluğa karşı mücadeleye yardımcı olmuyorlar. Aynı zamanda kamu sektöründe çalışan sayısına da mantıklı bir şekilde yaklaşılmalıdır.”

Büyük bankalardan birinde finansal araçlarla çalışan ve enflasyonun dinamiklerini izleyen önde gelen ekonomistlerden biri olan Kristofor Pavlov ise karşıt görüş paylaşarak, “Daha yüksek harcamaların bütçede karşılanması gerekiyor ve bunlar nüfusun yaşlanması nedeniyle yapılıyor. Savunma harcamaları da daha fazla,” dedi ve şöyle devam etti:

“Düşük vergilerin tüm sorunlarımızı çözebileceği düşüncesi yanlıştır. Bulgaristan’da eşitsizlik sorunu olduğu, işçilerin çoğunluğunun gelirinin düşük olduğu, hatta hükümetin asgari ücreti oluşturma hakkı ve sorumluluğunun tartışıldığı görülmekte. Bu piyasa süreçlerinde neredeyse hiçbir rolü yok. Vergilere gelince, servet üzerinden alınan vergiler artırılabilir, çünkü ülkemizde çok sayıda zengin insanın olduğu hiç kimse için sır değildir. Bulgaristan’daki şirket karlarına uygulanan vergiler ve “temettü” vergisi tüm AB genelindeki en düşük vergidir.”

Bulgaristan Cumhuriyeti Ekonomik ve Sosyal Kurulu, geçici hükümetin eylem ufku kısa ve geçerli kararlar bir sonraki Halk Meclisi’nde yer alacak siyasi partilerin elinde, açıklaması geldi. Bir devlet kurumu olarak Kurul, süreçlerin analizi ile ilgileniyor ve toplumun çıkarlarını dikkate alarak yöneticilere sunacak bir tür “reçete” bulmaya çalışıyor.

Ekonomik ve Sosyal Kurul Başkanı Zornitsa Rusinova,  “Halihazırda Kurum uzmanları aktif olarak vergi ve sigorta sisteminin analizi üzerinde çalışıyor. Halk Meclisi’nin bir yıl boyunca görevlendirdiği şey bu yönde, yani emeklilik sisteminin tam ve ayrıntılı bir analizi ile Aralık ayı sonunda emeklilik sisteminin nasıl iyileştirileceğine dair özel tavsiyeler sunulacak,” açıklamasında bulundu.