Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Me ditën e Shën Andreut të Parë-thirruri fillojnë një varg festash dimërore

Foto: pravoslavieto.com

E kremtuar ditën e fundit të nëntorit, në traditën popullore Dita e Shën Andreut konsiderohet si pjesë e ciklit të festave të Krishtlindjeve dhe të Vitit të ri. Shumë nga ritet e lidhura me këtë datë, kryhen edhe më sot. Të gjithë e kanë dëgjuar besimin, se nga Dita e Shën Andreut e këtej nata bëhet më e shkurtër, ndërsa dita fillon të zmadhohet “me një kokërr meli”. Kështu ndodh deri në ditën e Shën Ignat Hyjmbajtësit (20 dhjetor), kur pjesa e dritëshume e ditës rritet sa maja e gjilpërës.

Festa ortodokse, e shënuar më 30 nëntor, nderon kujtimin e Shën Apostullit Andreu i Parë i thirrur, vëllai i Shën Apostullit Pjetër. Një dishepull i Joan Pagëzorit sipas legjendës Andreu ishte mes njerëzve të cilëve Joani i tregoi Jezusit me fjalët: “Ja Qengji i Perëndisë, që merr mbi vete mëkatin e botës!”. Duke e dëgjuar këtë, Andreu ndoqi Shpëtimtarin dhe kaloi gjithë ditën me Të. Andreu dhe Pjetri ishin peshkatarë dhe vazhduan të bënin jetën e tyre të mëparshme pas kësaj ndodhie. Pas pak, Jezusi i takoi në brigjet e Detit të Galilesë, ndërsa po peshkonin dhe u tha atyre: “Më ndiqni Mua dhe Unë do t’ju bëj peshkatarë njerëzish”. Që atëherë ata e ndiqnin Atë dhe u bënë dëshmitarë të Mrekullive, Vdekjes dhe Ringjalljes së Tij.

Ndoshta fakti që Andreu ishte peshkatar, në vendin tonë, veçanërisht në bregun jugor të Detit të Zi, e adhurojnë shenjtorin në mënyrë të barabartë me Shën Nikolla (6 dhjetor). Ekziston përfytyrimi se Shën Andreu është babai i Shën Nikollës. Në këngët dhe besimet popullore, ai gjithashtu është sundimtar i stuhive dhe furtunave detare. Si dhe sundimtar i arinjve. Legjenda popullore më e njohur tregon sesi shenjtori mbrehu një ari në parmendën e vet, sepse kafsha e pyllit hëngri kaun e tij. Pastaj i hipur mbi ariun u kthye në fshat.

Një histori tjetër folklorike paraqet Andreun si një oshënar në pyll, i cili zbuti një ari. Pasi jetoi për një kohë të gjatë në vetmi, një ditë ai shkoi në manastir për të marrë kungimin. Ashtu si në përrallën e parë, shenjtori hipi mbi ariun dhe kështu arriti te vëllezërit e tij dhe mori kungimin.


Ditën e Shën Andreut nuset e reja nuk punojnë për të “fryrë” më shpejt, pra për të bërë shtatzënë. Në prag të festës, gratë gatuajnë misër, fasule, thjerrëza dhe të gjitha llojet e drithërave që fryhen. Kjo zakonisht bëhet në një enë të re. Në mëngjes, secili nga familja merr pak nga bishtajoret e ziera dhe e hedh nëpër oxhak, duke uruar të korra të larta (rendimente të mira), vënë pak në ushqimin për kafshët shtëpiake dhe e hanë pjesën tjetër.

Emri tjetër i Ditës së Shën Andreut është Dita e Arinjve, gjë që vjen nga historitë sesi shenjtori e zbut ariun.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova

 




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Holandezja Ester Willems i magjeps bashkatdhetarët e saj me ritmet e valleve popullore bullgare

Holandezja Ester Willems vazhdon të tërheqë njerëz nga qytete dhe kombësi të ndryshme në klubin e saj për vallet popullore bullgare, i krijuar në Hagë dhe i quajtur "Zora". Klubi u themelua në vitin 2017 dhe në të u regjistruan edhe atëherë 13..

botuar më 24-08-18 7.35.PD

Mbrëmjet e kulturës bullgare në Shqipëri po vazhdojnë

Mbrëmjet e kulturës bullgare në Shqipëri po vazhdojnë edhe në muajin gusht. Shfaqjet e para ishin në qershor, kur grupe folklorike nga Bullgaria prezantuan kostume, valle dhe këngë popullore bullgare para teatrit "Aleksandër Moisiu" në qytetin e..

botuar më 24-08-11 10.15.PD

Tingulli i gajdeve do të dëgjohet mbi livadhet e Ilindenit me rastin e tubimit në fshatin Gella

Me rastin e tubimit tradicional në fshatin Gella , nga sot, 2 gusht, deri në të dielën, 4 gusht, në livadhet e Ilindenit do të tingëllojë një program pesëmbëdhjetëorësh me muzikë autentike të Rodopeve. Pritet që eventi të tërheqë mijëra..

botuar më 24-08-02 8.05.PD