Gjatë pothuajse afro 2 vjetëve të fundit bota jeton me frikën, rreziqet dhe betejën kundër Covid-19 dhe sikurse në disa momente që të gjithë ne harruam për “betejat” e tjera shëndetësore të njerëzimit. Sipas statistikës, gjatë vitit 2020, në Bashkimin Evropian me lloje të ndryshme të kancerit janë diagnostikuar 2,7 milionë veta, kurse 1,3 milionë kanë vdekur si rezultat i një sëmundjeje prej kanceri. Të dhënat për Bullgarinë nga dhjetëvjeçari i fundit tregojnë se numri i pacientëve të diagnostikuar rishtazi çdo vit është rreth 30 000 veta, që është me 10 000 raste më shumë në krahasim me periudhën përpara vitit 2000.
Çdo vetë i dytë në Evropë ndeshet me diagnozën e rëndë, kurse një në çdo pesë veta vdes nga kanceri. Dhe, nëse kthehemi përsëri mbi situatën e pandemisë, Covid-19 na mësoi se nuk mundemi të luftojmë vetë kundër një kundërshtari kaq të paqartë dhe vdekjeprurës. Prandaj dhe Plani Evropian për luftë me kancerin është shtylla kryesore e të ashtuquajturit Bashkim Evropian të Shëndetit, të cilin Presidentja Ursula von der Leyen e njoftoi në nëntor 2020.
Hapi i parë nga ky plan është Qendra e Njohurive në fushën e kancerit, themeluar nga Komisioni Evropian në korrik 2021. Ajo përbën një online platformë për grumbullimin e të dhënave dhe për këmbimin e përvojës, informacionit dhe iniciativave ligjvënëse midis mjekëve, farmacistëve dhe specialistëve shëndetësor në bashkësi, sqaroi përpara Radios Kombëtare Bullgare eurodeputeti Petër Vitanov , anëtar i Komisionit për Shëndetin Publik.
“Kanceri është “vrasësi” më i madh i njerëzve të moshuar në Bashkimin Evropian në moshë mbi 65 vjeç. Dhe mjerisht në Evropën Lindore nga kanceri vdesin mjaft më tepër veta sesa në Evropën Perëndimore, kurse më e tmerrshmja është se Bullgaria është vendi me jetëgjatësinë më të ulët në komunitet në tërësi ".
Sipas Vitanovit shkaqet për një pamje të tillë janë niveli i pamjaftueshëm i kujdesit shëndetësor, mungesa e profilaktikes dhe e prevencës.
“Qendra do të mbledhë dhe do të ofrojë të dhëna aktuale për sëmundjet e kancerit, do të ndjekë tendencat gjatë këtyre sëmundjeve, do të ndihmojë për formimin e politikave në sferën e profilaksisë. Më në veçanti në Bullgari ky është një problem jashtëzakonisht i rëndë. Nëse në Danimarkë 80% nga gratë midis 50 dhe 70 vjet u nënshtrohen vizitave profilaktike, në Bullgari, mjerisht kjo përqindje është mjaft më e ulët. Prandaj mendoj se me qendrën e re cilësia e shërbimit shëndetësor në Bullgari do të rritet, sepse do të mund të vihen në përdorim një sërë praktikash të mira nga vendet evropianoperëndimore” - nënvizoi eurodeputeti.
Sipas fjalëve të tij, pakësimi i çmimeve të ilaçeve për të sëmurët nga kanceri është me një rëndësi kyçe për një shërim me cilësi. Mundësia për porosi të përgjithshme nga Bashkimi Evropian do të pakësojë mangësinë e këtyre ilaçeve në disa shtete dhe në praktikë do të pakësohet vlera e medikamenteve. Kurse koordinimi i mirë dhe informacioni për situatën në shtetet e ndryshme do të çojë deri në një shërim me një cilësi më të madhe të sëmundjes në çdo një nga shtetet në bashkim, mendon Petër Vitanov.
Përpiloi: Vesella Krësteva /në bazë të intervistës së Nina Rangellovës, BNR-Burgas/
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Pas ditës së parë të shkollës për nxënësit në Bullgari - 15 shtator - vjen koha për të nisur vitin e ri shkollor edhe për studentët, pasi shumica e institucioneve të arsimit të lartë në vendin tonë hapin dyert më 1 tetor. Në këtë interval prej rreth dy..
Një tjetër donacion i madh për komunën shqiptare të Prespës së Vogël është bërë nga Fondacioni “Kujtesa Bullgare” më 14 shtator në fshatin Globoçeni të Komunës së Pustecit. Fondacioni siguroi një kontejner mjekësor të pajisur plotësisht për fshatin..
Fshati Radevo ndodhet në Bullgarinë Verilindore, jo shumë larg nga kryeqyteti ynë detar dhe po ashtu qytet i madh turistik - Varna, distanca është rreth 30-40 minuta me makinë. Në Radevo ka jo më shumë se 60 banorë, shumica e të cilëve janë mbi 60-70..
Më 22 dhe 23 shtator, bullgarët, kryesisht nga Italia Veriore, u mblodhën në qytetin e bukur italian Brunate mbi liqenin e Komos, në sfondin e Alpeve..
Bashkimi Evropian mund të luajë një rol kyç në rindërtimin e Lindjes së Mesme pas përfundimit të konfliktit, i cili u përshkallëzua saktësisht një..