Klasik Bulgar müziği ile ilgili tarih araştırmalarında, Bulgaristan'ın Avrupa ve dünya müzik kültürlerine “yetişmeye” çalıştığına dair yersiz bir iddia yer almaktadır.
Bu doğru olmamakla beraber ilk profesyonel Bulgar besteci olan ve Bulgar müzik sanatının “kurucusu” olarak kabul edilen Emanuil Manolov'un da aralarında bulunduğu tüm sanatçılara karşı yapılan bir haksızlıktır.
İlk mahir klasik müziği sanatçılar kuşağındaki meslektaşları gibi, Manolov da zengin müzik kültürüne ve yeteneğe sahipti. Çağdaşları ve yurtdışında eğitim görmüş sonraki nesil sanatçılar gibi, o da tüm bilgi ve becerilerini Bulgar müziğinin gelişmesine adamak için yurda geri döndü.
Farklı kaynaklar doğum yılını 1858 veya 1860 olarak belirtmektedir, ancak doğum yeri kesindir – önde gelen, eğitimli, girişimci ve hırslı insanların, ekonomik yükselişin ve milli uyanışın, ilk Bulgar seküler okulunun bulunduğu Gabrovo şehri. Emanuil Manolov'un çocukluğu ve gençliği ile ilgili bilgiler az olsa da yoksulluk ve sıkıntılarla geçtiği bilinmektedir.
Yaklaşık çeyrek asır önce, ünlü Bulgar yönetmen Georgi Dülgerov, ilk usta besteciler ile ilgili bir film dizisini çekmeye karar verdi ve arşivlerde Emanuil Manolov’un yazdığı ilk Bulgar operası olan “Siromahkinya” (Yoksul kadın)’nın yazılış hikayesini keşfetti. Kadın başkahramanın prototipi, çocuklarının karnını doyurmak için dilenmek zorunda kalan bestecinin annesi olduğu ortaya çıktı. Ses yeteneği olan Emanuil, Moskova oda müziği korosunda şarkı söylemeye başladı ve eğitimini Moskova Konservatuarı’nda devam etti. Flüt, piyano ve teori disiplinlerini öğrendi ve ilk beste denemelerini yaptı. Sırp- Bulgar savaşının patlak vermesiyle birlikte memleketine döndü ve orduya koro şefi olarak katıldı.
1885 yılından hayatının sonuna kadar Plovdiv, Asenovgrad ve Kazanlık’ta öğretmen ve askeri müzisyen olarak çalıştı. Müzik tarihine adını ilk Bulgar operasının yazarı olarak yazdırmasına ve oda müziği ve bando orkestrası için eserler bestelemiş olmasına rağmen Emanuil Manolov’un eserlerinde koro müziği önemli bir yer tutmaktadır.
Dünyaca ünlü ilk Bulgar çocuk korosu olan “Bodra Smyana” korosu tarafından, şef Liliyana Boçeva ve piyanist Svetla Beshovishka eşliğinde seslendirilen “Hubvaa si, tatkovino” (Güzelisin, anavatanım) şarkısı, adanmışlık ve sevgi duygularını ifade eden eşsiz bir yorum örneğidir.
Şarkının bestecisi Emanuil Manolov, Moskova'da eğitim görmüş, mükemmel mesleki becerilerine ve müzik kültürüne sahipti. Diğer ilk nesil bestecilerimiz gibi, yurtdışında da başarıya ulaşabilirdi. Ancak bu Bulgarlar, yakın zamana kadar kapalı olan Bulgar toplumunu Avrupa'nın profesyonel müzik ortamına uyarlama misyonuna kendilerini adamışlardır.
Yeni değerlerin farkına varmak ve anlamlandırmak, profesyonel müzisyenlerimizin toplumumuzla birlikte yürümesi gereken yoldur. Ve onlar bunu, kimseyi “yetişmeye” çalışmadan yapıyorlar.
Foto: Wikimedia Commons, Dimitar Benev, bg.wikipedia.org
Çeviri: Ergül Bayraktar
Mihaela Fileva, Ulusal Kültür Sarayı(NDK)’nın 1. Salonunda (22 Ekim) gerçekleştirilecek ikinci büyük konserinden birkaç gün önce, “Koya e tya”- “Kim o?” adlı yeni single parçasını kısa film tarzında renkli ve eğlenceli bir video ile tanıttı. Sözleri..
Modern Bulgar pop müziğinin şekillenmesinde önemli rol oynayan, Bulgar hit müziğinin temellerini atan Yosif Tsankov, sanat değeri yüksek ve hayli fazla olan ( 500’ün üzerinde operet, enstrümantal, dans, film ve tiyatro müziği, eski hit parçaları ve pop..
Bulgaristan’da en çok sevilen rok gruplarından biri olan D2 ’nin uzun zamandır beklenen dönüşü, nihayet gerçek oldu. Arada geçen neredeyse 20 yıl boyunca Dicho’nun yine frontman olması fikri sık sık ileri sürüldüyse de bu fikrin gerçeğe..