Sot /12 mars/, bullgarët shënojnë një nga festat e veta kishtare më të dashura në ditën e shtunë të parë nga Kreshmët e Pashkës, duke përkujtuar shenjtorin e krishterë - Shën Theodhor Tironi, i nderuar si një martir i madh nga Kisha Ortodokse.
Prandaj në ditën e Shën Theodhorit festojnë që të gjithë me emrat Todor, Teodor, Teja, Bozhidar e të tjerë. E quajnë akoma Todorica ose Pashka e Kuajve, meqenëse festa shënohet në të gjithë vendin me rituale të ndryshme, por kulmi është gara me kuaj apo e ashtuquajtura “kushi”.
Festa popullore kushtuar kuajve – një traditë e vazhdueshme
Dita e Shën Theodhorit është në kufirin midis dimrit dhe pranverës. Sipas legjendave, pas kësaj dite - dita fillon të rritet, kurse koha pak nga pak fillon të ngrohet. Në këtë ditë çdo një pronar i kuajve duhet që ta përfshijë kushi, ku për këtë qëllim kafsha zbukurohet me kurora prej lulesh. Kurse bukët e ritit, të cilat përgatiten posaçërisht për këtë ditë, janë në formën e patkoit ose në formën e një kali dhe zbukurohen me arra, misër dhe hudhra.
Akoma për traditën dhe këngët, të lidhura me këtë festë tepër të veçantë bullgare do të mësoni nga publikimi i mëposhtëm nga koleksioni i Radio Bullgarisë:
“Trimi Theodhor i vë potkonj kalit...”
Përpiloi: Veneta Nikollova
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Romët në vendin tonë kremtojnë festën Vasilica ose Bango Vasili fjalë për fjalë Vasili i çalë, i njohur ndryshe edhe si Viti i Ri i Romëve, njofton Fondacioni “Amalipe”. Sipas traditës, festa vazhdon tri ditë, duke filluar nga nata e 13 duke u gdhirë..
Sot është Dita e Gjyshes (Babinden) - një nga festat më të dashura dhe autentike bullgare, me rrënjë të thella në traditën popullore. E festuar më 8 janar sipas stilit të ri, ajo u kushtohet grave që ndihmuan nuset e reja gjatë lindjes – gjyshet-mami...
Kisha Ortodokse Bullgare nderon më 7 janar kujtimin e Shën Gjon Pagëzorit, të quajtur edhe Pararendës, sepse ai përgatiti njerëzit për ardhjen e Shpëtimtarit. Dita kushtuar Shën Gjonit, i njohur në vendin tonë si Dita e Ivanit, është menjëherë pas..