Dita e Dafinave është një festë e shumëpritur dhe e dashur. Ajo gjithnjë bie pas Ditës së Ngjalljes së Llazarit dhe një javë para Pashkës së Madhe. Ditë të emrit kanë të gjithë që mbajnë emra të luleve – Cvetan, Cvetanka, Temenuzhka, Iglika, Gergina, Vërban etj. Këtë ditë kisha kremton Hyrjen e Zotit, pra hyrjen solemne të Krishtit dhe dishepujve të tij në Jerusalem.
“Për kaq shumë shekuj që nga ajo kohë, jehona e këngës dhe ngazëllimit në hyrjen ngadhënjimtare të Zotit Jezu Krisht në Jerusalem vazhdon të dëgjohet edhe sot në të gjithë botën. “I bekuar është Ai që vjen në emër të Zotit!” Dhe nëse diku, si farisenjtë e dikurshëm, disa duan që kjo këngë të heshtë, gurët do ta këndojnë, sepse Zoti e ka thënë këtë. Ai solli paqen dhe gëzimin në botë...” shkruan Peshkopi i Trajanopolit Illarion për festën.
Sipas traditës së atëhershme Krishti u prit në Jerusalem me degëza dafine, që këtu vjen edhe emri i festës. Më vonë duke kremtuar Hyrjen e Jezu Krishtit në Jerusalem, të krishterët dhe katolikët e zëvendësuan degëzat dafine me degëza shelgu. Edhe më sot Ditën e Dafinave në çdo tempull bekohen qindra mijë degëza shelgu. Së bashku me bekimin, degëza shelgu të shenjtëruara u jepen të gjithë atyre që frekuentojnë kishën për festën. Emri tjetër i festës bullgarish është Vrëbnica, nga fjala bullgare “vërba”, shelg në përkthim.
Ditën e Dafinave vazhdojnë ritet dhe lojërat e vajzave, në të cilët shelgu ka një rol special. Një pjesë prej praktikave të ritit është brumosja e bukëve speciale. Me degëza shelgu Ditën e Dafinave bagëtitë nxirren për të kullotur. Dega shelgu ngulen nëpër kopshtet sepse besohet se kështu do të mbrohen bimët nga minj. Edhe me sot me kurora shelgu zbukurojmë ikonat dhe portat shtëpiake, dhe i ruajmë sa më gjatë që të jetë e mundur. Ndoshta për shkak të besimit të lashtë se ato sjellin shëndet dhe mbrojnë shtëpinë. Në praktikat magjike të shërimit dikur përdorën pjesë të degëzave të shenjtëruara si një ilaç për sy të liga, frikën, sëmundje të ndryshme. Besohej se në se retë e breshëritë shikohen përmes kurorës së shelgut të Ditës së Dafinave kjo do të devijonte stuhinë.
Në traditën bullgare ekzistojnë besime, se shelgu është i lidhur me hyjnitë nëntokësore dhe me botën e përtejme në të cilën u transferuan paraardhësit tanë. Nga ana tjetër ai është simbol i pranverës, i ringjalljes së natyrës në kalimin nga dimri te pranvera. Festa bie gjatë Kreshmës së Madhe të Pashkëve, por për tryezën festive gatuhet peshk, i cili lejohet edhe nga kanunet kishtare.
Gëzuar Festën!
Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova
Foto: BGNES
Anabell Casaboff është një nga mijëra pasardhësit e bullgarëve në Argjentinë që nuk flasin gjuhën e gjyshërve të tyre, por Bullgaria është çdo ditë e pranishme në jetën e tyre. Ajo është një balerinë e mrekullueshme, kërcen dhe jep mësim baletin klasik, por..
Thonë se për të njohur një vend duhet jo vetëm ta shohësh me sy, por edhe ta shijosh. Çdo fshat bullgar, çdo qytet apo rajon ka frymën dhe aromën e vet specifike. Një nga mënyrat për t'i njohur janë rrugët gastronomike, të cilat po fitojnë popullaritet të..
Në shtator të vitit të kaluar, në korin e grave të ansamblit folklorik bullgar "Shevica" në Sofje u përfshi një djalë i ri, me tatuazhe dhe të gjitha karakteristikat e një vokalisti të një grupi kanadez heavy metal – ai hyri dhe u ul me..