Stranca'ya has halk şarkılarının otantik şeklini merak ediyorsanız Gramatikovo köyünden Petko Nançev'in sesini duymanız gerekir. Stranca dağının muhteşem doğasını da Petko'dan dinlemek bir başkadır. Onyıllar boyunca ormancı olarak çalışmış olan Petko, Stranca şarkılarını küçüklüğünden beri kalbinde taşıyor. Bundan kısa süre önce Petko Nançev, Bulgaristan Ulusal Radyosu BNR'nin müzik fonu için kayıt çalışmaları yaptı, şarkıların hepsi enstrümansız, yalın ses olarak kayda alındı. Kayda alınan şarkıların bazıları, eskiden farklı görenekler yapılırken söylenen birer eşsiz örnek olmaktadır.
"Stranca şarkıları ve görenekleri günümüze Traklar'ın zamanından geliyor. Buradan birçok medeniyet gelip geçmiştir, fakat temelde Trak kültürünün güzelliği yatoyor. Eskiden Stranca'da insanların hayatı doğumdan ta ölüme kadar şarkılar eşliğinde geçiyordu. Noel şarkıları, sofra ezgileri var. Paskalya orucu sırasında söylenen şarkılar çok özeldir. Filek göreneği sırasında söylenen bahar şarkıları ise yavaş, sevgi ve hüzün doludur. Mısır kazınırken, orak vakti, hatta güzün otururken söylenen ayrı ayrı şarkılar var."
Stranca'nın gizemli havası insanları karşı konulmaz şekilde çekiyor. Folklor uzmanları, Stranca müziğinin dağın bir parçası olduğunu söylüyorlar. Bu konuda Petko Nançev, şunları anlattı: "40 yıldan uzun zaman ormancılık sisteminde çalıştım. Stranca'da hep yeşil olan 35 çeşit bitki vardır. Bazıları son buzul döneminden öncesinden kalmadır. Turistleri ayrıca eski kiliseler de çekiyor. Traklardan kalma mabetler de görülmeye değer. Endipaska adlı olanı en çok ziyaretçi çekiyor. Orada kayanın dibinden şifalı su fışkırıyor. Güneş yüzükleri ve Stoilovo köyü yakınındaki Dokuzak yöresinde şelale de görülmeye değer. Vlahov dol yöresi ise korlar üzerinde dans edenlerin merkezidir. Mayıs ayının son Pazar günü orada korlar üzerinde dans etmenin yaygın olduğu köylerden insanlar toplanıyor orada."
Lazarovden (Lazar günü) Ortodoks Bulgarları tarafından Palmiye bayramından önceki Cumartesi günü kutlanmaktadır. Bu günde genç kızların evlilik çağına gelmelerini simgeleyen “lazaruvane” geleneğiyerine getiriliyor. Lazarki olarak adlandırılan 16 yaş..
Bulgaristan Ulusal Radyosu BNR Halk Müziği Orkestrası’nın renkli projesi ve belki de bu topluluğun en çok beklenen ve en çok ilgi gören formatı olan “ Balkanlar ’ ın Ritmi ” onuncu yıl dönümünü görkemli konserle kutlayacak ...
Ete Veda Pazarı’ndan sonra gelen Cumartesi günü Aziz Theodoros yortusunda kutlanan halk bayramı Todorovden bu yıl 8 Mart tarihine denk geliyor. Halk inançlarında Aziz Theodoros, doğanın yeni hayata uyanmasında önemli rol alır . Rivayete göre..