Kushtet e paqëndrueshme dhe të paparashikueshme të motit këtë pranverë, me luhatje të mëdha të temperaturave, i detyruan banorët e kryeqytetit që, përveç veshjeve të pazakontë të trasha për këtë sezon, të preferojnë pijet e ngrohta.Kështu u gjendëm në çajtoren e Nikollaj Kandillarovit, të fshehur në një nga rrugicat anësore të një bulevardi qendror të kryeqytetit.I krijuar në fund të vitit 2023, vendi ofron jo vetëm një ndjesi të veçantë ngrohtësie dhe rehatie, por edhe magjeps vizitorët, duke zbuluar për ta sekrete të panjohura nga bota e çajit – mënyrën eprezantimit, konsumimit, llojet dhe shijet e tij.

Para disa vitesh, bullgari u nis për në Mbretërinë e Bashkuar, ku punonte si optik në Bristol. Jeta atje e bëri që gradualisht të zëvendësonte kafen e detyrueshme të mëngjesit me çaj. Në një moment vendosi se mund të merrte një rrezik dhe të fillonte të shiste çaj të importuar – dhe jo kudo, por pikërisht në vendin ku pirja e çajit është një traditë.

“Gjëja e parë që më shtyu të mendoj të provoj ishte statistika – në Angli konsumohen rreth 2 kilogramë çaj për person. Kjo do të thotë që, në një vend me mbi 60 milionë banorë, edhe nëse ka shumë biznese të ngjashme, e nis me shpresën se do të ketë mjaftueshëm treg edhe për ty – kujton bashkëbiseduesi ynë. – E vërteta, megjithatë, është se anglezët pinë çajin me cilësinë më të ulët – atë në qeskat e zakonshme.Çaji me të cilin merrem unë nuk mund të trajtohet në atë mënyrë – duhet t’i kushtosh vëmendje dhe të përqendrohesh në përgatitjen e tij. Tek çaji i lirshëm, çdo përgatitje kërkon kujdes dhe temperatura ka rëndësi të madhe. Çaji i zi në qese është gati për 2-3 minuta, ndërsa nëse lë një çaj të një cilësie më të lartë për aq kohë, ai nuk do të shfaqë shijen dhe cilësinë që mund dhe duhet të ketë."

Sipas Nikollajit, shijimi i çajit i ngjan shumë shijimit të verës, sepse çdo zierje e mëtejshme zbulon nota të reja të shijes së tij.

Brenda tre muajve, pak para fillimit të pandemisë Covid-19, bashkëkombësi ynë mësoi hollësitë e kultivimit, kujdesit, korrjes, zierjes dhe servirjes së çajit në një plantacion special në qytetin japonez Llazoka, që ndodhet gjysmë ore me tren nga Kijoto. Një ditë pune aty fillonte që në orën 6 të mëngjesit:

“Punon për ta pa pagesë, por ata ishin shumë të hapur dhe të gatshëm të të mësonin gjithçka që dinin. Njëri prej fermerëve ishte i martuar me një franceze, një nga punëtorët ishte anglez, kështu që, falë tyre, komunikimi im ishte shumë më i lehtë. Çdo ditë e nisnim me një takim të ekipit, ku planifikonim si do të rridhte dita dhe kush çfarë detyrash do të kishte. Në varësi të periudhës – nëse është koha për vjelje, plehërim, shkulje barërash apo përpunim të plantacionit – njerëzit ndahen në ekipe dhe puna fillon. Stili i tyre i trajnimit quhet Senpai / Kohai, ku brenda tre muajve kalon nëpër tri faza: gjatë muajit të parë je nxënës, në muajin e dytë praktikues i gjithçkaje që ke mësuar, dhe në muajin e tretë – bëhesh mësues për vullnetarët e rinj."

Ideja për të hapur çajtoren e tij dhe për të zhvilluar te bullgarët dhe të huajt ndjeshmërinë ndaj çajit cilësor, lindi gradualisht në zemrën e Nikollajit, ndërsa ai ende jetonte në Mbretërinë e Bashkuar, dhe një mik i tij i dërgoi një ftesë për të vizituar një festival çaji në Sofje.

“Erdha krejtësisht në mënyrë të improvizuar, me një çantë shpine dhe një valixhe plot me çaj, për t’u prezantuar në tregun këtu. Zbulova se ka një kërkesë më të madhe për diçka më ndryshe nga ajo që zakonisht ofrohet, dhe se çaj i mirë mund të gjendet në shumë pak vende, kryesisht në Sofje. Më pas, po aq rastësisht, më ofruan hapësirën ku ndodhemi tani, dhe vendosa se rasti më trokiti në derë pikërisht në atë moment. Rrezikova dhe provova të krijoj jo thjesht një vend ku njerëzit të ulen për të pirë çaj, por një hapësirë ku të krijohet një komunitet dhe të mësohet diçka e re.”

Si për shembull të kuptojnë dallimin mes çajit kinez dhe atij japonez? Sipas Nikollajit, ky ndryshim qëndron në mënyrën se si ndalet procesi i oksidimit të tij:

“Japonezët kanë zhvilluar një teknologji të veçantë për hijëzimin e çajit, përmes së cilës ai ruan një përqindje më të madhe të klorofilit dhe antioksidantëve të tij. Gjatë fotosintezës së shkurres së çajit, klorofili ndikon drejtpërdrejt në karakteristikat e shijes. Prandaj, para se të vilet lloji përkatës i çajit, fermerët e mbajnë të hijëzuar nga 10 deri në 25 ditë, në përqindje që mund të variojnë nga 30% deri në 80, madje edhe 90%. Në këtë mënyrë, ata e vendosin bimën në një lloj stresi dhe ajo fillon të thithë më shumë përbërës nga toka,” – na shpjegon Nikollaj Kandillarov – një bullgar që ka krijuar një parajsë çaji në zemër të Sofjes.

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Svetllana Dimitrova

Foto: Arkiv personal i Nikollaj Kandillarov