Kiçka Savova është një nga këngëtaret tona më të rëndësishme popullore, e cila ka lënë një gjurmë të qartë me repertorin e saj të pasur dhe devotshmërinë e saj të pakushtëzuar lidhur me traditën folklorike trakase (nga krahina e Trakisë, Bullgari Jugore). Ajo ka lindur në vitin 1934 në fshatin Slladun, në rrethin e qytetit Svilengrad dhe vdiq më 2018, duke lënë dhjetëra incizime dhe përmbledhje me këngë popullore të gjetura dhe të renditura prej saj. Ajo la dhe një sërë ithtarë, nxënës, adhurues si dhe një festival folklorik në emër të saj, i cili zhvillohet në fshatin e saj të lindjes. Aty më 4 korrik në orën 11, në shenjë nderimi lidhur me gjërat e krijuara prej saj, do të inaugurohet një pllakë përkujtimore.
“Gjatë vitit 2008 bashkë me familjen time vendosëm të organizojmë festivalin “Me këngët e Kiçka Savovës” – i kujtohet Stefan Stojanov, kryetar bashkie i fshatit Slladun.Festivali pak nga pak u zgjerua, u bë i njohur dhe filluan të mbërrijnë pjesëmarrës nga e gjithë Bullgaria dhe nga bota. Gjatë marsit të këtij viti, përsëri me familjen time, vendosëm të vendosim një pllakë përkujhtumore të këngëtares së shquar. Ajo e meriton këtë, sepse bëri shumë kër këngën trake. Ajo prezantoi këngën e krahinës sonë në Bullgari dhe në botë dhe përmes saj sfhati ynë i vogël, që ndodhet afër kufirit me Turqinë gjithashtu u bë i njohur. Tani, më 4 korrik nga ora 11 presim në fshatin Slladun familjarët e Kiçka Savovës, nxënës të saj dhe të gjithë ata të cilët e vlerësojnë veprimtarinë e saj.”
Mes miqve të cilët do të jenë të pranishëm është dhe këngëtarja e krahinës së Trakisë Darina Sllavçeva, e cila ndan emocionin e saj:
“Këngëtarja popullore Kiçka Savova është një personalitet shumë i rëndësishëm në jetën time. Ajo është mësuesja ime e parë, e cila ndihmoi për formimin tim si këngëtare. Ajo është njeriu, i cili më orientoi drejt kërkimit të këngëve të vjetra dhe të panjohura, të kënduara nga njerëzit e moshuar. Ajo më dha krahë, më inkurajonte të zhvillohem dhe të jem e përkryer. Më përgatiti për Shkollën Kombëtare për Arte Folklorike në Kotell, kurse miqësia jonë e afërt vazhdojë vite të tëra pas kësaj. Ajo qe një njeri i ndritshëm me një karakter shumë të butë, shumë punëdashëse dhe këmbëngulëse. Ky është dhe shkaku që të jetë dhe kaq e dashur – jo vetëm si këngëtare, por dhe si personalitet. Pikërisht kjo dashuri lindi Festivalin Kombëtar Folklorik “Me këngët e Kiçka Savovës". Gjatë vitit 2020 duhej të ishte edicioni i tij i 10-të, por për shkak të masave rreth koronavirusit ishte shtyrë për mot. Pothuajse që nga vetë fillimi unë jam në jurinë e këtij festivali, kurse zonja Savova ishte kryetare nderi. E di mirë emocionin e saj, emocionin e të gjithë pjesëmarrësve dhe të organizatorëve. Pllaka përkujtimore, e cila do të inaugurohet është shenjë respekti dhe nderimi të madh ndaj saj. Ajo është një njeri i shtrenjtë dhe i paharrueshëm për ne të gjithë, të cilët e njihnim dhe të cilët sot e kujtojmë dhe e duam”.
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Nuk ka statistika që përmbledhin numrin e saktë të grupeve bullgare të vallëzimit jashtë vendit. Por një gjë është e sigurt - këto grupe të krijuara vetë, të shpërndara në të gjitha kontinentet, janë një urë lidhëse e gjallë midis Bullgarisë dhe pjesës..
Herët në mëngjes djemtë dhe vajzat mblidhen nëpër livadhe që të luajnë me diellin. “Besohet se atëherë dielli luan sepse është solstici më i gjatë i vitit” – kjo është gjëja më e rëndësishme që duhet ditur për Ditën e Enjos, sipas tetëvjeçarit Ivo..
Një Muze Etnografik Rajonal në Plovdiv hap dyert për edicionin e 16-të të Javës së Artizanateve Tradicionale, raportojnë organizatorët e muzeut. Hapja është në Ditën e Enjos (24 Qershor), e nderuar në traditën tonë popullore si dita e barërave dhe fuqisë..