Stefan Krıstanov, kuantum bilgisayarını yaratma projesinde yer alıyor ve Harvard’da ders veriyor, ancak bilime uyanmasını Burgas’taki ilk okul hocalarına borçlu olduğunu unutmuyor. “Vasil Aprilov” Orta okulunda ve Doğa-Matematik Lisesi’nde Stefan Krıstanov, kendini bilime adayan hocalarla karşılaşıyor, ilk bilim kurslarına katılarak yarışma ve olimpiyatlarda ödüller kazanıyor.
Bununla beraber Teodosiy Teodosiev’in ünlü okulunda kitaplarda yer almayan problemleri çözerek fizik bilgilerini de geliştiriyor. Liseden sonra birkaç Avrupa eğitim sistemini deniyor, ancak en iyi eğitim şartlarını Yale’de ve Harvard üniversitesinde buluyor.
“Amerikan kurumlarının birçoğu sadece bilimle uğraşabileceğin bir yer değil, aynı zamanda kendini evinde hissedeceğin bir yer kuruyorlar. Onlar için önemli olan sadece iyi bir bilim çalışanı olup olmadığınla değil, aynı zamanda üniversite etrafında kurulan kültürün bir parçası olman, gönüllülük aktivitelerine katılman, öğrencilere sadece ders vermek değil, onlarla konuşmak için zamanının da olması önemli.”
Genç kuantum fizikçisi, Bilgileri ve hayattaki şansı için minnetini çocuklara ders vererek ifade ediyor. Stefan Krıstanov genellikle daha yoksul semtlerde yaşayan çocuklara ders veriyor. Az bir süre için doğduğu şehre döndüğünde burada da çocuklara ders veriyor. Ancak Amerika’da da Bulgaristan’da da çocuklara öğretmek istediği en önemli şey fizik uzmanı olmadan da dünyayı anlayabilmenin mümkün olduğudur.
Birçoğu için anlaşılmayan bir kavram olan kuantum fiziğini Stefan Krıstanov basit sözlerle açıklıyor: “Kuantum fiziği, evrenin bize karşı temel sınırlamalarının ne olduğunu söylüyor.”
Krıstanov’a göre, kuantum bilgisi kanunları ile bir şey elde edilemezse, büyük ihtimal bu başka hiçbir yol aracılığı ile başarılamaz.
“Kuantum fiziği var olduğunu düşündüğümüz bazı sınırlamaları ortadan kaldırıyor” diyor Stefan Krıstanov.
Kuantum bilgisayarından söz ederken bunun kullanılabileceği alanlardan birisinin tıp olduğunu söylüyor Stefan Krıstanov ve devamla şunları paylaşıyor:
“Kuantum fiziğinin kurallarını kullanan bir kuantum bilgisayarı ile laboratuvar ortamında çok zor elde edebileceğimiz ilaç ve materyallerin simülasyonunu yapabiliriz. Yani yeni ilacın veya yeni materyallerin işleyip işlemeyeceğini kontrol edebiliriz… Şu anda sadece kuantum bilgisayarına benzer bir teknolojimiz var… Ancak ben olumlu bakıyorum. Umarım ki gelecek 10 yılda yeni materyaller, yeni ilaçlar simülasyonu yapabileceğimiz kuantum bilgisayarı üretmiş olacağız.”
Teknolojiler dünyaya yardım edecek ve onu koruyacak biçimde tasarlanmalıdır, diyor bilim insanı Stefan Krıstanov. Ve insanlar daha manevi ve etik bir ortamda yaşamak istiyorsa, daha iyi bir dünya için çalışabileceklerini bilmeliler, diyor Krıstanov.
Fotoğraflar: özel arşiv
Çeviri: Özlem Tefikova
1964 Kırcali ilinin Kozlevo köyü doğumlu olan Hüseyin Mevsim , 1982’de Momçilgrad Lisesi’nden, 1989’da ise Plovdiv Üniversitesi Bulgar Filolojisi bölümünden mezun oldu. 1991 yılından bu yana Türkiye’de oturup çalışan Hüseyin Mevsim, 2002’de..
Etrafimızdaki dünyaya karşı merak, daima ileriye doğru gitme ve bilimdeki her yeni adımın ve atılımın arkasındakileri öğrenme arzusu – Bulgaristan’da bir genç bilim adamının ilerlemesindeki en büyük itici güçtür. Tervel-Lyubomir Boyanov..
En önemli Bulgar şairlerinden biri olan Atanas Dalçev, 12 Haziran 1904 tarihinde Selanik’te, Beyaz Kule’ye yakın oturan varlıklı bir ailede dünyaya geldi . Selanik’in tanınan Bulgar vatandaşlarından biri olup meşhur Selanik Bulgar Erkek Lisesi’nde Türk..