Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Dita e Shën Dhimitrit – një festë e dashur e vjeshtës që festohet në të gjithë Bullgarinë

Foto: arkiva

Dita e Shën Dhimitrit, më 26 tetor, festohet në të gjithë Bullgarinë, ndërsa lipsanet e tij, që ruhen në Selanik, janë një objekt i përhershëm pelegrinazhi për bullgarët që shpesh udhëtojnë drejt Greqisë Veriore.

Në kalendarin popullor bullgar, Dita e Shën Dhimitrit (Dimitrovden) lidhet me mbylljen e vitit bujqësor. Dikur, kjo ishte koha e “llogaritjeve” – punëtorët në ara e ferma shpërndaheshin dhe, pasi merrnin shpërblimet e tyre, ktheheshin në shtëpi. Kjo ishte gjithashtu një arsye për festime, valle dhe gëzim.
Sipas besimeve popullore bullgare, Shën Dhimitri zotëron fuqi shpirtërore mbinjerëzore – figura e tij na kujton priftërinjtë e lashtë protobullgarë, shëruesit dhe parashikuesit legjendarë. Populli beson se Dhimitri dhe Gjergji janë vëllezër binjakë, dhe festat e tyre shënojnë dy kalimet kryesore të vitit: Shën Gjergji sjell verën, ndërsa Shën Dhimitri konsiderohet mbrojtësi i dimrit, të ftohtit dhe borës.

Në prag të dimrit, 26 tetori është një ditë veçanërisht solemne në vendbanimet ku kisha ortodokse është ndërtuar në nder të Shën Dhimitrit të Selanikut.
160-vjetori i shugurimit të kishës “Shën Dhimitri” festohet sot me liturgji solemne nga banorët e fshatit Gorna Lipnica, që ndodhet rreth 30 kilometra nga qyteti i vjetër mbretëror Veliko Tërnovo.

Banorët vendas tregojnë se kisha e tyre është ndërtuar nga mjeshtri Kolju Fiçeto ose nga nxënësit e tij, të cilët kishin përvetësuar mjeshtërinë dhe stilin e punës së ndërtuesit të famshëm të Rilindjes bullgare.

Të vendosur për të ngritur kishën e tyre ortodokse, banorët e fshatit duhej të përballeshin me rezistencën e osmanëve vendas dhe të pushtetit në Tërnovo. Njerëzit më të respektuar nga Gorna Lipnica shkuan në këmbë deri në Stamboll, për të marrë fermanin e sulltanit. Kisha u ndërtua në një vend të gjerë në skajin e fshatit, aty ku ndodheshin edhe varrezat e bullgarëve. Që të mos dukej e lartë dhe të mos zemëronte autoritetet osmane, ndërtuesit vepruan me mençuri dhe shpërndanë dheun e gërmuar përreth godinës.

Sot, kjo kishë është një nga kryeattraksionet e fshatit – një vend ku ndalojnë pelegrinët që ndjekin rrugën e lipsaneve të Shën Ivan Rillskit – “El Camino bullgar”, rruga pelegrine nga Veliko Tërnovo deri në Manastirin e Rillës. Po ashtu, aty ndalen edhe artistë nga Bullgaria dhe nga jashtë vendit, që marrin pjesë në rezidencat artistike të zhvilluara në dekadën e fundit.


Përpiloi: Elena Karkallanova

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Kostandina Bello

Foto: arkiva, ikoni-bg.com, heterotopias.eu



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Monumenti i Zahari Stojanovit në Kopshtin e Qytetit në Plovdiv

Përfaqësues të komuniteteve bullgare nga Ballkani dhe Evropa Lindore do të takohen në Plovdiv me rastin e Ditës së Bashkimit

Shoqata “Bravo Plovdiv” po organizon një takim të përfaqësuesve të komuniteteve bullgare dhe diasporave nga Ballkani dhe Evropa Lindore në Plovdiv, raporton BTA. Eventi, i cili do të zhvillohet më 5 dhe 6 shtator, i kushtohet Ditës së Bashkimit..

botuar më 25-09-04 5.50.PD

Arsyet për zjarrvënien e Shtëpisë së Partisë edhe sot e kësaj dite mbeten të mbuluara me mister

Mbushen 35 vjet nga një moment emblematik i historisë postkomuniste të Bullgarisë, i cili shënoi dekadat në vijim të tranzicionit të saj drejt demokracisë – zjarrvënia e Shtëpisë së Partisë. Arsyet për atë që ndodhi edhe sot mbeten të mbuluara me..

botuar më 25-08-26 5.10.PD
Foto: Këshilli i Qytetit të Bollgradit/Facebook

Qyteti ukrainas Bollgrad me popullsi mbizotëruese bullgare feston 204 vjet histori

Bollgradi në rajonin e Odesës, Ukrainë, shënon sot, 25 gusht, 204 vjet nga themelimi i tij me një program kulturor në sheshin qendror dhe në institucionet kulturore të qytetit, raportoi BTA. Festimet janë pjesë e një festimi tre-ditor të Ditës së..

botuar më 25-08-25 12.34.MD