Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Dita e Shën Dhimitrit – një festë e dashur e vjeshtës që festohet në të gjithë Bullgarinë

Foto: arkiva

Dita e Shën Dhimitrit, më 26 tetor, festohet në të gjithë Bullgarinë, ndërsa lipsanet e tij, që ruhen në Selanik, janë një objekt i përhershëm pelegrinazhi për bullgarët që shpesh udhëtojnë drejt Greqisë Veriore.

Në kalendarin popullor bullgar, Dita e Shën Dhimitrit (Dimitrovden) lidhet me mbylljen e vitit bujqësor. Dikur, kjo ishte koha e “llogaritjeve” – punëtorët në ara e ferma shpërndaheshin dhe, pasi merrnin shpërblimet e tyre, ktheheshin në shtëpi. Kjo ishte gjithashtu një arsye për festime, valle dhe gëzim.
Sipas besimeve popullore bullgare, Shën Dhimitri zotëron fuqi shpirtërore mbinjerëzore – figura e tij na kujton priftërinjtë e lashtë protobullgarë, shëruesit dhe parashikuesit legjendarë. Populli beson se Dhimitri dhe Gjergji janë vëllezër binjakë, dhe festat e tyre shënojnë dy kalimet kryesore të vitit: Shën Gjergji sjell verën, ndërsa Shën Dhimitri konsiderohet mbrojtësi i dimrit, të ftohtit dhe borës.

Në prag të dimrit, 26 tetori është një ditë veçanërisht solemne në vendbanimet ku kisha ortodokse është ndërtuar në nder të Shën Dhimitrit të Selanikut.
160-vjetori i shugurimit të kishës “Shën Dhimitri” festohet sot me liturgji solemne nga banorët e fshatit Gorna Lipnica, që ndodhet rreth 30 kilometra nga qyteti i vjetër mbretëror Veliko Tërnovo.

Banorët vendas tregojnë se kisha e tyre është ndërtuar nga mjeshtri Kolju Fiçeto ose nga nxënësit e tij, të cilët kishin përvetësuar mjeshtërinë dhe stilin e punës së ndërtuesit të famshëm të Rilindjes bullgare.

Të vendosur për të ngritur kishën e tyre ortodokse, banorët e fshatit duhej të përballeshin me rezistencën e osmanëve vendas dhe të pushtetit në Tërnovo. Njerëzit më të respektuar nga Gorna Lipnica shkuan në këmbë deri në Stamboll, për të marrë fermanin e sulltanit. Kisha u ndërtua në një vend të gjerë në skajin e fshatit, aty ku ndodheshin edhe varrezat e bullgarëve. Që të mos dukej e lartë dhe të mos zemëronte autoritetet osmane, ndërtuesit vepruan me mençuri dhe shpërndanë dheun e gërmuar përreth godinës.

Sot, kjo kishë është një nga kryeattraksionet e fshatit – një vend ku ndalojnë pelegrinët që ndjekin rrugën e lipsaneve të Shën Ivan Rillskit – “El Camino bullgar”, rruga pelegrine nga Veliko Tërnovo deri në Manastirin e Rillës. Po ashtu, aty ndalen edhe artistë nga Bullgaria dhe nga jashtë vendit, që marrin pjesë në rezidencat artistike të zhvilluara në dekadën e fundit.


Përpiloi: Elena Karkallanova

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Kostandina Bello

Foto: arkiva, ikoni-bg.com, heterotopias.eu



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Himni i Pavarësisë për herë të parë u dëgjua në Burgas

Për herë të parë, Himni i Pavarësisë u dëgjua më 22 shtator 1908 në qytetin bregdetar të Detit të Zi, Burgas. Autori i melodisë dhe tekstit – dirigjenti ushtarak Georgi Shagunov – ka shënuar në faqen e parë të partiturës se himni është shkruar dhe..

botuar më 25-09-22 6.05.PD

Festa e Balonave mbi Bellogradçik do të zgjasë një muaj të tërë

Nga 19 shtatori, për një muaj, qielli mbi Shkëmbinjtë e Bellogradçikut do të mbushet me balona shumëngjyrëshe dhe magji. Edicioni i pestë i “Festa e Balonave” premton pesë fundjava, gjatë të cilave mund të shijoni tre lloje fluturimesh, si dhe dhjetëra..

botuar më 25-09-19 6.05.PD

Më 17 shtator përkujtojmë martirizimin e shenjtoreve Vjara, Nadezhda, Ljubov dhe nënës së tyre, Shën Sofia

Martiret e Shenjta Vjara (Besa), Nadezhda (Shpresa) dhe Ljubov (Dashuria) ishin tri motra të lindura në Romë në shekullin II. Nëna e tyre, Shën Sofia, ishte një vejushë e devotshme dhe e krishterë, e cila i rriti bijat e saj në dashuri për Zotin Jezu..

botuar më 25-09-17 4.35.PD