Bulgaristan’daki ilk korumalı istihdam merkezi “Gradina Vdahnovenie” (İlham Bahçesi) adını taşıyor. Merkezde okuldan mezun olduktan sonra sosyal çevre ve iş bulmaları epey zor olan özel ihtiyaç sahibi gençlere istihdam ve bakım hizmeti sağlanıyor.

2020 yılında Sofya’nın 13 km batısında Bojurişte şehrinde Bojurişte Belediye Başkanlığı ve Engelli İnsanlar Ajansı’nın desteği ile Milena Boeva’nın “Çocuklar için 2017” Vakfı tarafından özel bir girişim olarak kurulan İlham” Bahçesi’nde çalışan gençler, artık 5 yıldır sebze yetiştiriciliği, kışlık konserve üretimi, dokumacılık ve çömlekçilik yaparak ürettiklerini istihdam merkezinin dükkanında ve bayram günleri kurulan kermeslerde satışa sunuyorlar.

İlham Bahçesi’nde kahkaha ve şakalaşmaların eksik olmadığı rahat bir ortamda harıl harıl çalışan gençler arasında güzel arkadaşlıklar kuruluyor. Korumalı istihdam merkezine hakim olan neşe ve dostluk ortamı, çeşitli işlere destek vermek üzere büyük sayıda gönüllü insanın buraya memnuniyetle gelmesine sebep oluyor.

Merkezi kuran Milena Boeva, İlham Bahçesi’nde sağlanan geçici istihdamın özel ihtiyaç sahibi gençlerin kendilerini yararlı hissetmeleri açısından son derece önemli olduğuna dikkat çekti.

"Hatta şu anda proje finansmanı tükendiği için gençler gelip karşılıksız olarak çalışıyorlar. Bu da beni son derece mutlu ediyor. Bu şekilde benim şimdiye kadar kendilerine sağladığım desteğin karşılığını vermek istediklerini söylüyorlar”.

Ülkedeki kurumların korumalı istihdam merkezine destek vermeyi sürdürmelerini umduğunu belirten Milena Boeva, toplam sayısı 15 olan gençlerin yaşlarının 20 ile 40 arasında değiştiğini ve hepsinde 2’şer hastalık bulunduğunu belirtti.

“Merkezi kurduğum için mutluyum. Arada geçen bu beş yılda buradaki ortamın özel ihtiyaç sahibi gençler için ne kadar faydalı olduğunu gördüm. Aralarında rekabet yürütmeden güzel bir ekip oldular. Diğer insanlardan farklı olduklarını çok iyi bilerek birbirlerine destek veriyorlar. İlhan Bahçesi’nde dostluklar kuruldu, birbirine aşık olanlar oldu. Buraya geldiklerinde en basit işleri yapamayan gençler farklı yetenekler edindi.

 Bugün itibari ile sayısı 5’e çıkan seralarda domates, salatalık, biber, kabak ve patlıcan yetiştiricliği yapıyoruz. İstihdam edilen özel ihtiyaç sahibi gençlerin durumunda her açıdan iyileşme izleniyor. Açık havada bulunmaları ve toprağa temas etmeleri son derece faydalıdır. Öte yandan sanat atölyelerinde yapılan el işleri, ince motor becerilerini pekiştiriyor.”

İlham Bahçesinde iş terapisi uzmanı olan Veselina Moneva, kendisine düşen esas görevin gençlerin sakin olmaları ve işini şevkle yapmalarını sağlamak olduğunu belirtirken duygusal dengenin bu tip doğuştan hastalıklarda çok önemli olduğunu öne sürdü.

"Hiperaktif olan, sık sık heyecana kapılan veya kızan bu gençlerin duygusal durumunu çözmek bazen kolay olmuyor. Bana düşen, onları sakinleştirmek, günlük yaşam dengesini sağlamaktır. Örneğin bugün Toni ve benim kızımın durumu daha duygusal olduğu için müzik açarak kucaklaşarak dans ettik. Bunun üzerine ruh halleri tamamen değişti.”

Özel ihtiyaç sahibi gençlerin sosyalleşmesini sağlamakla görevli olan sanat direktörü Hristina Misheva, “Faydalı olmak, yeteneklerini sergilemek, aşık olmak gibi ihtiyaçları olan bu gençler İlham Bahçesi’nde bu gereksinimlerini karşılayabiliyorlar. Güzel işler çıkardıkları veya yaptıkları işte en iyi oldukları zaman duydukları mutluluk yüzlerinden okunuyor” dedi.

Korumalı istihdam merkezi ekibi, Bojurişte’deki ana okullar ve okullardan manevi destek alıyor. İlham Bahçesi’ni sık sık ziyaret eden okullu çocuklar, buradaki gençlerle birlikte şehrin merkezinde düzenlenen şenliklerde performanslar sergiliyorlar.

Proje finansmanı bittiği için işteki ve mensup oldukları topluluktaki yerini korumak üzere son dönemde karşılıksız olarak çalışan özel ihtiyaç sahibi gençler, bununla birlikte sanat festivali hazırlıklarına ara vermedi. Herkesin sevdiği bahar yortusu Söğüt Bayramında İlham Bahçesi’nde düzenlenecek olan karnaval etkinliğinde çiçek köstümü giyen herkes ödül alma imkanına sahip olacak, sahne çıkacak olan Bojurişteli çocuklar, şarkı ve dansları ile bayram neşesine neşe katacaklar. Karnaval etkinliği ile “İyilik Tohumu” adlı yeni atölyenin açılışı da yapılacak.

İlham Bahçesi çalışanları gençler, korumalı istihdam merkezindeki çalışmalarına ilişkin duygularını radyomuza konuşurken şöyle paylaştı:

"Buraya seve seve geliyor ve verilen emeğin karşılığının sırf para olmadığını biliyorum. Buradaki insanların yüzleri gülüyor, Milena’nın mutluluğu gözlerinden okunuyor. İlham Bahçesi’nde destek ve dostluk bulduğum için geliyorum. Birlikte çalışmayı sevdiğimiz için saatlerimize bile bakmıyoruz. Merkezin varlığı sürmeli, süreceğine inanıyorum, çünkü birlikte olunca elimizden her şey geliyor!”

Röportaj  : Desislava Shapkarova

Çeviri  : Tanya Blagova