Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Pyjet në Bullgari – një pasuri që duhet të ruhet

Në Bullgari shumë pyje shtrihen në rrjedhën dhe në ishujt e lumit Danub
Foto: BGNES
Në Vitin ndërkombëtar të pyjeve Shoqata bullgare për mbrojtje të shpendëve përpiqet të tërheqë vëmendjen e shoqërisë te një lloj pyjesh që ndodhen afër pellgjeve ujore. Këto lloje pyjesh në periudha të caktuara të vitit përmbyten dhe kjo krijon kushte specifike, të favorshme për zhvillimin e varieteteve të rralla të florës dhe faunës. Ekosisteme të tilla kanë një rol të rëndësishëm si korridore të natyrshme për migrimin e disa llojeve kafshësh.

Në Bullgari shumë pyje shtrihen në rrjedhën dhe në ishujt e lumit Danub. Ato zënë 1226 hektarë sipërfaqe. Fatkeqësisht shumë pyje të këtij lloji janë prerë dhe janë zëvendësuar me plantacione plepash hibridë. Me prerjen e tyre u zhduk dhe një pjesë e madhe e shumëllojshmërisë biologjike të rajonit. Ndër përfaqësuesit e bukur të florës në ishujt e Danubit është lulebora e llojit Leucojum aestivum. Në ishullin Vardim ende mund të shihet ahu i varietetit Quercus longipes Stev. Në ishujt e Danubit ka mbi 1100 varietete të faunës. Për të ruajtur këtë shumëllojshmëri, ekologët bullgarë nisën një fushatë me emrin “E ardhme për pyjet e Danubit”.

“Një studim i Shoqatës bullgare për mbrojtje të shpendëve konstatoi se pyjet e Danubit janë mezi 2% të pyjeve të mbrojtura në Bullgari – tha në një intervistë për Radio Bullgarinë Vanja Rëtarova nga shoqata. – Disa prej tyre përfshihen në rezervate natyrore, por mbi 80% të këtyre pyjeve nuk janë nën asnjë regjim mbrojtjeje dhe janë nën presionin e fortë të veprimtarisë njerëzore.”

© Foto: BGNES


Kërcënimi kryesor për pyjet afër lumenjve është korrigjimi i shtretërve të lumenjve, ndotja dhe eksploatimi i tepërt i lumenjve më shumë për nxjerrje të rërës dhe gurëve. Një problem tjetër është prerja e pyjeve natyrore dhe zëvendësimi i tyre me plepa hibridë, të cilët përdoren për biomasë. Kështu zhduken kushtet për ekzistencën e llojeve të rralla bimësh, shpendësh dhe kafshësh.

“Në ishujt e Danubit ka drurë, në të cilët bën fole një lloj shumë i rëndësishëm – shqiponja e detit. Ajo është shqiponja më e madhe që jeton në Bullgari – thekson Vanja Rëtarova. – Pra nga këto pyje varet ekzistenca e shqiponjës së detit, popullimi i së cilës në Bullgari është kufizuar. Tani vonë i vumë një shqiponje të re një transmetues, që të kuptojmë më shumë për jetën e këtyre shqiponjave dhe për kërcënimet kryesore për ekzistencën e tyre.”

Kujdeset për ruajtjen e shqiponjës së detit janë një pjesë e projektit bullgaro-rumun “Së bashku për Danubin”, i cili financohet nga KE. Fushata “E ardhme për pyjet e Danubit” gjithashtu zhvillohet në kuadër të këtij projekti.
“Ideja jonë është të popullarizojmë rëndësinë e pyjeve që rriten afër lumenjve dhe të tregojmë rolin e tyre ekonomik. Kështu shpresojmë të gjejmë edhe më shumë motive për mbrojtjen e tyre – thotë Vanja Rëtarova. – Theksojmë aspektin social dhe traditat e përdorimit të pyjeve afër lumenjve në të kaluarën. Do të studiojmë zanatin e vjetër të përpunimit të mobilieve dhe sendeve të tjera shtëpiake praj shelgjishtre. Strategjia për ruajtjen e pyjeve pranë Danubit është përpunuar para dhjetë vjetëve, por tani për tani vendimet mbeten në letër dhe mungojnë nisma konkrete për aplikimin e tyre. Prandaj ne do të përpiqemi të kthejmë interesin ndaj pyjeve të Danubit.”

Përgatiti në shqip: Ekaterina Tarpomanova
По публикацията работи: Maria Dimitrova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Nuk ka qartësi se cila pjesë e trashëgimisë kulturore bullgare në Ukrainë është ruajtur për brezat e rinj

Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në të shkuarën, ashtu edhe në ditët e sotme. Deri në përfundim të luftës në Ukrainë, është e pamundur të..

botuar më 24-11-26 7.35.PD

Chat-i bullgar me inteligjencën artificiale BgGPT mund të shfrytëzohet falas nga të gjithë

Instituti për Shkenca Kompjuterike, Inteligjencë Artificiale dhe Teknologji (INSAIT) pranë  Universitetit të Sofjes “Shën Kliment Ohridski" vuri në dispozicion për përdorim falas Chat aplikacionin BgGPT me inteligjencë artificiale të gjeneratës së..

botuar më 24-11-25 9.45.PD

Pse Sofja është kryeqyteti i përshtatshëm për Tubimin Panortodoks

Me iniciativën e Kishës Ortodokse Bullgare, më 30 shtator dhe 1 tetor të vitit 1998, në Sofje u mblodh një Tubim Panortodoks për të ndihmuar kapërcimin e përçarjes midis klerikëve tanë. Atëherë, megjithë nxitjet e Patrikut të Stambollit Bartolomeu,..

botuar më 24-11-22 7.45.PD