Një mbishkrim cirilik nga koha e Mbretit Simeon i Madh u zbulua në kështjellën “Ballëk Dere” afër fshatit Huhlla në rajonin e qytetit Ivajllovgrad, njoftoi ekipi i arkeologut nga Muzeu Historik Kombëtar Ivajllo Kënev. Mbishkrimi është një amulet me lutje të shkruar mbi një pllakë plumbi. Ka 7 rreshta në njërën anë dhe 4 rreshta në anën e pasme. Gjatë konservimit u lexuan emrat e kërkuesve Nikolla dhe Pavell, transmeton BTA.
Pllaka u gjet në një shtresë kulturore e datuar nga fillimi i shekullit të X. Kjo u jep shkencëtarëve arsye të besojnë se ata zbuluan një nga tekstet më të hershme të njohura cirilike. Mbishkrimet e vjetra bullgare të ngjashme, gjeografikisht më të afërta, janë dy amuletet e shekujve të X - XI të gjetura në rajonet e qyteteve Kërxhali dhe Haskovo. Sipas Ivajllo Kënev, në kështjellën “Ballëk Dere” kishte një garnizon bullgar gjatë marshimit të mbretit Simeon në Kostandinopojë dhe pllaka i përkiste luftëtarëve të tij.
Trapezica është një nga tre kodrinat me të cilat njihet kryeqyteti i vjetër bullgar Tërnovgrad, që është emri mesjetar i qytetit të sotëm Veliko Tërnovo. E vendosur në veriperëndim të qytetit, ajo qëndron përballë kodrinës fqinje Carevec – vendi ku..
Nga data 17 deri më 23 shtator 2025, në ujërat pranë Kepit Killik, komuna Avren, u zhvilluan kërkime arkeologjike nënujore nën drejtimin e prof. dr. Ivan Hristov, me pjesëmarrjen e zhytësve nga Muzeu Historik Kombëtar, punonjës të Shërbimit Kombëtar të..
Më 22 shtator 1908, me një manifest, princi Ferdinand I shpalli Pavarësinë e Bullgarisë dhe kështu u hodhën hapat e Mbretërisë së Tretë Bullgare. Ky akt nuk është bërë rastësisht në kishën "Shën 40 Dëshmorët" në kryeqytetin e vjetër Veliko Tërnovo: atje..