Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Një kujtim për Diko Ilievin

БНР Новини
Koncerti i fundit i Diko Ilievit si dirigjent

Më 15 shkurt mbushen 125 vjet nga lindja e Diko Ilievit – kompozitor, dirigjent, një talent natyral, një dukuri unikale në kulturën tonë. Ai është autor i dhjetëra veprave korale, marsheve, valleve, dhe këngëve për orkestra frymore.




Ai lind gjatë vitit 1898 në fshatin Karllukovo, në rajonin e qytetit Llukovitit (Bullgari Veriore). Familja është e varfër, pavarësisht se që të gjithë punojnë që në mëngjes herët deri vonë në darkë. Një nga gjërat e preferuara në fëmijërinë e kompozitorit të ardhshëm janë vallet e së dielës në mejdanin e fshatit. Është nxënës në shkollën pranë Orkestrës frymore ushtarake në Orhanie (në qytetin Botevgrad, Bullgari Jugperëndimore). Mezi 14 vjeç është nëpër rrugët e luftës si  pjesë e orkestrës frymore prenë regjimentit të 16 të qyteti Lloveçit,në Ushtrinë e parë bullgare.




Orkestra frymore e fshatit Bukjovci

Fillon Lufta Ballkanike, pas kësaj vjen dhe Lufta e parë botërore, kurse djaloshi merr pjesë në luftimet e frontit të Seresit. Aty në llogoret, gjatë vitit 1917 shkruan vallen e tij të parë – “E Iskërit”, kushtuar lumit bullgar Iskër. Më vonë ndodhet në Sofje – punon në orkestrën e Shkollës Ushtarake, pastaj në orkestrën e teatrit operistik të  Sofjes. Pas kësaj kthehet në krahinën e tij të lindjes. E vazhdon arsimin e vet muzikor vetë, me ndihmën e çekut Aleksandër Vejner, dirigjent i orkestrës së regjimentit të 36 të Këmbësorisë së Kozllodujit. Në këtë orkestër Diko Iliev fillimisht është muzikant, pas kësaj e trashëgon postin e dirigjentit. Jeton në qytetin Orjahovo dhe në kohën e tij të lirë shkon nëpër fshatrat e afërt, mëson fëmijët dhe të rinjtë, "krijon shumë muzikantë frymor”, për të cilët krijon vepra të posaçme për nivelin e tyre të mësimit. Për një kohë të gjatë, vallet e tij janë konsideruar si popullore, kurse kompozitori e ka pranuar këtë si çmimin më të lartë krijues. Gjatë viteve të veta të fundit, Diko Ilievi jeton në qytetin Montana ku për të kujdeset vajza e tij. Vdes gjatë muajit dhjetor të vitit 1984. Disa vjet më vonë, qyteti Montana bëhet mikpritës i Festave  të orkestrave frymore. Festa të të tilla të orkestrave frymore “Diko Iliev” /me pjesëmarrje ndërkombëtare/ zhvillohen dhe në qytetin Orjahovo, kurse gjatë vitit 2018 do të zhvillohet edicioni i tyre i 22. Mikpritës i ngjarjes është orkestra frymore pranë vatrës Popullore të kulturës “Nadezhda 1871” në qytet.





Grupi po kështu mban emrin e kompozitorit. Drejtuesi i tij i tanishëm artistik Kuzman Kuzmanov si dhe zonja  Hrizantema Rasheva – sekretarja e vatrës së kulturës, janë mes hulumtuesve më aktiv të krijimtarisë së Diko Ilievit. Përpara rreth 2 vjetëve, me iniciativën dhe me ndihmën e madhe të tyre, Radioja Kombëtare Bullgare incizoi vepra të panjohura të krijuesit origjinal.

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva

Foto: arkiv



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

"Punëtori i zellshëm" – kënga më e re e Papi Hans

Pas një serie këngësh balada, Papi Hans prezanton këngën "Punëtori i zellshëm" - një këngë befasuese në albumin e tij "Ngjyrat e Ylberit". Tingulli dhe ritmi janë të viteve tetëdhjetë, dhe në videon e këngës shohim edhe aftësitë mbresëlënëse të..

botuar më 25-02-20 6.35.PD
Portreti i Vasill Levskit, nga piktori Dionisij Donçev

“Mos këndo, o bilbil, kam kohë, nuk nxitoj...”

"I ftohtë, i cili çan edhe drurin dhe gurin, dy-tri ditë të uritur, ndërsa ai këndon dhe gëzon! Në mbrëmje - para se të shkojmë në shtrat - këndon; në mëngjes, sapo hap sytë, këndon përsëri" - kështu e përshkruan poeti dhe revolucionari Hristo Botev..

botuar më 25-02-19 7.30.PD

"Më thuaj, o pyll"

Edhe pse populli bullgar e nderon Apostullin e Lirisë Vasill Levski si shenjtor, nuk ka shumë këngë popullore kushtuar atij. Sot ju ofrojmë një prej tyre – “Më thuaj, o pyll” – interpretuar nga fëmijët e grupit vokal “Karllovojs” me drejtore..

botuar më 25-02-19 6.00.PD