Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Dita e Shën Dhimitrit – një festë e dashur e vjeshtës që festohet në të gjithë Bullgarinë

Foto: arkiva

Dita e Shën Dhimitrit, më 26 tetor, festohet në të gjithë Bullgarinë, ndërsa lipsanet e tij, që ruhen në Selanik, janë një objekt i përhershëm pelegrinazhi për bullgarët që shpesh udhëtojnë drejt Greqisë Veriore.

Në kalendarin popullor bullgar, Dita e Shën Dhimitrit (Dimitrovden) lidhet me mbylljen e vitit bujqësor. Dikur, kjo ishte koha e “llogaritjeve” – punëtorët në ara e ferma shpërndaheshin dhe, pasi merrnin shpërblimet e tyre, ktheheshin në shtëpi. Kjo ishte gjithashtu një arsye për festime, valle dhe gëzim.
Sipas besimeve popullore bullgare, Shën Dhimitri zotëron fuqi shpirtërore mbinjerëzore – figura e tij na kujton priftërinjtë e lashtë protobullgarë, shëruesit dhe parashikuesit legjendarë. Populli beson se Dhimitri dhe Gjergji janë vëllezër binjakë, dhe festat e tyre shënojnë dy kalimet kryesore të vitit: Shën Gjergji sjell verën, ndërsa Shën Dhimitri konsiderohet mbrojtësi i dimrit, të ftohtit dhe borës.

Në prag të dimrit, 26 tetori është një ditë veçanërisht solemne në vendbanimet ku kisha ortodokse është ndërtuar në nder të Shën Dhimitrit të Selanikut.
160-vjetori i shugurimit të kishës “Shën Dhimitri” festohet sot me liturgji solemne nga banorët e fshatit Gorna Lipnica, që ndodhet rreth 30 kilometra nga qyteti i vjetër mbretëror Veliko Tërnovo.

Banorët vendas tregojnë se kisha e tyre është ndërtuar nga mjeshtri Kolju Fiçeto ose nga nxënësit e tij, të cilët kishin përvetësuar mjeshtërinë dhe stilin e punës së ndërtuesit të famshëm të Rilindjes bullgare.

Të vendosur për të ngritur kishën e tyre ortodokse, banorët e fshatit duhej të përballeshin me rezistencën e osmanëve vendas dhe të pushtetit në Tërnovo. Njerëzit më të respektuar nga Gorna Lipnica shkuan në këmbë deri në Stamboll, për të marrë fermanin e sulltanit. Kisha u ndërtua në një vend të gjerë në skajin e fshatit, aty ku ndodheshin edhe varrezat e bullgarëve. Që të mos dukej e lartë dhe të mos zemëronte autoritetet osmane, ndërtuesit vepruan me mençuri dhe shpërndanë dheun e gërmuar përreth godinës.

Sot, kjo kishë është një nga kryeattraksionet e fshatit – një vend ku ndalojnë pelegrinët që ndjekin rrugën e lipsaneve të Shën Ivan Rillskit – “El Camino bullgar”, rruga pelegrine nga Veliko Tërnovo deri në Manastirin e Rillës. Po ashtu, aty ndalen edhe artistë nga Bullgaria dhe nga jashtë vendit, që marrin pjesë në rezidencat artistike të zhvilluara në dekadën e fundit.


Përpiloi: Elena Karkallanova

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Kostandina Bello

Foto: arkiva, ikoni-bg.com, heterotopias.eu



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Dita Botërore e Turizmit është një rast për të udhëtuar nëpër Bullgari

Që prej vitit 1980, bota e feston 27 shtatorin si Ditën Botërore të Turizmit.Ajo shoqërohet me përvjetorin e miratimit të statutit të Organizatës Botërore të Turizmit në vitin 1970. Një numër vendbanimesh bullgare organizojnë ngjarje të veçanta,..

botuar më 25-09-27 6.55.PD
Ilijana Jotova

Nënpresidentja e shtetit: Besimi i krishterë dhe shkrimi kanë ruajtur popullin tonë për 12 shekuj

Falë kristianizimit, shkrimit dhe gjuhës, populli bullgar dhe Bullgaria mbetën në kujtesën e Evropës edhe atëherë kur shteti bullgar zhdukej për shekuj të tërë nga harta politike e Kontinentit të Vjetër. Pagëzimi dhe krijimi i shkrimit bullgar kanë..

botuar më 25-09-24 3.43.MD

Hebrenjtë në Bullgari dhe në mbarë botën festojnë Vitin e Ri

Mbrëmjen e 22 shtatorit filloi Viti i Ri Hebraik – Rosh Hashana. Sipas kronologjisë së Torës, nisi viti 5786 nga krijimi i botës. Sipas besimit hebraik, në këtë ditë Zoti krijoi njeriun e parë, Adamin. Sipas traditës hebraike, në dhjetë ditët që..

botuar më 25-09-23 11.28.PD