Aziz Spas günü geldiğinde Aziz, yeri ve gökyüzünü açıyor, öyle ki hafif yağmur çiselesin ve yıl boyunca ekmek bol olsun diye. Efsanevi kahraman neredeyse Aziz Georgi’nin ekiz kardeşi sayılır. Aynen onun gibi, yeşil buğday tarlalarını gezebilsin diye, sabah erken saatlerde atını nallatır. Güzliklerin başak atıp atmadıklarını, bahar ekili bitkilerin boy gösterip göstermediklerini, bağların ise sarıp sarmadıkları denetlemek için yollara düşer. Şarkılarda böyle anlatılır Aziz Spas. Halk dilinde, aynen Gergövden (Aziz Georgi) Hıdrellez’de de olduğu gibi Spasovden (Yükseliş Günü)nde düşen her yağmur damlası altındır, deniyor. Spasovden (Yükseliş Günü)ün arife gecesinde tüm istekler gerçek oluyor. İşte bundan evlat, evlilik, sağlık vs dualar için bu gece en uygun zamandır. Aynı zamanda da yağmur, bereket ve dermanı olmayan hastalıklardan kurtulmak için dua etme zamanıdır.
Spasovden (Yükseliş Günü) tarıhi tam belli olmayan ve devamlı değişen bir gündür. Her zaman Paskalya Yortusundan (Velikden ) sonra 7. Perşembe günü kutlanır. İşte o gün Kuratrıcı İsa, insanların üzerinde olup onları koruyabilmesi için göklere yükselir. Folkor geleneklerinde bu günde işlenmemesi önerilir. Spasovden (Yükseliş Günü)ünde evin hanımı, yeşil olan hiç birşeye dokunmamısı gerekiyor, yaz aylarında dolu vurmasın diye. Çamaşır yıkanmamalı ve çamaşır serilmemeli – kuraklık olmasın diye.
Update Required
To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
O günde Tanrı’nın Büyük Perşembe günü serbest bırakılan ruhları topladığına inanılır. Kadınlar mezarlıkları ziyaret eder ve özel hazırlanmış çörekler, kaynatılmış buğday, süt ve muhakkak olmuş kiraz dağıtır. Beraberinde de çeviz yaprakları taşırlar, mezarların üzerine serpmek için. İnançlara göre, ölüler öbür dünayaya yola çıkarken yanlarına oraya götürülen yemeklerden alıyorlar.
Bulgarcası rosen, roksosan veya selim olan çok yıllık bitkinin ismidir, latincesi dictamnus albus, Gazel otu, Diptam, Girit otu ismiyle biliniyor ,Gazel otu, Diptam, Girit otu hemen hemen tüm ülke topraklarında yetişiyor, 1200 rakımlı kuru ve taşlı bölgeleri seviyor. Yüksekliği 1 metreyi buluyor. Haziran ayında çiçek açıyor ve genelde beyaz, pembe ve kırmız çiçekleri vardır, ki bu çeçeklerde büyük miktarda ucucu yağ mevcuttur. Sıcak ve güneşli havada bitkiye ateşli kibrit ile yaklaşırsanız, havada büyük bir ateşin meydana geleceği söyleniyor. Gazel otu, Diptam, Girit ot ayn.
İ zamanda da şifalı bitkidir. Bitkinin dağ perilerin en sevdiğiğ çiçek olduğu da söyleniyor. Kokusu onları büyülerken, mutlu oluyorlar ve böylece insanlara da daha yakın oluyorlar. Bütün yıl boyunca masal perileri dünyanın sonunda yaşıyor. Ancak yılda bir kez olmak üzere insanların yanına geliyorlar – baharda, tüm tarlaların çiçek açtığı zaman. Çarçamba günü gelip, Gazel otu, Diptam, Girit otuve pelinotundan demet yapıyorlar. Pazar günü ise bu demetlerle taralalrın üzerinden geçip su serpiyorlar. İşte bundan dolayı da bu döneme onların adı veriliyor – Rusalska nedelya veya Rusalya (Peri pazarı).
''Aziz Spas'' - Daniel Spasov ve Milen İvanovDownload
Update Required
To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.
Spasovden (Yükseliş Günün) arifesinde herkes gidipGazel otu, Diptam, Girit otu toplamaya gider. Eğer bitkinin tam bu sırada toplanırsa, her derde deva getirdiğine inanılır. Yani hasta ve çocuksız ailelere yardım eder. Aynı zamanda da şafak vakti, çiğli otlar üzerinde tekerlenmek çok faydalıdır.
Spasovden (Yükseliş Günü) öncesi bütün haftanın bayram haftası olduğu kabul edilir ve ekmeğe, berekete adanmıştır. Muhakkak renkli çörekler hazırlanır- yani farklı süsler olmalı üzerinde. Burada süsler tamamen ev kadının becerisine bağlıdır. Günlük hayatından kaşık, öreke gibi resmler yapılır. Bugün Spasovden (Yükseliş Günü) Fırıncılar ve Tatlıcılar Günü olarak kutlanır...Çeviri: Şevkiye Çakır
