FIRST LEGO League (FLL) është gara më e madhe e robotikës për nxënës. Organizohet në mbarë botën, pjesëmarrësit më parë zhvillojnë gara lokale, dhe në rast suksesi edhe në nivel ndërkombëtar. Pajisjet e komplikuara janë krijuar vetëm nga elemente LEGO dhe pjesëmarrësit janë të detyruar të përdorin vetëm softuerin e LEGO-së. Gara zhvillohet çdo vit, ndërsa detyrat që i vihen pjesëmarrësve kanë të bëjnë me probleme të rëndësishme për botën, dhe janë të njëjta për lojtarët nga 70 shtetet. Në këtë konkurs marrin pjesë ekipe nxënësish nga 10 deri në 16 vjeç, të cilët punojnë për zbatimin e misioneve me robotët e tyre dhe paraqesin një projekt të vet kërkimor-shkencor. Për tetë javë ekipet krijojnë dhe programojnë robotët e tyre dhe krahas kësaj grumbullojnë dhe analizojnë informacionin e nevojshëm për projektin e tyre.
Sivjet në Sofje për herë të tretë u zhvillua një rreth regjional prej garës FLL. Morën pjesë mbi 150 fëmijë, të ndarë në 22 ekipe. Organizatorët janë nga Shkolla e Robotikës “Robopartans” në partneritet me disa shoqëri botërore në fushën e softuerit. Sivjet tema e garës ka të bëjë me fatkeqësitë natyrore. Ekipet iu kushtuan problemeve, të cilat tërmeti, tufanet, përmbytjet, thatësia dhe cunamet i shkaktojë Tokës çdo vit.
“Për këtë qëllim mbi fushën e garës me përmasa 230 me 120 centimetra janë vënë afro 15 makete që u ngjajnë fatkeqësive të caktuara natyrore – tregon Kiril Mitov, shef dhe themelues i Shkollës “Robopartans”. – Për shembull: ka ndodhur ndonjë fatkeqësi natyrore dhe në njërin cep të fushës ka njerëz, në tjetrin – kafshë, në tretin – karburante. Roboti duhet t’i gjejë dhe t’i mbledhë në një vend, qe t’u sigurojë resurse njerëzve pas fatkeqësisë natyrore. Dhe ai e bën këtë me vete. Kjo është pjesa më interesante e garës. Pjesëmarrësit e aktivojnë robotin mbi fushën dhe ai në mënyrë autonome duhet të zgjidhë mundësisht më shumë misione për 150 sekonda.”
Ky rreth i garës i siguron pjesëmarrësve vetëm 25% prej notës, kurse në tre rrethet e tjera nxënësit duhet të demonstrojnë punë në ekip, të përgjigjen pyetjeve teknike dhe të prezantojnë projekt të vet mbi temën e konkursit.
Edhe sivjet fitues është ekipi KASAPIN40, i cili pas disa ditëve të numëruara do të niset për raundin tjetër të garës në Çeki. Anëtarët e këtij ekipi kanë arritur sukseset më të mëdha për Bullgarinë Në vitin 2012 në gjysmëfinalet në Sllovaki ekipi KASAPIN40 u klasifikua në vendin e parë ndër 18 ekipet nga pesë vende, kurse në finalet për Evropën Qendrore dhe atë Lindore në Gjermani zuri vendin e pestë. Pjesëmarrësi më i ri në ekip është Bojan Mitov – 12 vjeçar, kurse Petër Dinev, 16 vjeçar nga Gjimnazi i Matematikës në Sofje tashmë ka përvojë më të pasur në këto gara. Në përgatitjen e projekteve nxënësit janë ndihmuar nga mentori i tyre dhe nga një përfaqësues i organizatës SAP Labs Bulgaria.
© Foto: Iliana Rajçeva
“Në fillim folëm me një sizmolog nga Akademia Bullgare e Shkencave dhe morëm vesh se për tërmetet s’kemi çfarë të bëjmë “– tregon Petër.
“Pastaj biseduam dhe me një meteorolog dhe përsëri grumbulluam informacion. Në fund u bashkuam dhe vendosëm të punojmë mbi temën “ortekët”, shton Bojani. “Kemi biseduar dhe me Shërbimin “Shpëtimi malor”, me Federatën Bullgare të Alpinizmit dhe me Asociacionin Bullgar të Skive në Stil të Lirë dhe Ekstrem”, tregon Petër.
Projekti i fituesve është aplikacion për telefonat Android, i cili të sinjalizojë kur hyn në zonat ku bien ortekë. Pas një studimi të bërë nga fëmijët del në shesh se përdorimi i telefonave të tilla është i përhapur gjerësisht, që do të thotë se shumë njerëzve mund t’u jepet ndihmë.
“Nëse nuk je në ndonjë zonë të rrezikshme dhe përsëri bie ortek, ka një buton SOS, i cili i dërgon automatikisht një njoftim në Shpëtimin Malor – shpjegon Bojani. – Në këtë aplikacion ka dhe një busull, dhe po të ketë humbur rrugën mund t’u telefonosh shpëtimtarëve malorë dhe ata të të orientojnë nëpërmjet busullës.”
Përgatiti në shqip: Gyulka Ilieva
Fotografi: arkiv personal
Një pemë e Krishtlindjeve me dekorime bullgare është vendosur në një vend qendror në Muzeun e Industrisë në Çikago. Për të pestin vit radhazi, bashkatdhetarët nga qyteti amerikan bënë dekorimin luksoz të pemës bullgare të Krishtlindjes me mbi 30 mijë drita..
Në vitin 2023 në Shqipëri u zhvillua regjistrimi i parë i popullsisë pas njohjes zyrtare të pakicës kombëtare bullgare në vitin 2017, sipas të cilit 7057 persona janë vetëdeklaruar bullgarë. Në Shqipëri ka mbi 7 mijë bullgarë “Dy javë më parë,..
Me rastin e Ditës Botërore të Diabetit, objektet mjekësore në qytete të ndryshme të Bullgarisë organizojnë konsultime falas për personat me diabet dhe në rrezik të sëmundjes. Sipas të dhënave të Shoqatës Bullgare të Endokrinologjisë, çdo i treti bullgar në..
Ekipi i shkollës së mesme të dytë angleze në Sofje “Thomas Xhefersën” fitoi Konkursin e Gjashtë Evropian të Drejtësisë për nxënës, i cili u mbajt në..
Qendra Kombëtare për Kërkime Polare dhe Instituti Bullgar i Antarktidës organizojnë një takim ndërkombëtar me rastin e Ditës së Antarktidës. Më 3..