Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Tregu i arsimit të lartë në Bullgari

Universiteti i Sofjes “Shën Kliment Ohridski” – shkolla e lartë më e vjetër dhe më prestigjioze në vend, ankohet për shkak të subvencioneve të ulëta shtetërore.
Foto: Tanja Harizanova
Tregu i arsimit të lartë në Bullgari ngushtohet dhe problemi nuk është me paratë. Te shkollat bullgare të arsimit të lartë vërehen tri probleme kryesore, që kanë të bëjnë me kërkimin e produktit të universitetit, me cilësinë e produktit të tij dhe me konkurrencën me universitetet e huaja. Në këto tri aspekte zhvillohen procese të rëndësishme, por universitetet bullgare i presin kryesisht lajme të këqija. Këtë e pohon Georgi Ganevi, drejtor i Qendrës për strategji liberale.

Lajmi më i keq për shkollat e larta është problemi demografik në vend dhe kontingjenti i të rinjve në moshën midis 19 dhe 23 vjeç, të cilët kërkojnë arsim të lartë. Gjatë viteve 90-të të shekullit të kaluar të rinjtë në këtë moshë ishin një numër shumë më i madh dhe shumica prej tyre deshën të marrin arsim të lartë. Sot ky numër bëhet gjithnjë e më i vogël.

Problemi i dytë për tregun e arsimit të lartë në Bullgari është konkurrenca e universiteteve të huaja. Gjatë viteve të fundit shumë studentë shkojnë nga shkollat e larta bullgare në universitetet e huaja, ku mbarojnë arsimin e tyre. Shumë maturantë gjithashtu i drejtohen arsimit jashtë vendit.

Çfarë u ndryshua në tregun e arsimit të lartë pasi Bullgaria u bë anëtare e BE-së?

“U ndryshua kjo se tani nxënësit dhe studentët bullgarë shkojnë në universitetet evropiane më lehtësisht, d.m.th. pa formalitete – shpjegon Georgi Ganevi. – Universitetet bullgare nuk mund ta ndalojnë këtë proces. Mobiliteti i të rinjve u bë më i madh, që do të thotë se shpenzimet e ikjes nga Bullgaria dhe të kërkimit të arsimit të lartë jashtë vendit ulen. Rritja e të ardhurve dhe kursimet e bullgarëve, po ashtu edhe udhëtimet e lira në Evropë, mund të çojnë në rritjen e numrit të të rinjve, të cilët do të parapëlqejnë arsimin të lartë në vendet e huaja.”

Përveçse situata demografike kërcënon universitetet bullgare dhe konkurrenca në Evropë bëhet serioze, problemi tjetër vërehet te cilësia e produktit të shkollave të larta bullgare. Mendimi i punëdhënësve bullgarë për cilësinë e arsimit të studentëve nuk është pozitiv. Madje ka nevojë që t’i kualifikojnë kuadrot e rinj. Aktualisht universitetet shtetërore dalin me kërkesa kryesisht për mjete. A do të zgjidhë kjo problemin, duke marrë parasysh këmbënguljen e shtetit për reforma serioze në sistemin universitar?

“Mbase do të zgjidhet një problem të vogël, në qoftë se këto mjete përdoren për bazën materiale, për përmirësimin e procedurave mësimore etj., por problemet kryesore nuk janë në mungesën e mjeteve – thotë Georgi Ganev. – Mungesa e parave është pasoja, jo arsyeja për problemet.”

Cilat janë tendencat në tregun e arsimit të lartë?

“Tendenca është që nuk bëhen reforma nga ana e universiteteve bullgare për të ofruar një produkt më cilësor, me të cilin të përballojnë konkurrencën e shkollave të larta evropiane – shton drejtori i Qendrës për strategji liberale Georgi Ganev. – Kemi një statukuo të pandryshuar, e cila çon në probleme gjithnjë e më të mëdha në sistem.”

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova
По публикацията работи: Tanja Harizanova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Çmimi i gazit rritet me 7,97 për qind

Komisioni për Rregullimin e Energjisë dhe Ujit miratoi çmimin e gazit natyror për muajin janar me vlerë 81,94 leva/MWh, pa taksat. Pavarësisht se çmimi i miratuar prej 81,94 levash (rreth 40.97 euro)/MWh është më i lartë se çmimi për dhjetorin me 7,97%, ai..

botuar më 25-01-01 6.16.MD

Në fund të dhjetorit, klima e biznesit në vend përmirësohet

Treguesi i përgjithshëm i klimës së biznesit u rrit në dhjetor me 1.7 pikë nga 17 për qind në 18.7 për qind krahasuar me muajin nëntor. Rritje e treguesit është vërejtur në industri me 1.9 pikë, në tregtinë me pakicë me 5.7 pikë dhe në sektorin e shërbimeve..

botuar më 24-12-31 10.45.PD

Dimitër Gllavçev: Në mes të janarit Bullgaria do të përmbushë kriterin e fundit për hyrjen në eurozonë

Rreth mesit të janarit pritet të përmbushim kriterin e fundit për eurozonën, i cili do të na mundësojë të dorëzojmë raporte të konvergjencës në Bankën Qendrore Evropiane dhe Komisionin Evropian, tha për gazetarët kryeministri në detyrë Dimitër Gllavçev...

botuar më 24-12-23 4.17.MD