Maliye Bakanı Asen Vasilev, geçen haftanın sonunda 2024 Bütçesinin parametrelerini açıkladı. Açıklananlara göre bu yılki bütçenin gelir kımsı 2.3 milyar leva, gider kısmı ise 1 milyar leva tutarında gerçekleşmeyecek.

Bu şekilde bütçe açığı tahmini, 1.2 milyar leva artarak GSYİH'nın yüzde 3'ünü bulacak, fakat devletin önümüzdeki yıla ilişkin plan hesabı, Bulgaristan'ın 1 Ocak 2025 tarihinde Avro Bölgesine katılma hedefi ile tam uyum içinde olacak. Bu yüzden hesaplamalar, yüzde 3'lük (6.2 milyar leva) bütçe açığına dayanılarak yapıldı. Gelirlerin 77.6 milyar leva, giderlerin ise 83.8 milyar leva olması bekleniyor. Ekonomik büyüme tahmini ise yüzde 3,2.

Bütçeye yazılan gelir artışı, yüzde 4,8 oranında olması öngörülen yıllık enflasyon oranının üzerinde olurken enflasyonun 2024 yılının sonunda yüzde 3'e inmesi bekleniyor.

NATO üyeliği gerekleri doğrultusunda savunma için GSYİH'nın yüzde 2'sinin biraz üzerinde harcanacak.

Başbakan Nikolay Denkov, BNR'ye konuşurken şunları söyledi:

„Bütçenin, yüzde 3'lük açığın sınırları dışına çıkması tehlikesi kesinlikle yok. Gelir ve giderlerin uzman düzeyinde tartışılması gerekir. Bu tartışmaların nasıl seyrettiğini bilirim. Farklı çıkarları çatıştıran bu tartışmalar sonunda iyi sonuç verir" diyen Başbakan, kabinenin sermaye harcamalarını küçümsemediğine dair teminat vererek bu harcamalara tahsis edilen bütçeye dev artış getirildiği ve toplam 12 milyar leva tutarında olduğunu öne sürdü. Başbakan Denkov, belediyeler için kaynakların olmadığı iddiaları asılsız olarak nitelendirdi.

"Belediyelerin insanların yararına olacak projeleri olunca bu kaynakların onlara verilmesi oylamaya sunulacak, diyen Denkov vatandaşları doğrudan etkileyen diğer bir konuya dikkat çekti: Gelirlerin artmasına yönelik olan kaynakların son derece önemli olduğunu düşünüyoruz. GERB ve ona destek veren partilerin 10 yıl zarfında uyguladıkları sözüm ona “yavan pizza” yaklaşımı neticesinde Bulgaristan, asgari ücret ve orta gelir açısından Avrupa Birliği’nde son sıralarda yer almaktadır. Bu durumu gidermek isteriz, çünkü gelir düzeyi düşük olunca nüfus krizini çözmek mümkün değil” dedi başbakan.

Öte yandan maliye ve ekonomi uzmanları, böyle bir bütçenin istikrarı ile ilgili kuşkulu.

„Bütçe oluşturma mekanizmasının karşılıklı dayatmalara, üstü örtülü anlaşmalara ve vergi ya da harcamalar için ısrar eden belirli grupların çıkarlarının güdülmesine dayandığını göüyoruz, diyen maliye uzmanı prof. Ganço Gançev, herhangi bir uzun vadeli hedeften yoksun olan bütçenin gizli saklı şekilde oluşturulduğunu ekledi.

Gançev, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik makro çerçeveyi şöyle anlattı:

"Temel ortağımız olan Almanya’da yavaşlama var. Oysa Bulgaristan’ın ihracatı ve büyümesi buna bağlı. Büyümenin yavaşlaması veya enflasyonun yüksek olmasından dolayı hükümetin suçlanması yanlış. Süreçlerin yüzde 90’lık bölümü dışarıya bağlıdır. Para Kurulu şartlarında enflasyonla mücadele etmek için reel mekanizmamız yok. Yine demagoji ve tamamen polülist hamleler söz konusu.

Ekonomi uzmanı Kuzman İliev, bütçeyi Bulgaristan’ın en yeni tarihinde en sosyalist bütçe olarak değerlendirdi.

"Gider kısmına bakarsak Asen Vasilev, herkese çok kaynak şeklinde hayal edilen bir bütçe hazırladı. Ancak gelir kısmında katma değeri üretenler için “suyunu sıkmak” tabiri ile anlatabileceğimiz birçok zorluk var, diyen İliev’in sözlerine göre “bütçenin ucunu kaçırmaya başlayan, panik içinde hazineyi doldurmak için akıl almaz vergi ve idare yükleri getirmeye koyulur”.

Ekonomi uzmanının açıkla ilgili görüşü ise şöyle: "Dev bir açığın olacağı kesin.Bu yıl açık varken, önümüzdeki yıla ilişkin yine dev açık yazılmasında mantık yok. Gider kısmını şişirip gelir kısmında “vergi olarak bu akıl almaz fikirleri beğenmezseniz, kesintileri siz yapın” diyemezsiniz.

2024 Bütçe Taslağının Halk Meclisi’nde 14 Kasım günü ele alınması bekleniyor. Bütçenin desteklenip desteklenmeyeceği ve kimin tarafından desteklenceğini yarın göreceğiz.

Kaynak : BNR Horizont Programı

Söyleşiler : Diana Yankulova, Diana Donçeva

Düzenleyen : Yoan Kolev

Çeviri : Tanya Blagova